Spiska Kapituła
W biskupim miasteczku
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Spiska Kapituła (Spišská Kapitula) to osobliwe miasteczko kościelne położone na trawertynowym wzgórzu Pažica. Znajdziemy je na słowackim Spiszu nad miasteczkiem Spiskie Podgrodzie (Spišské Podhradie). Jest siedzibą biskupów spiskich.
Do 1948 r. Spiska Kapituła była samodzielnym miasteczkiem. Potem włączono ją w obszar Spiskiego Podgrodzia. To kompleks budynków kościelnych stojących przy jedynej tutaj ulicy.
Spiska Kapituła związana jest ściśle z kultem chrześcijańskim. Pierwsze wzmianki o kościele św. Marcina pojawiły się w XII wieku. Od XIII wieku stał się on siedzibą opactwa i kapituły oraz ważnym ośrodkiem religijnym na Spiszu. W tym samym czasie utworzono szkołę przy kapitule. W 1815 r. założono seminarium duchowne. Jego absolwentem był m.in. ksiądz Andrej Hlinka, słowacki polityk. Cztery lata później utworzono seminarium nauczycielskie.
Pierwsze obwarowania miasteczka powstały w XIV wieku. Te, które dotrwały do dzisiaj, pochodzą z lat 1662-65. W tych też latach miejscowość otrzymała prawa miejskie. W 1776 r. za sprawą Marii Teresy w Spiskiej Kapitule utworzono biskupstwo spiskie. Podlegały mu również Liptów i Orawa.
Zaraz przy bramie górnej znajduje się katedra św. Marcina zbudowana w latach 1245-75. Zbudowana była w stylu późnoromańskim. Jej zachodnia fasada z pięknym portalem zachowała do dziś swój styl i charakter z XIII w. Katedra jest trójnawowa z dwiema wieżami. W lewej wieży znajdują się dwa poziomy biforiów, dwudzielnych okien romańskich z kolumienką pośrodku. Nad wejściem znajduje się romański półokrągły portal. Katedrę rozbudowano w XV wieku w stylu gotyckim. Od strony południowej dobudowano kaplicę rodziny Zapolyów ? panów na Zamku Spiskim.
Katedra pokryta jest wspólnym dwuspadowym dachem. Jest zorientowana na osi wschód-zachód. Ołtarz główny jest skierowany na wschód, do Ziemi Świętej. Wnętrze kościoła jest bardzo piękne. Aby je zwiedzić należy udać się po klucze bo kościół jest zamykany. Przed katedrą stoi figura św. Jana Nepomucena z początku XVIII wieku.
Obok jest Pałac Biskupi. Początkowo był zbudowany w stylu romańskim a przebudowany został w stylu renesansowym. Dalej po lewej stornie ulicy jest piękna barokowa wieża zegarowa. Po prawej znajduje się seminarium z 1647 r.
W dolnej części ulicy jest dziesięć parterowych lub jednopiętrowych i podpiwniczonych domów gotyckich i renesansowych z XIV-XVII wieku. Mieszkali w nich kanonicy katedralni, a ta cześć miasta to kanonia. W miasteczku żyło stale ok. 300 osób. Byli to głównie członkowie kapituły i służba. Z miasteczka można wyjść dolną bramą i dojść do Spiskiego Podgrodzia.
W okresie władzy komunistycznej Spiska Kapituła została skazana na zapomnienie. Seminarium zamknięto, a otwarto szkołę ?polityczną?. Dopiero po 1989 r. budynki oddano kościołowi ? są teraz wykorzystywane zgodnie z pierwotnym przeznaczeniem.
Warto wiedzieć
* Spiską Kapitułę odwiedził Jan Paweł II w czasie wizyty na Spiszu. Było to 3 lipca 1995 r. Z tej okazji ufundowano pamiątkową tablicę.
* Spiska Kapituła została wpisana na listę UNESCO.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
Szlakami Jana Pawła II
Wędrował jako ksiądz, biskup, pielgrzymował jako papież. Teraz my podążamy papieskimi ścieżkami zgodnie z zaleceniem: "...pilnujcie mi tych szlaków..."
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz