Častolovice
Rodowy pałac Sternbergów
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Po przemianach ustrojowych u naszych południowych sąsiadów wielu dawnych właścicieli lub ich spadkobierców odzyskało odebrane im po II wojnie światowej zamki i pałace.
Część z nich zamieniona została w ogólnodostępne muzea, organizują też wesela, bankiety, przyjęcia oraz różne imprezy kulturalne i w ten sposób zarabiają na, kosztowne przecież, utrzymanie tych obiektów. Byłem ostatnio w kilku z nich i z pewnym zaskoczeniem stwierdziłem, że zwiedzający i turyści są w nich życzliwiej traktowani, niż w podobnych czeskich muzeach państwowych.
Zamek na moczarach
Jednym z tych odzyskanych przez spadkobierczynię i przekształconym w rodowe muzeum jest pałac Častolovice, stojący w odległości 27 km na południowy wschód od Hradca Králové, zaledwie kilkadziesiąt kilometrów od granicy z Polską. Jego dzieje sięgają XIII wieku, a założony został jako warownia na moczarach i z tego tytułu nazywano go zamkiem wodnym. Według starych opowieści jego pierwszym mieszkańcem był Častolov z rodu Hronovców. Najstarsze pisemne wzmianki o tej twierdzy pochodzą jednak dopiero z roku 1342. W wiekach XV i XVI zamek i otaczające go włości kilkakrotnie zmieniał właścicieli. Najznamienitszym z nich był król Jerzy z Podiebradów (1420-71), którego żona Kunhuta (Kunegunda) pochodziła z rodu Sternbergów.
Renesansowy pałac na ruinach twierdzy
W roku 1495 dobra przeszły w ręce rodu z Pernsteina. Nie dbał on jednak o zamek, który w rezultacie popadł w ruinę. Nowi właściciele, Jan Fryderyk Oprstorf i jego żona Markieta (Małgorzata) z Donina przebudowali w latach 1588-1615 zachowane resztki twierdzy na renesansowy pałac. Jego ówczesny wygląd przedstawiony został na obrazie z roku 1696, eksponowanym współcześnie w pałacu. Zamek wraz z majątkiem należał już wówczas do hrabiowskiego rodu Czerninow z Chudenic. Nabyty został bowiem w 1684 r., a po 10 latach odsprzedany Adolfowi Vratislavovi Sternbergowi (1630-1703). Zamek ten stał się główną siedzibą tego rodu aż do roku 1948, z krótką przerwą w okresie okupacji niemieckiej w latach II wojny światowej, kiedy otrzymał niemieckiego zarządcę, a hr. Leopold Sternberg musiał go opuścić . W 1992 roku wrócił w posiadanie córki ostatniego właściciela, hr. Diany Phipps Sternbergowej, która w raz z rodzicami zmuszona została, jako 11-letnia dziewczynka, do emigracji po konfiskacie rodowego majątku.
Zasłużony ród
Warto dodać, że Sternbergowie odgrywali znaczącą rolę w politycznych i kulturalnych dziejach Królestwa Czeskiego. Tak np. Franciszek Józef Sternberg-Manderscheid (1763-1830) założył Królewską Akademię Sztuki. A wraz z bratankiem, słynnym botanikiem Kasparem Marią Sternbergiem (1761-1838), stał się założycielem Muzeum Narodowego i Galerii Narodowej w Pradze, którym przekazali oni znaczną część swoich zbiorów. Czastolowicki pałac odwiedzali liczni przedstawiciele zarówno wyższych sfer, jak i wybitni uczeni. M.in. František Palacký (1798-1876), historyk i jeden z najwybitniejszych działaczy czeskiego odrodzenia narodowego oraz Josef Dobrovský (1753-1829), autor historii literatury czeskiej i słownika niemiecko-czeskiego. Pałac był dwukrotnie przebudowywany. W I połowie XIX w. przez Jaroslava Sternberga w modnym wówczas stylu angielskim, a ponownie na początku XX w. przez Leopolda Sternberga, który przywrócił mu pierwotny wygląd renesansowy. Po nacjonalizacji dóbr i pałacu władze komunistyczne znaczną część znajdujących się w nim dzieł sztuki oraz wyposażenia rozprzedały, a gmach częściowo przebudowano na internat. Ale już w roku 1957 część zamku z zachowanymi wnętrzami udostępniono zwiedzającym. Po zwróceniu go właścicielom, dokonano jego remontu oraz rozszerzono ekspozycję.
Dodaj komentarz