Veselý Kopec
Karnawał na Wesołym Wzgórzu
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Pochód karnawałowy na Wesołym Wzgórzu, w największym obszarowo skansenie budownictwa ludowego w Czechach, jest jedną z imprez folklorystycznych wpisanych na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO.
Veselý Kopec, bo tak nazywa się po czesku ta wioska położona w odległości ośmiu kilometrów od 10-tysięcznego, przemysłowego miasta Hlinsko we wschodnich Czechach. Leży ona na wysokości ok. 550 m n.p.m. w Górach Żelaznych, na Wyżynie Czesko-Morawskiej. Jest jedną z trzech części obecnego Muzeum Przyrodniczego Wysoczyzna.
Od XIV wieku
Osada ta zasiedlona została prawdopodobnie w XIV wieku i wiąże się z nią legenda o królu Czech i Polski Wacławie II (1271-1305). Zlecić on miał w roku 1302 budowę tu młyna i tartaku poruszanych wodą przepływających pod wzgórzem rzeczki Chrudimki i wpadającego do niej Długiego Potoku. Ich uruchomienie świętowano na wzgórzu nazywanym Veselý Kopec. A cztery zagrody tej osady na zboczu osłoniętym od północno zachodnich wiatrów, należały do sąsiedniej wsi Dřevikov. Pierwsza pisemna wzmianka o niej pochodzi jednak dopiero z roku 1654. Dalsze zagrody, a także piekarnię, karczmę i inne budynki, wznoszono tu stopniowo od XVI wieku.
Natomiast historia skansenu sięga lat 50. XX w. Wówczas konserwator dr Jaroslav Herout zaproponował wpisanie tutejszego gospodarstwa rolnego z murowanym domem mieszkalnym, wzmiankowanym już w roku 1654 w wykazie poboru podatków do rejestru zabytków. Wraz ze stajniami, stodołą oraz innymi obiektami m.in. gołębnikiem i drewnianą obudową źródełka. A także innymi w okolicy, m.in. kuźnią w Moždĕnicy i żelaznym młotem (hamernią) w Svobodném Hamre.
Ale za twórcę muzeum pod odkrytym niebem w roku 1971 uważany jest Luďek Štĕpán (1932-2017), konserwator zabytków w okresie (powiecie) chrudimskim. A w latach 1982-1992 kierownik tutejszego muzeum nazwanego Kolekcją Budownictwa Ludowego Vysočina.
Osadnictwo pasterskie w Górach Żelaznych
Budynki te należą bowiem do najcenniejszych zachowanych zwanych półchłopskimi, dokumentującymi osadnictwo pasterskie w Górach Żelaznych. W skansenie oprócz domów mieszkalnych i gospodarczych, zachowały się, lub zostały do niego później przeniesione z okolic Hlinska, Policzki, Litomyszli i innych miejscowości, także wiejskie zabytki techniki napędzane wodą: młyn, olejarnia, tartak, młyn do rozdrabniania kory na potrzeby garbarstwa.
Gospodarstwa, jest ich ponad 30, i inne budynki, m.in. olejarnia, stodoła tartaczna, waga, suszarnia lnu i owoców, warzelnia powideł, kościółek, rozrzucone są na sporym obszarze zbocza. Można zapoznać się w nich ze sposobem życia i gospodarowania drobnych rolników od połowy XIX do połowy XX wieku. A także z wykonywanymi tu rzemiosłami. Tkactwem, wyrobem płótna, garncarstwem itp. Przy czym z życiem bez elektryczności i współczesnej techniki. Można zwiedzać samodzielnie, ale więcej dowiemy się korzystając z pomocy przewodnika.
Imprezy folklorystyczne
Na Wesołym Wzgórzu odbywają się również imprezy kulturalne i folklorystyczne oraz wystawy. Szczególnie ciekawe i barwne są związane z kalendarzem religijnym. Zwyczajami bożonarodzeniowymi, wielkanocnymi, dożynkami, a zwłaszcza obchodami karnawałowymi. Słynny pochód przebierańców w strojach reprezentujących różne zajęcia oraz maskach, wpisany w 2010 roku, jak już wspomniałem na Listę UNESCO, przyciąga sporo widzów z bliższych oraz dalszych okolic.
Dodaj komentarz