Czernihów
Czy ocaleją bezcenne skarby?
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Czernihów. Miasto zniszczone zostało przez rosyjskich agresorów w 70 proc. Ta informacja władz miejskich wręcz poraża.
Dotyczy bowiem Czernihowa, niespełna 300-tysiecznego miasta obwodowego (wojewódzkiego), ale drugiego, po Kijowie, najcenniejszego na Ukrainie zespołu zabytków z czasów Rusi Kijowskiej (IX-XII wiek) oraz architektury ukraińskiego baroku (XVII-XVIII w.). Miasta położonego niespełna 150 km na północ od stolicy Ukrainy i zaledwie 50 km od granicy z Białorusią, skąd zaatakowali Rosjanie.
Gród nad Desną
Pierwszy raz byłem w Czernihowie, wówczas dosyć sennej, prowincjonalnej dziurze, ale ze wspaniałymi zabytkami przeszłości, w ostatnim roku istnienia sowieckiego imperium. Później odwiedzałem jeszcze miasto dwukrotnie poznając bogatą przeszłość i kolejne jego skarby. Miasto położone jest nad rzeką Desną, najdłuższym lewym dopływem Dniepru. Założone zostało, jako gród w puszczy, przez legendarnego księcia Czerniga, nazywanego też Czornym i od jego imienia otrzymało nazwę. Kurhan z jego – według tej legendy – Czarną Mogiłą z X wieku, jest (był? – mam nadzieję, że ocalał.) jedną z tamtejszych atrakcji. Ale ludzie w tym miejscu mieszkali już o wiele wcześniej. Archeolodzy odkryli w regionie cztery gródki rodowe datowane na VII wiek.
Dzieje Czernihowa są bogate, zainteresowanych nimi odsyłam do moich, ilustrowanych zdjęciami, relacji opublikowanych kilka lat temu, a przede wszystkim do bardziej kompetentnych źródeł.
Od staroruskiej kroniki do „kniazia Igora” Borodina
Wspomnę tylko, że pierwsza pisana wzmianka o mieście dotyczy roku 907 i znajduje się w najsłynniejszej staroruskiej kronice „Powiesti wriemienych liet” („Opowieści lat dawnych”). Inne sławne dzieło literatury staroruskiej, „Słowo o połku Igoriewie” („Słowo o wyprawie księcia Igora”) na podstawie którego powstała też opera „Kniaź Igor” Aleksandra Borodina (1833-87), ze słynnymi „Tańcami połowieckimi” oraz arią Igora i ariosą Jarosławny, znajdująca się w kanonie oper nie tylko rosyjskich, ale i światowych, poświęcone jest walce z koczowniczymi Połowcami w 1185 roku.
Zaś jeden z najcenniejszych zabytków architektury i sztuki Rusi Kijowskiej, Kirriłowska cerkwa (cerkiew św. Cyryla) na Dorohożyczach w Kijowie, z zachowanymi około 800 m kw. fresków od czasów jej budowy, wzniesiona została w XII w. jako rodowa nekropolia czernihowskich książąt. Bo ich księstwo wchodziło wówczas w skład tego najważniejszego z ówczesnych państw na wschodzie Europy. W przeszłości Czernihów miał też epizod polski: w latach 1619-1654 należał do I Rzeczypospolitej, był siedzibą województwa czernihowskiego.
Staroruska cerkiew i zabytki Dytynća
Najstarszych zabytków lub ich zespołów z czasów najdawniejszych zachowało się w mieście tylko 7. Drugie tyle wymienianych w przewodnikach i encyklopediach pochodzi z wieku XIX i początków XX. Gdy je poznawałem, okazało się, że wyglądająca na najstarszą, przepiękna, w klasycznym staroruskim stylu, ceglana cerkiew Piatnicka – św. Paraskewii Piatnyci, wzniesiona została „dopiero” na przełomie XII i XIII wieków na ówczesnym targowisku na podgrodziu.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz