Drohobycz
O soli, ropie i pradawnych dziejach
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Habsburska prowincja
Drohobycz pod zaborem austriackim pozostał co prawda ważnym ośrodkiem handlowym, ale tylko prowincjonalnym. Aż do czasu odkrycia w nim i w jego okolicach w XIX w. złóż rzadkiego ozokerytu, a m.in. w Borysławiu zwłaszcza ropy naftowej i gazu. To stało się drugim w dziejach miasta impulsem jego dynamicznego rozwoju. Chyba mało kto już, poza specjalistami-naftowcami pamięta, że to tu zbudowano w 1866 roku pierwszą w Europie środkowej rafinerię ropy naftowej. Zaś Austro-Węgry stały się wówczas trzecią na świecie potęgą w wydobyciu ropy i gazu.
W II Rzeczypospolitej
Po I wojnie światowej miasto przeżyło kilkumiesięczny epizod ukraiński. Od listopada 1918 do maja 1919 roku było pod administracją Zachodnio-Ukraińskiej Republiki Ludowej, ale oddziały Ukraińskiej Armii Halickiej (Galicyjskiej) nie dały rady, mimo krwawych walk, pokonać oddziałów Wojska Polskiego dowodzonych przez gen. Wacława Iwaszkiewicza i ?lotnej kompanii szturmowej? Stanisława Maczka, późniejszego generała dywizji. Do marca 1923 roku Drohobycz znajdował się pod polską administracją, a następnie, aż do napaści ZSRR na Polskę 17 września 1939 roku, w składzie II Rzeczypospolitej.
Żydowska społeczność
Okres II wojny światowej był wyjątkowo tragiczny dla mieszkańców miasta. Przede wszystkim Niemcy wymordowali ludność żydowską. A Żydzi osiedlali się tu już od XIV wieku. W 1616 roku otrzymali od starosty jeden łan królewski ziemi na północny zachód od ówczesnego miasta, obecnie jego centrum, w którym powstała dzielnica żydowska, synagogi, szkoły, kirkut (cmentarz) itp. W 39-tysięcznym w 1939 roku Drohobyczu mieszkało 13,5 tys. Żydów. Pierwszych 320 kalekich niemieccy okupanci wymordowali w listopadzie 1941 roku w Lesie Bronickim. Pozostałych, zdolnych do pracy, sukcesywnie w obozie zagłady w Bełżcu, a ostatnich ponownie w Lesie Bronickim. Mordowano ich również na ulicach miasta. Tak zginął m.in. pisarz, malarz i pedagog Bruno Schulz.
Od USSR do niepodległej Ukrainy
Ale zbrodnie na mieszkańcach rozpoczęły się już wcześniej, zaraz na początku okupacji sowieckiej Drohobycza. I objęły przede wszystkim Polaków, przetrzymywanych i poddawanych śledztwom w dwu tutejszych więzieniach NKWD. Po napaści hitlerowskiej III Rzeszy na ?przyjaciół? (jak już przypomniałem niedawno w innym tekście o Ukrainie, zawarty 28 września 1939 roku układ Niemcy ? ZSRR nosił nazwę ?Umowy o przyjaźni i granicy?) ? ZSRR, w ostatnich dniach czerwca 1941 roku zbrodniarze z NKWD wymordowali na dziedzińcu aresztu śledczego przy ul. Stryjskiej ponad 1200 więźniów. Po II wojnie światowej, formalnie dopiero 4 grudnia 1945 roku, Drohobycz wraz z okolicami, podobnie jak i inne byłe ziemie wschodnie II RP zagrabione Polsce w 1939 r. przez ZSRR, wszedł w skład Ukraińskiej SRR. I został miastem rejonowym (powiatowym) w obwodzie (województwie) lwowskim. A więc o takim samym statusie jak w I i II RP. Jest nim także w niepodległej Ukrainie. Jako, aktualnie niespełna 78-tysięczne, centrum przemysłowo ? gospodarcze i kulturalno ? oświatowe z m.in. Uniwersytetem Pedagogicznym im. Iwana Franki.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz