Drohobycz
O soli, ropie i pradawnych dziejach
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Z granatowego, herbowego tła odcina się dziewięć białych, jak gdyby dziecięcych piaskowych babek, tworzących trapez o najwęższym boku na dole. To topki soli, jej tradycyjna miara, a zarazem handlowy kształt w średniowieczu.
Od roku 1340, gdy herb ten nadał miastu król Kazimierz Wielki, zmieniło się w nim tylko jedno. W czasach sowieckich zniknęła królewska korona górująca nad solnymi topkami. Drohobycz ? to o jego herbie mowa ? był bowiem Królewskim Wolnym Miastem na słynnym Solnym Szlaku. A warzenie soli ze słonych źródeł było pierwszą podstawą jego względnej zamożności.
Nieobecny w najstarszym przewodniku
Nie ukrywam, że z pewnym zaskoczeniem stwierdziłem, że w najstarszym polskim przewodniku ? informatorze ?Opis Starożytnej Polski? Tomasza Święcickiego z roku 1828 nie znalazłem na temat Drohobycza ani słowa. Chociaż uwzględniono w nim dziesiątki miejscowości mniejszych i już dawno zapomnianych. A w tym przypadku już chociażby gotycka fara ufundowana w 1392 roku przez Władysława Jagiełłę, a także wspomniane żupy solne, zasługiwały chociażby na odnotowanie. Figuruje on natomiast już w staroruskim latopisie ?Spisek russkich gorodow, dalnich i bliżnich? datowanym na lata 1377-1382 jako ?Drugabiec?. W przekręconej zresztą nazwie. Bo w innym źródle, tym razem ukraińskim, znalazłem informację, że już w końcu XI wieku w miejscu tym znajdowała się umocniona osada ? dodam, że zapewne w Księstwie Halicko ? Wołyńskim ? Bycz. A po jej spaleniu zbudowano na pogorzelisku Druhyj (Drugi) Bycz, z czasem Drohobycz. Po raz pierwszy odnotowany w dokumentach z roku 1238. W wieku XIV był on, obok Lwowa i Chełma, jednym z największych ówczesnych miejscowości Przykarpacia i Wołynia.
Solne bogactwo
Po przyłączeniu ziem Rusi Czerwonej przez Kazimierza Wielkiego do Królestwa Polskiego, rozpoczął się pierwszy okres dynamicznego rozwoju Drohobycza. Związany właśnie z warzeniem soli i jej sprzedażą. Dodam, że słonych źródeł było tu wówczas tak wiele, że słodkiej wody pitnej brakowało dla mieszkańców. I z czasem sprowadzano ją z dalszych okolic wodociągiem zbudowanym w latach 1550-52. Przetrwał on niestety tylko kilkadziesiąt lat, do tatarskiego najazdu w 1624 roku. Na następny wodociąg miasto musiało poczekać niemal równe? 300 lat ? do 1922 roku! Żupy solne były własnością królewską, dzierżawioną przeważnie cudzoziemcom. W 1422 roku Władysław Jagiełło nadał Drohobyczowi prawo magdeburskie i przywileje potwierdzane następnie przez kolejnych królów.
Za murami
Największą budowlą Drohobycza był zbudowany w latach 1392-1445 i zachowany do naszych czasów gotycki, ceglany kościół farny na kamiennej podmurówce. Aktualnie pod potrójnym wezwaniem: Wniebowzięcia NMP, Świętego Krzyża i św. Bartłomieja. A także potężna wieża bramna ? dzwonnica z 1551 roku. Świątynia miała bowiem dodatkowe umocnienia. Miasto obwarowane było wałami ziemnymi i fosami z czterema bramami: Zamkową, Lwowską, Węgierską i Żydowską. Nie na wiele się one jednak przydały, gdyż znaczna część miasta uległa zniszczeniu podczas najazdu turecko-tatarskiego w roku 1498. Podobnie stało się podczas wojen kozackich w XVII w. W 1648 Kozacy wyrżnęli nawet mieszkańców, którzy schronili się przed nimi w farze. Po tym dramacie zamurowano kościelne drzwi, przez które do wnętrza wdarli się najeźdźcy. W mieście stał również zamek królewskich starostów. Od 1340 do 1772 roku ? kiedy to po I rozbiorze Polski wcielony został do monarchii Habsburgów i jej kraju koronnego Galicji ? miasto było starostwem w Ziemi Przemyskiej, w województwie ruskim.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz