Pretekstem obrazu jest ślub księcia Filipa I wołogoskiego z Marią saską, córką elektora saskiego Jana Stałego. Małżeństwo zostało zawarte w 1536 r. w kaplicy zamkowej w Torgau, a ślubu udzielił sam Marcin Luter. Był to pierwszy protestancki ślub książęcy na Pomorzu i nawiązanie związków dynastycznych między rodami ? saskimi Wettynami i pomorskimi Gryfitami. Na obrazie przedstawione są dwie rodziny we wnętrzu kościoła. Na przyfilarowej ambonie ozdobionej symbolami ewangelistów i postacią Mojżesza z Dekalogiem wygłasza kazanie Luter. Między członkami rodziny saskiej stoi Filip Melanchton, współtwórca reformacji, wśród Pomorzan ? Jan Bugenhagen. Chrystus na krzyżu i Słowo, zawarte w inskrypcjach na górnej bordiurze i w kartuszu inskrypcyjnym obok Ukrzyżowanego, potęgują przesłanie Gobelinu jako manifestu religijnego. W bocznych bordiurach ujęte są dewizy: Sasów ? ?Słowo Pana trwa na wieki? i Pomorzan ? ? Za prawo i lud?. Dolna bordiura zawiera imiona męskich członków obu rodów, z jednym wyjątkiem. Jest nim Amalia, dziewczynka, córka Filipa I. Obecne kobiety identyfikują umieszczone powyżej medaliony z herbami dynastii, z których się wywodziły.

Przedstawienie nie jest odzwierciedleniem ceremonii ślubu z 1536 r. i obecnych na nim gości. Patrzący na widza członkowie obu dynastii reprezentują trzy pokolenia. Nie wszyscy mogli być na ślubie obecni, gdyż albo już nie żyli, albo jeszcze się na urodzili. Po stronie saskiej stoją od lewej trzej słynni ?książęta reformacji?: elektorzy sascy Fryderyk Mądry (zm. w 1525 r.), jego brat elektor Jan Stały (zm. w 1532 r.) i Jan Fryderyk Wspaniały (Saksonia ernestyńskich Wettynów była kolebką protestantyzmu). Poślubiana Maria saska stoi już przy Gryfitach (ostatnia przy bordiurze). Rodzinę pomorską reprezentują: stojący pod amboną Jerzy I (zm. w 1531 r.), jego brat Barnim IX (XI), Filip I wołogoski (syn Jerzego I). Pięcioro dzieci to potomstwo Filipa i Marii: Jan Fryderyk (ur. w 1542 r.), Bogusław XIII (ur. w 1544 r.), Ernest Ludwik (ur. w 1545 r.), Amelia (ur. w 1547 r.) i Barnim X (ur. w 1549 r.).

Gobelin jest wyrazem pobożności Gryfitów i przywiązania do wiary luterańskiej. Jest również, oryginalnie wyrażonym przekazem politycznym. Gryfici przedstawiają się jako kontynuatorzy i duchowi spadkobiercy Wettynów z linii ernestyńskiej. W czasie powstania tkaniny, ci władcy Saksonii już nie rządzili i utracili przywództwo wśród protestanckich władców Rzeszy – w 1547 r. w wyniku I wojny szmalkaldzkiej cesarz Karol V pokonał wojska przywódców protestanckich, a Jan Fryderyk Wspaniały dostał się do niewoli.

Warto wiedzieć

* wystawa mieści się w gmachu MN, Galerii Sztuki Dawnej, ul. Staromłyńska 27

Przeczytaj także...

Szczecin. Złoty wiek Pomorza w Narodowym

Autorka: Halina Puławska

Oglądając szczecińską wystawę trzeba pamiętać, że wypełniają ją dzieła zbierane przez niemieckich i polskich muzealników. Po śmierci ostatniego z Gryfitów, ich zbiory i fundacje ulegały stopniowemu rozproszeniu, często – bezpowrotnemu zniszczeniu.

Szczecin. Książęca nekropolia pomorskich Gryfitów

Autorka: Halina Puławska

W 1946 r., w którym 24 września odnaleziono pod gruzami zamurowaną kryptę, rozpoczyna się ciąg dalszy historii losu nekropolii Gryfitów o kryminalnym wydźwięku. Poniewierające się luzem prochy i kości...

Szczecin. Sydonia von Borck, pomorska czarownica

Autorka: Halina Puławska

Jej samodzielność, zainteresowania zielarstwem, właściwościami leczniczymi roślin, kąpiele, wyjazdy na procesy, otaczanie się zwierzętami i rozmowy z nimi... wszystko to znalazło się w 74 zarzutach, które jej postawiono.

Poczytaj więcej o okolicy:

Szczecin. Podróż po książęcym Pomorzu

Szczecin. Smyk, mikrus i inne małe samochody

Szczecin. Czy powróci Manzelbrunnen?

Szczecin. Życie codzienne w XX wieku