Holešov
Pałac na Bursztynowym Szlaku
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Miasteczko Holeszów (Holešov) leży na skrzyżowaniu dwóch historycznych traktów handlowych na Morawach ? fragmentu słynnego Bursztynowego Szlaku znad Bałtyku nad Morze Śródziemne, i przecinającego go tu, drugiego, z Białych Karpat do Przerowa (Přerov).
Tą właśnie drogą przybyli na te ziemie w VI w. n.e. Słowianie i założyli osadę targową, która z czasem stała się miastem, położonym na styku dwu ważnych regionów etnograficznych: Hana i morawska Wołoszczyzna. Przodkowie Morawian nie byli tu jednak pierwsi. Archeolodzy odkopali bowiem w tym miejscu osadę z okresu neolitu ? sprzed 7-6 tys. lat p.n.e. oraz ślady stałego osadnictwa od epoki brązu, z cmentarzyskiem z około 2000 r. p.n.e. W pisanej historii wzmianki o Holeszowie znalazły się jednak dopiero na początku XIII wieku ? w roku 1131.
Rody lenników
Osada, która prawa miejskie otrzymała w 1322 r., należała do ołomunieckich biskupów, których reprezentowali ich wasale. Pierwszym rodem lenników, do których należała część miasta aż do roku 1585, byli Szternberkowie, później inni. Synem jednego z lenników, Ulmana, był benedyktyński mnich, a zarazem światowej sławy uczony Jan z Holeszowa (1366-1436), twórca naukowej etnografii. Od 1650 roku ?panowali? tu hrabiowie z Rottalu, a ostatnim rodem byli Vrbnovie. Przeobrażały się też ich siedziby.
Od połowy XVI w. miasto było ważnym ośrodkiem protestanckiej wspólnoty Braci Czeskich, ale w 1615 r. Ladislav Młodszy Lobkovic wprowadził w nim represyjną kontrreformację. Sprowadził jezuitów oraz proboszcza Jana Sarkandra, kanonizowanego w 1995 r. przez Jana Pawła II, gdyż po 3 latach pracy duszpasterskiej (1616-1619) w Holeszowie, został w 1620 r. zamęczony w Ołomuńcu przez protestantów.
Wojny i zarazy
Miasto i zamek, przebudowany w 1574 r. na renesansowy pałac, były kilkakrotnie najeżdżane, palone i niszczone. W 1627 przez Wołochów, a w 1643 przez Szwedów. Nienajlepiej zapisali się też w ich dziejach nasi Lisowczycy. W 1645 r. miasto dotknęła zaraza morowa. Zniszczone włości z wypalonym pałacem kupił w 1650 r. hr. Jan z Rottalu. To przede wszystkim jemu zawdzięcza pałac obecny wygląd. Przebudowę na rodową rezydencję nowy właściciel zlecił wiedeńskiemu architektowi Filibertowi Lucchese. Zaprojektował on i wzniósł jedną z najcenniejszych na Morawach, wczesnobarokową siedzibę magnacką. Trzypiętrową, na planie kwadratu, z wewnętrznym dziedzińcem i ze wszystkich jego stron arkadami na parterze.
W Wielkiej Sali terrena, którą ozdobił m.in. stiukami, włoski artysta Hannibale Cavali, ostatni właściciel pałacu z rodu Rottalów, Franciszek Antonin, wielki miłośnik sztuki, założył pierwszy, barokowy teatr na Morawach, w którym wystawiano opery włoskie. Grała tu także duża pałacowa kapela, do której należał m.in. urodzony w tym mieście Franciszek Xaver Richter (1709-89), współtwórca stylu klasycznego w muzyce, jego teoretyk i kompozytor.
Pałacowy park
Okres władania pałacem i holeszowskimi dobrami przez Rottalów przyniósł także inne inwestycje oraz rozwój gospodarczy miasta. W drugiej połowie XVII w. obok zamku powstał rozległy park, o obecnej powierzchni 35 ha. W połowie następnego wieku przekształcony został we francuski, a na początku XIX w. w modnym wówczas stylu klasycystycznym.
Dodaj komentarz