Sázava
Niezwykłe dzieje klasztoru
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Nad miasteczkiem Sazawa (Sázava) położonym nad rzeką o tej samej nazwie, niespełna 40 km na południowy wschód od Pragi, góruje wysoka wieża romańsko-gotyckiego kościoła, który nigdy nie został ukończony, a mimo to znajduje się na liście zabytków czeskiej kultury narodowej.
Stanowi on najbardziej widoczny z daleka obiekt kompleksu dawnego klasztoru benedyktynów, jednego z najstarszych na ziemiach czeskich, ze starosłowiańskim rodowodem.
To nie wpływy Wielkich Moraw
Wywodzi się go nie, jak można by przypuszczać, z niezbyt przecież odległego morawskiego Velehradu, gdzie wiarę chrześcijańską w obrządku słowiańskim rozpowszechniał przede wszystkim św. Metody. Tu wiarę chrześcijańską przynieśli do Czech mnisi chorwaccy z Dalmacji. Przypomnę, że książę Rościsław, później święty cerkwi prawosławnej, jeden z władców (w latach 846-870) średniowiecznego państwa słowiańskiego Wielkie Morawy (Velká Morava), które powstało na początku IX w., a upadło w wiek później pod naporem Madziarów, zaprosił w roku 863 z Bizancjum, sławnych już wówczas Apostołów Słowian, św. Cyryla i Metodego.
Stworzyli oni pierwszy alfabet słowiański ? głagolicę, później przekształcony przez któregoś z ich uczniów w cyrylicę i głosili wiarę chrześcijańską wśród południowo-wschodnich Słowian. Po śmierci Cyryla w 869 r. w Rzymie, Metody aż do końca życia w 885 r. działał w Velehradzie na Morawach. Obecnie znajduje się tam ważne sanktuarium i miejsce pielgrzymkowe. Dodam, że działo się to jeszcze przed podziałem chrześcijaństwa na wschodnie i zachodnie. Walka o ?strefy wpływów?, zwłaszcza politycznych, już jednak trwała. A zaproszenie przez Rościsława bizantyjskich apostołów miało na celu osłabienie wpływu na jego kraj biskupów niemieckich obrządku rzymskiego.
Legenda o św. Prokopie
Wróćmy jednak do Sazawy. Według legendy, w lesie nad rzeką Sazawą zamieszkał pustelnik, późniejszy święty Prokop (Prokopios). Już od 1009 roku gromadzili się wokół niego inni asceci. Po przypadkowym spotkaniu z księciem Oldrzychem (Oldřich), Prokop założył, przy jego pomocy, w tym miejscu klasztor w roku 1032. Chociaż na jednej z dwu kamiennych tablic informacyjnych w przyklasztornym kościele, najdokładniejszym źródle informacji o historii tego klasztoru, jakie udało mi się znaleźć, jest wzmianka, że założenie monastyru mogło mieć miejsce dopiero pod rządami księcia Brzetysława (Břetislav, panował 1035-55).
Dodaj komentarz