Kowno
Skarby bazyliki archikatedralnej
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Kowno ma wiele zabytkowych budowli. Jedną z najcenniejszych jest bazylika archikatedralna p.w. św. Apostołów Piotra i Pawła. Stoi w północno-wschodnim narożniku placu, który tworzą wychodzące z niego ulice: Vilniaus (Wileńskia, główna prowadzącej do Nowego Miasta) i M. Valančiaus (biskupa M. Wołonczewskiego).
Jest to jedyna trójnawowa gotycka bazylika na Litwie, a zarazem największa budowla w tym stylu w kraju. Masywna, ale skromna z zewnątrz, z zachowaną tylko z jedną 42-metrową wieżą, zbudowaną na planie kwadratu i ładnymi gotyckimi oknami. Jej budowę rozpoczęto w 1408 r. za panowania ks. Witolda, ale ukończono, z braku środków, dopiero w połowie XVII w. tuż przed wojnami z państwem moskiewskim.
Sklepienia, ołtarze, obrazy
Świątynię tę strawił w 1732 r. pożar, po którym odbudowano tylko jedną wieżę. Dzięki wsparciu króla Stanisława Augusta Poniatowskiego wykonano ładne dekoracje wnętrza. W końcu XIX w. do bocznej ściany prezbiterium dobudowano neogotycką kaplicę św. Jana Chrzciciela oraz absydę do zakrystii. Do archikatedry wchodzi się bocznym wejściem od ulicy Wileńskiej. Obok mauzoleum w którym na zewnątrz, przy południowej ścianie świątyni, pochowano Jonasa Maironisa. Wnętrze robi wrażenie, chociaż fragment prawej strony nawy głównej, vis a vis ambony, znajduje się obecnie w remoncie i jest zasłonięty. Wspaniałe jest kolebkowe sklepienie z lunetami w nawie głównej oraz krzyżowe w bocznych. A w trójnawowej świątyni z półkoliście zamkniętym prezbiterium, poza ołtarzem głównym jest jeszcze dziewięć innych, zarówno czołowych w nawach bocznych, jak i umieszczonych na ich ścianach. Okazały jest zwłaszcza barokowy, dwupiętrowy ołtarz główny z XVIII w. z wielką rzeźbą Ukrzyżowania, w tle której znajduje się obraz. Po bokach zaś 10 kolumnami i wysokimi figurami apostołów. Spośród pozostałych ołtarzy chyba najbardziej ozdobny znajduje się w lewej nawie, z obrazem ? sceną Wniebowzięcia NMP w metalowej, srebrnej sukni ? koszulce. Katedrę zdobi także 11 obrazów namalowanych przez Michała Elwiro Andriolliego (1836-1893), syna wileńskiego rzeźbiarza Franciszka. Po lewej stronie nawy głównej uwagę zwracają dwa XVIII-wieczne malowidła przedstawiające Koronację NMP i Wniebowzięcie NMP. Podobnie ambona oraz chór z organami o strzelistych gotyckich kształtach. Na tablicy informacyjnej czytam w języku polskim m.in.: ?Pielgrzymów przyciąga łaskami słynący obraz Matki Boskiej Bolesnej, namalowany w końcu XVI lub na początku XVII w. W jednym z ołtarzy umieszczono cudowny obraz Matki Boskiej Łaskawej przeniesiony z pobernardyńskiego kościoła św. Jerzego Męczennika.
Warto wiedzieć
Z informacji tej dowiaduję się również, że w krypcie, kaplicy oraz na dziedzińcu pochowanych zostało wielu wybitnych litewskich duchownych, m.in. biskup M. Wołonczewski (litewska pisownia Valančiaus ? to jego imię nosi ulica, na którą wychodzi fronton archikatedry) oraz arcybiskupi: P. Karewicz (Karevičius) i J. Skwirecki (Skvireckis). 6 września 1993 roku w świątyni tej modlił się papież Jan Paweł II, o czym przypomina poświęcona temu wydarzeniu tablica.
Dodaj komentarz