Szczecin
Lapidarium na starym cmentarzu
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Lapidarium leży na szlaku utworzonego w 2010 r. traktu historycznego, oznaczonego tablicami informacyjnymi w językach polskim i niemieckim. Trakt wytyczony we wschodniej, najstarszej części cmentarza pozwala poznać najbardziej interesujące miejsca starej części nekropolii, odnoszące się do niemieckiej i polskiej historii Szczecina.
Jest na tej trasie polska kwatera zasłużonych położona wokół basenu na miejscu gaju urnowego. Znajdują się tu nagrobki prominentów, działaczy partyjnych, ale i osób zasłużonych dla kultury, oświaty i sztuki w powojennym Szczecinie. Jest pomnik „Tym, którzy nie powrócili z morza” . Jest Krzyż Katyński i Pomnik Sybiraków. Jest wreszcie cmentarz wojenny – położone na tarasach mogiły żołnierzy polskich i radzieckich, ponad którymi góruje Pomnik Braterstwa Broni.
Trakt prowadzi przez polany i kwatery z pomnikami i nagrobkami niemieckimi: architekta cmentarza Wilhelma Meyera-Schwartau (dwumetrowy nagrobek z czerwonego piaskowca przypadkowo został odnaleziony w 2002 r.), Hugo Lemckego – pierwszego urzędowego konserwatora zabytków i organizatora wycieczek krajoznawczych po Pomorzu, obok Augusta Arensa z dziewczynką (pomnik zrekonstruowany – jeszcze w 2005 r. siedziały tylko nóżki), rodziny Randolf – piękna stela ze stylizowanym oraczem…
Jest wreszcie głaz – Pomnik Pamięci Zmarłych Szczecinian z napisem w obu językach, wystawiony w 1995 r. przez dawnych mieszkańców miasta i jego niemiecką mniejszość. Obok w 2005 r. ustawiono cenotaf (z odrestaurowanym popiersiem) pierwszego dyrektora cmentarza Georga Hanniga, którego wizja ogrodu umarłych pozostawiła trwałe ślady. Na jednym z nagrobków (rodziny Kissling) w formie filarów podtrzymujących belkę, zachowany jest napis. W tłumaczeniu brzmi on następująco: „Działaj, dopóki trwa dzień, gdy nadejdzie noc, nikt nie jest w stanie działać”. Jest nieomal tak jednoznaczny, że nie wymaga symbolicznej interpretacji.
Warto wiedzieć
W 2003 r. zostało zarejestrowane Stowarzyszenie na rzecz Cmentarza Centralnego w Szczecinie. Jego inicjatorem był Jerzy Wohl. Jego celem jest ochrona dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego cmentarza, jego kompleksowa rewaloryzacja połączona z przekształceniem w miejsce pamięci i pojednania wszystkich pokoleń zamieszkujących Szczecin, promocja cmentarza w programach turystycznych i mediach. Lapidarium i trakt historyczny są dziełem tego stowarzyszenia.
Dodaj komentarz