Szczecin
Macewy na Cmentarzu Centralnym
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Żydowska kwatera na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie jest jedynym w województwie zachodniopomorskim czynnym cmentarzem wyznania mojżeszowego.
Kwaterę przydzielono szczecińskiej gminie żydowskiej w 1962 r. po definitywnym zamknięciu starego cmentarza żydowskiego, który funkcjonował od 1821 r. pomiędzy ul. Ojca Beyzyma, Soplicy i Gorkiego.
Dwa wieki gminy żydowskiej
W 1816 r. powstało w Szczecinie Żydowskie Towarzystwo Kościelne, liczące 16 członków, przemianowane w połowie wieku na Gminę Żydowską. Grunt, ok. 200 m kw. pod cmentarz, wykupiony został w 1816 r. W 1962 r. cmentarz zajmował ok. 2 hektary. Ma to bez wątpienia związek ze wzrastającą liczebnością społeczności żydowskiej w Szczecinie, która w 1910 r. liczyła ok. 2700 osób. Gmina żydowska miała swoje Bractwo Pogrzebowe, Dom Sierot, Dom Starców i synagogę (pierwsza drewniana powstała w 1835 r., przebudowana została w stylu mauretańskim w 1875 r.).
Zarówno synagoga, jak i dom przedpogrzebowy na cmentarzu spalone zostały w czasie Nocy Kryształowej z 9 na 10 listopada 1938 r. W 1940 r. ok. 1500 Żydów z Pomorza (głównie ze Szczecina) zostało deportowanych i osadzonych w obozach, m.in. w Bełżcu. W 1945 r. zainstalowała się w Szczecinie agenda Brachy, organizacji syjonistycznej zajmującej się przerzutem Żydów przez zieloną granicę. Szczecin stał się w latach czterdziestych miejscem przerzutu dla jednych, dla innych miejscem zamieszkania. Fale emigracyjne nastąpiły po 1956 i po 1968. Obecnie gmina żydowska w Szczecinie liczy około sześćdziesięciu członków.
Bez prawa do pochówku
W 1946 r. cmentarz żydowski został oddany pod opiekę gminy, jednak bez prawa pochówku (które łamano). W 1962 r. na starym cmentarzu odbył się ostatni pogrzeb. Gmina nie dostała zgody na wykup gruntu pod nowy cmentarz. Wyznaczono jej Cmentarz Centralny, z zastrzeżeniem, że ich kwatera nie może zostać ogrodzona i nie wolno zbudować na niej osobnego domu przedpogrzebowego. W 1982 r. stary cmentarz żydowski w Szczecinie został zlikwidowany.
Poczytaj więcej o okolicy:
Komentarze: 2
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Bardzo ciakawy artykul i piekne zdjecia. Jedna uwaga : to nie w szabat potrzebny jest tzw minjan, obecnosc 10 mezczyzn, ale przy modlitwie po smierci czlonka gminy. Ta modlitwa nazywa sie kadisz. Pozdrawiam Haline globtroterke.
Nie czuję się autorytetem w tej kwestii, ale wydaje mi się, że minjan jest potrzebny nie tylko do kadiszu, a do innych obrzędów religijnych też. A kadisz to nie tylko modlitwa za zmarłych, ale jedna z ważniejszych modlitw w sprawach różnych…