Paryż
Narodziny Muzeum Cluny
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Muzeum Cluny kształtowało się od początku XIX stulecia w atmosferze zainteresowania kulturą wieków średnich. Ale przede wszystkim – z potrzeby zabezpieczenia i ocalenia zabytków Francji po tragicznych doświadczeniach okresu Rewolucji Francuskiej, w czasie której szczególnie bezwzględnie objawił się wandalizm wobec spuścizny „królewskiej” Francji.
Zbieractwo i prywatne kolekcjonerstwo antykwariuszy i amatorów sztuki uchroniło wiele z nich od zaginięcia. Zbiory gromadzone były w prywatnych domach, bez możliwości ich wystawiania. Jednym z kolekcjonerów, którego zbiory stały się zalążkiem zbiorów Muzeum Cluny był Aleksander du Sommerard – kolekcjoner wyjątkowy. Jego zainteresowanie życiem, obyczajami, rzemiosłem ludzi średniowiecza wpłynęły na charakter zbiorów. W efekcie zebrał du Sommerard wszystko, co odpowiadało tym zainteresowaniom: meble, biżuterię, przedmioty codziennego użytku, naczynia. Pozostawił ponadto kilka prac zawierających ilustracje opatrzone dokładnymi opisami zabytków, szczegółowe studium term i pałacu Cluny, charakterystykę współczesnych mu czasów i rozwoju zainteresowań przeszłością, rozważania na temat procesu rozwoju sztuki francuskiej.
Dla swojej kolekcji nabył du Sommerard (w 1833 r.) Pałac Cluny – średniowieczną rezydencję opatów kluniackich, upaństwowioną w czasie Rewolucji i ocalałą z jej pożogi, podobnie jak przyległe ruiny łaźni rzymskich. Na wniosek Alberta Lenoira, antyczne ruiny term połączone zostały z pałacem, w celu wykorzystania obydwu budowli na muzeum sztuki średniowiecznej i antycznej.
W 1843 roku wdowa po Aleksandrze du Sommerard sprzedała kolekcję męża rządowi francuskiemu. W zapisie prawnym mówi się oficjalnie o utworzeniu Musée des Thermes et de l’Hôtel de Cluny i precyzuje, że będzie ono poświęcone zabytkom, meblom i obiektom sztuki antycznej, średniowiecznej i renesansowej. Syn Aleksandra du Sommerard – Edmund mianowany został dożywotnim kuratorem muzeum (pełnił tę funkcję przez 40 lat), zaś Albertowi Lenoir powierzono konserwację i organizację architektoniczną muzeum.
W chwili powołania muzeum kolekcja du Sommerarda liczyła około półtora tysiąca eksponatów. Gdy w 1844 roku liczba zwiedzających osiągnęła 12 tysięcy, władze miejskie przekazały do muzeum kolejne obiekty: m.in. kapitele z opactwa Saint-Germain-des-Prés, rzeźby z paryskiej katedry Notre-Dame, zbiory znajdujące się niegdyś w Muzeum Antyków i Zabytków Francuskich (Musée des Antiquités et Monuments Français) Aleksandra Lenoira, zamkniętym w 1816 r. przede wszystkim Pilier des Nautes.
Obecnie stała ekspozycja liczy około 2300 eksponatów czyli 10 procent zgromadzonych w muzeum zbiorów. Przeważają eksponaty pochodzenia francuskiego, ale są również bizantyjskie, syryjskie, holenderskie, katalońskie, egipskie, koptyjskie, antyki imperium rzymskiego… Rozległa kolekcja prezentowana jest w pokojach i korytarzach opackiej rezydencji, na parterze i pierwszym piętrze oraz w pomieszczeniach term i w salach dobudowanych w XIX i XX w.
Termy czasów rzymskiego imperium pochodzą z II lub III wieku. Zbudowane zostały na planie prostokąta 100 m x 65 m, zniszczone w IX wieku w czasie najazdu Normanów, przetrwały jako ruiny do XIV wieku, kiedy to teren term i ogrodów został przekazany opatowi klasztoru benedyktynów, mających swój pałac i kolegium nieopodal. Nowy pałac opatów kluniackich – obecny – zbudowany został w końcu XV wieku. Ta późnogotycka rezydencja miejska, jest jednocześnie najważniejszym przykładem rezydencji między dziedzińcem a ogrodem (maison entre cour et jardin). Dziedziniec odcięty został od ulicy ślepą ścianą, z wybitą jedynie bramą wjazdową. Od strony północnej dobudowana jest kaplica pałacowa w stylu gotyku płomienistego z bogatą dekoracją wewnętrzną i sklepieniem krzyżowo-żebrowym.
Warto wiedzieć
* Wejście do muzeum znajduje się z Placu Paula Painlevé, przez ową bramę w ślepej ścianie.
* Muzeum prowadzi bogatą działalność wydawniczą i edukacyjną: konferencje, tematyczne seminaria, spotkania z dziećmi i młodzieżą.
* Obecnie muzeum zawiera zbiory powstałe do XVI wieku. Zbiory renesansowe przeniesione zostały w roku 1969 do Muzeum Renesansu w Ecouen.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- Muzeum Cluny (Musée National du Moyen Age)
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz