Powstało prawdziwe dzieło sztuki, w dążeniu do osiągnięcia formy pięknego ogrodu umarłych leżały wyłącznie wartości estetyczne. Nie było tu miejsca na utylitaryzm czy materialne interesy jednostek i grup społecznych. Twórcami cmentarza byli: miejski radca budowlany Wilhelm Meyer-Schwartau (notabene projektant wielu publicznych gmachów Szczecinie, w tym Wałów Chrobrego), który zaprojektował układ przestrzenny nekropolii, a także budynki bramy głównej i kaplicy w stylu neoromańskim z czerwonej cegły i pierwszy, wieloletni (do 1928r.) dyrektor cmentarza Georg Hannig. Ten drugi sporządził regulamin cmentarza (pierwszy wydany został w 1912 r., zmodyfikowany i uzupełniony w 1919 r.), który zawierał nie tylko przepisy porządkowe, ale również określał sposoby kształtowania kwater i poszczególnych nagrobków.

Przytoczyć warto kilka zaleceń i wymogów, choćby precyzyjnie określone rozmiary nagrobków: do 1 m w kwaterach szeregowych, do 1,5 m w kwaterach wyborowych, do 1,8 m w kwaterach ogrodowych, a w najbardziej eksponowanych miejscach parkowych do 2 m. W gaju urnowym wysokość grobów popielnicowych określono rygorystycznie na 1,3 m. Jako najwłaściwszy materiał na nagrobki uznano wapień muszlowy. Zabraniano ozdabiać nagrobki elementami z porcelany, fotografią, figurami gipsowymi. Preferowano zindywidualizowane projekty pomników i starano się unikać masowych wyrobów przemysłu kamieniarskiego. Zalecana była naturalność i prostota pomników łatwo wkomponowujących się w otaczającą zieleń, np. głazy. Dalej szły wymagania dotyczące liternictwa, kolorystyki etc. Okresowe lub stałe ekspozycje prezentowały „zalecane” wzory nagrobków. Wymagania regulaminowe miały uchronić park przed dysonansem i destrukcją harmonii.

Rozwój nekropolii zobrazować można przytaczając dane z lat 1918 i 1927. W ciągu tych dziesięciu lat długość dróg jezdnych wzrosła z 7 do 11 kilometrów, a dróg pieszych z 40 do 60 km. Sieć wodociągowa wydłużyła się z 15 do 21 km.

Warto wiedzieć

* Do 1945 r. istniało w Szczecinie 89 cmentarzy (wraz z cmentarzem żydowskim), wiele z nich małych, przykościelnych, gminnych, nieczynnych.
* Obecnie na tarasach znajduje się cmentarz żołnierzy polskich i radzieckich, a horyzont na szczycie tarasów wieńczy Pomnik Braterstwa Broni.

Przeczytaj także...

Kraków. Jak powstawał Cmentarz Rakowicki

Autorka: Barbara Górecka

Obecnie na Rakowicach znajdują się Stary Cmentarz i Nowy Cmentarz przy ulicy Prandoty. Oddzielone są od siebie tą ulicą. Na Starym Cmentarzu wyodrębnić można: cywilny, wojskowy i Aleję Zasłużonych.

Arles. Prowansalska nekropolia Alyscamps

Autorka: Halina Puławska

Nekropolia Alyscamps była rozległym zespołem funeralnym, pogańskim i chrześcijańskim, czynnym przez ponad 1500 lat. Stała się dla dawnych chrześcijan najbardziej pożądanym miejscem spoczynku.

Ateny. Zabytkowy cmentarz Alfa

Autorka: Halina Puławska

Pierwszy Cmentarz Ateński zwany również cmentarzem A (Alfa) jest najstarszym cmentarzem miasta Ateny, założonym na mocy królewskiego dekretu z 1834 r., zakazującego pochówków w kościołach.

Poczytaj więcej o okolicy:

Szczecin. Cmentarz, którego już nie ma

Szczecin. Pola aniołków na Cmentarzu Centralnym

Szczecin. Dzieje krzyża na Cmentarzu Centralnym

Szczecin. Lapidarium na starym cmentarzu