Kalisz
Od bernardynów do jezuitów
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Polichromia znajduje się na całej powierzchni sklepienia, ścian prezbiterium i nawy kościoła. Jest bardzo dekoracyjna. W roku 1912 polichromię poddano nieudanej renowacji – przemalowano ją i wprowadzono nową kolorystykę.
W czasie I wojny światowej uszkodzeniu uległy mury, sklepienie kościoła i malowidła ścienne. W czasie II wojny światowej w kościele urządzono magazyn. W roku 1954 w czasie prac konserwacyjnych uzupełniono spękania i ubytki tynku oraz polichromii.
W roku 1991 pożar pochłonął dachy nad prezbiterium i dwoma skrzydłami klasztoru. Malowidła w prezbiterium były zagrożone całkowitym zniszczeniem.
W roku 1992 przystąpiono do prac konserwatorskich. Trwały one do roku 1997 a ich efektem było przywrócenie polichromii z czasów jej powstania.
Dziś na placu przed kościołem zwanym Ogrójcem znajduje obelisk upamiętniający żołnierzy armii napoleońskiej którzy w roku 1812 przebywali tu w szpitalu i zmarli. Obelisk w kształcie kolumny zwieńczonej krucyfiksem wystawili Francuzi. Na tym placu jest też pomnik ofiar Katynia, zesłańców na Syberię, do Kazachstanu i innych terenów Związku Radzieckiego oraz pomnik żołnierzy Armii Krajowej, tablice poświęcone żołnierzom Powstania Warszawskiego, zamordowanym policjantom Ziemi Kaliskiej pochowanym w Miednoje w 1940 roku.
Kaliscy bernardyni
W XV wieku arcybiskup gnieźnieński ksiądz prymas Jan Gruszczyński sprowadził do Kalisza zakon bernardynów. Zakonnicy byli kaznodziejami, spowiednikami i dzielili los mieszkańców miasta. W roku 1623 w czasie epidemii dżumy ciała zmarłych chowano w klasztornym ogrodzie. Epidemia dżumy zwana morowym powietrzem w roku 1657 spowodowała śmierć trzynastu zakonników i dobroczyńców klasztoru.
Po bitwie w roku 1706, jaką stoczyli Szwedzi z wojskami Augusta II, żołnierze wtargnęli do klasztoru grabiąc go. W kolejnym roku zaraza dżumy pochłonęła dziewięciu zakonników. Potem spustoszenia klasztoru dokonały w roku 1709 żołnierze szwedzcy terroryzując zakonników. Na tym się nie skończyło. Podobnie zachował się oddział żołnierzy saskich w roku 1711 stacjonujący tu przez pięć tygodni. W latach 1726 i 1736 powodzie dokonały zniszczenia klasztornego ogrodu i uszkodził mury.
W roku 1767 żołnierze rosyjscy znieważyli kościół zabijając na jego progu kilku Polaków. Kanonik i sędzia kaliski ksiądz Mateusz Chylewski dokonał rekoncyliacji świątyni. Rekoncyliacja jest to obrzęd liturgiczny przywracający charakter sakralny zdewastowanym bądź sprofanowanym miejscom: kościołom, cmentarzom czy obrazom. W roku 1770 ponownie moskale zagnieździli się w klasztorze i uwięzili braci zakonnych znieważając ich przełożonych. I ograbili klasztor.
W roku 1812 w czasie odwrotu wojsk napoleońskich spod Moskwy klasztor zamieniono na lazaret, szpital wojskowy, dla wojsk francuskich i bawarskich. W tym czasie zakonników usunięto a Ogrójec znajdujący się przed kościołem zamieniono na cmentarz. Wtedy został obrabowany skarbiec, zrabowano argenteria (wyroby ze srebra), zniszczono bibliotekę i archiwum konwentu. Mogiłę żołnierzy upamiętnili Francuzi wznosząc w Ogrójcu wspomniany obelisk.
Powstanie styczniowe mocno dotknęło zakon bernardynów w Kaliszu. Zakonnicy uczestniczyli w nim a w klasztorze była kwatera powstańcza. Skutkiem tych wydarzeń było usunięcie bernardynów z Kalisza i kasacja klasztoru. W roku 1864 zakonników wywieziono do klasztorów w Kole, Kazimierzu Biskupim i w Warcie. Zarząd kościoła powierzono kapłanom diecezjalnym. W budynkach klasztornych mieszkanie miał kapelan, było carskie biuro Komisji do Spraw Włościańskich, ochronka dla dzieci wyznania prawosławnego oraz miejska szkoła elementarna. Hipotekę klasztoru przepisano na skarb państwa.
Dodaj komentarz