Kalisz
Od bernardynów do jezuitów
W Kaliszu przy ulicy Stawiszyńskiej 2 znajduje się pobernardyński klasztor jezuitów. To w centrum miasta w pobliżu bazyliki, katedry, kościoła garnizonowego i klasztoru franciszkanów.
Zespół klasztorny składa się z kościoła, dziedzińca przykościelnego zwanego Ogrójcem, budynków klasztornych, wolnostojącej dzwonnicy i ogrodów klasztornych.
Bernardyńskie początki
Zabudowania klasztorne zostały wzniesione nad kanałem rzeki Prosny – Bernardynką. Pierwszy klasztor był drewniany. Kościół był wykonany z tzw. muru pruskiego składającego się z konstrukcji z belek drewnianych wypełnionych cegłą. Aby pobudzić ofiarnych kaliszan do zbiórki funduszy prymas w roku 1466 wydał przywilej, w którym udzielił czterdziestu dni odpustu wszystkim którzy nawiedzą kościół i przyczynią się do jego budowy i wyposażenia.
Drewniane zabudowania klasztoru okazały się nietrwałe i ulegały podtopieniom pobliskiej rzeki. Pod koniec XVI przystąpiono więc do budowy murowanego zespołu klasztornego, który istnieje do dziś. W roku 1594 król Zygmunt III Waza w Krakowie nadał przywilej zezwalający kaliskim bernardynom na wzniesienie murowanego kościoła i zabudowań klasztornych.
Zakonnicy otrzymywali ofiary od wiernych. Jednym z ważniejszych darczyńców był Hieronim Rozdrażewski, pochowany w podziemiach klasztoru w roku 1632. Nie chcieli przyjąć darowizny na budowę od prymasa Stanisława Karnkowskiego, tłumacząc się koniecznością przestrzegania ścisłego ubóstwa i zachowania reguły zakonnej. Klasztor budowali sami od roku 1604 wypalając cegłę w miejscowej cegielni, na co otrzymali przywilej od króla.
Budowę klasztoru rozpoczęto od wzniesienia refektarza (duża jadalnia) i kuchni, części klasztoru przeznaczonej na cele wspólne i oddzielnie stojącego jednopiętrowego dormitarza, wspólnej sypialni, wysuniętego ku rzece.
W roku 1607 prymas Bernard Maciejowski konsekrował kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. Konsekrował też główny ołtarz i dwa boczne. Po roku 1618 wzniesiono część klasztoru między refektarzem a bramą kościoła, gdzie umieszczono infirmerię (salę przeznaczoną dla chorych w budynkach zamieszkiwanych przez duże grupy osób) i pokoje gościnne. Położono dach na części budynków klasztornych od strony miasta i założono ogród owocowy.
W roku 1632 zbudowano korytarz biegnący do zakrystii. Rozbudowywano klasztor na początku XVIII wieku. Wtedy przy kościele powstała nowa zakrystia a nad nią część konwentu. Obok pobudowano skarbiec i nowe cele. W roku 1723 położono na kościele nowy dach a zabudowania klasztorne i ogród otoczono murem.
We wnętrzu kościoła
Kościół jest budowlą z jedną nawą i bez wieży. Późnorenesansowa bryła kościoła ma jeszcze wiele cech gotyckich, nie ma ozdób. Prezbiterium i nawa przykryte są sklepieniem kolebkowym z lunetami. XVIII-wieczne ołtarze główny i dwa boczne przetrwały do dziś. W jednym z nich jest obraz św. Antoniego Padewskiego namalowany w roku 1658 przez Stefana Ratajskiego. Przebudowano wtedy organy, założono nową posadzkę i w roku 1764 rozpoczęto prace związane z pokryciem kościoła polichromią wykonaną przez znanego artystę, bernardyna Walentego Żebrowskiego. Zmarł on w Kaliszu w 1765 r.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz