Paryż
Polonika w Saint-Germain-des-Prés
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
W kościele Saint-Germain-des-Prés, w kaplicy św. Franciszka Ksawerego, znajduje się grobowiec polskiego króla Jana II Kazimierza Wazy, który po abdykacji 16 września 1668 r. został „świeckim” przełożonym tutejszego opactwa.
Był jego 76. opatem, do nagłej śmierci w 1672 r., która nastąpiła prawdopodobnie w wyniku apopleksji na wieść o upadku twierdzy Kamieniec Podolski – tego klucza do Podola, a tym samym do Rzeczypospolitej – w czasie wojny polsko-tureckiej. Jan Kazimierz był królem Polski od 1648 r., był królem podczas powstania Chmielnickiego na Ukrainie i potopu szwedzkiego (1655-60), był królem rokoszu Lubomirskiego, w którego trakcie, w 1666 r. armia królewska została pobita pod Mątwami. Miał w swojej przeszłości przerwany nowicjat u jezuitów w Rzymie i tytuł kardynała, który otrzymał w 1646 r. z rąk papieża Innocentego X, i którego zrzekł się w rok później, gdyż jako Jego Eminencja nie mógł jednocześnie używać tytułu książęcego i korony w herbie, ponieważ zakazywały tego kardynałom papieskie dekrety. Był ostatnim z Jagiellonów, z którymi związek pochodzi od Katarzyny Jagiellonki, najmłodszej córki Zygmunta I Starego i Bony Sforzy, królowej Szwecji, matki Zygmunta III Wazy i ojca Jana Kazimierza. Był tytularnym królem Szwecji do roku pokoju oliwskiego 1660, kończącego potop szwedzki.
W trzy lata po śmierci jego zwłoki zostały sprowadzone na Wawel i tam pochowane (notabene Jan Kazimierz był ostatnim panującym, urodzonym na Wawelu przed przeniesieniem stolicy z Krakowa do Warszawy). W opactwie Saint-Germain-des-Prés pozostało jego serce. Sam grobowiec, zawarty w półokrągłej niszy, której górną część odsłania rozchylona kotara z żółtawobrązowego marmuru składa się z dwóch części. Rzeźba klęczącego króla oddającego insygnia władzy wykona została z białego marmuru przez Gasparda Marsy – nadwornego rzeźbiarza królewskiego. Część dolną grobowca, mającą formę sarkofagu z czarnego marmuru wypełnia płaskorzeźba w brązie, przedstawiająca bitwę pod Beresteczkiem, która rozegrała się w 1651 r. w trakcie powstania Chmielnickiego. Bitwę zwycięską dla wojsk Jana Kazimierza, którymi dowodził przeciwko tatarsko-kozackim oddziałom. Płaskorzeźba jest dziełem Jeana Thibauta.
W czasie Rewolucji Francuskiej, w roku zniszczeń królewskich grobowców 1793 r., miłośnik sztuki Aleksander Lenoir kazał przenieść grobowiec do muzeum francuskich pomników (Musée des monuments Français), utworzonego w klasztorze augustianów i otwartego dla publiczności w 1795 r. Dzięki temu grobowiec Jana Kazimierza uniknął losu wielu innych. Wrócił na miejsce za panowania Ludwika XVIII.
Jan Kazimierz założył w 1661 r. Akademię Lwowską (później uniwersytet), który do 1940 r. nosił jego imię. Fakt ten został zaznaczony tablicą pamiątkową, ufundowaną w 2011 r. przez spadkobierców Uniwersytetu Lwowskiego, społeczność akademicką i mieszkańców Wrocławia. Tablica w językach polskim i francuskim z godłem Polski wisi obok grobowca.
Warto wiedzieć
* Dzielnica Saint-Germain-des-Prés była głównym ośrodkiem polonijnym emigracji przybyłej do Paryża po powstaniu listopadowym. Pozostały liczne namacalne tego ślady: tablica i medalion z podobizną Joachima Lelewela na froncie domu przy Bulwarze Saint-Germain 153; tablica pamiątkowa na domu przy rue de la Seine, w którym w 1834 r. mieszkał Adam Mickiewicz ; przy Bulwarze Saint-Germain 123 jest Księgarnia Polska założona w tym miejscu w 1925 r. przez warszawskich księgarzy Gebethnera i Wolffa,
* Musée des monuments français utworzone przez Aleksandra Lenoira czynne było do 1816 r. Obecnie w budynku znajduje się prestiżowa szkoła wyższa sztuk pięknych (L?École nationale supérieure des beaux-arts).
Poczytaj więcej o okolicy:
Komentarze: 1
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Serce Krola polski Jana Kazimierza