Warszawa
Pomnik Lotnika w drodze… na lotnisko
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Zniszczyli niemieccy okupanci
Pomnik został zniszczony po upadku powstania warszawskiego. Szczątki cokołu długo leżały w jednym z parków na Grochowie. Dwa kamienne bloki przeniesiono na teren liceum im. Stefana Batorego, później jeden z nich (ze śladem kotwicy) umieszczono w Muzeum Woli przy ul. Srebrnej. Fragmenty cokołu posłużyły do nowego pomnika – poświęconego lotnikom RAF niosącym pomoc Warszawie (znajduje się on na skwerze przy ul. Wolskiej i Redutowej). Elementy wykonane z brązu odnaleziono w fabryce Lilpopa na Woli. W roku 1967 odnaleziono oryginalną głowę z pomnika.
Na nowym miejscu po odbudowie
Rekonstrukcji monumentu podjął się prof. Alfred Jesion. Nowego „Lotnika” wykonał na podstawie zachowanych fragmentów oryginału, nielicznych fotografii i rysunków oraz 70-centymetrowego modelu przechowywanego w Muzeum Narodowym. Odlew wykonały Gliwickie Zakłady Urządzeń Technicznych. Odsłonięcia dokonano 9 września 1967 r. A ponieważ inicjatorami odbudowy byli radni dzielnicy Ochota, oni też zaproponowali lokalizację: skrzyżowanie al. Żwirki i Wigury z ul. Wawelską. I tam stoi do dziś. Pomnik ma 15-metrów wysokości. W zasadzie nie odbiega od pierwowzoru prof. Wittiga, tylko lotnik jest o niższy o 0,9 cm. Brązowa postać stoi na cokole z jasnoszarego granitu wydobytego z kamieniołomów śląskich.
Warto wiedzieć
* Major Leonard Zbigniew Lepszy (ur. 30 września 1889 r., zm. 17 września 1939 r.), którego twarz ma lotnik, karierę rozpoczynał w latach 1918-20 i służył jako porucznik obserwator w 2 Eskadrze Wywiadowczej. Później pełnił różne funkcje w 1 Pułku Lotniczym i 2 Pułku Lotniczym. 28 lutego 1930 przeniesiony został w stan spoczynku. W sierpniu 1939 został zmobilizowany i przydzielony do Bazy Lotniczej nr 1 na stanowisko zastępcy komendanta. 17 września 1939 podczas ewakuacji bazy z miasta Darachów koło Buczacza zginął w walce z oddziałami sowieckimi.
* Idea uhonorowania polskich lotników pojawiała się w 1920 r. we Lwowie, wśród oficerów III dywizjonu lotniczego. Pomnik miał stanąć na grobie ich dowódcy, kapitana pilota Stefana Bastyra. Zwrócono się do prof. Wittinga. Rzeźbiarz początkowo odmówił, ale w 1920 r. podjął się prac. Będąc w Paryżu sporządził szkic w glinie „sam sobie pozując w lustrze”. Pomnik we Lwowie nigdy nie powstał.
* Pierwszy na ziemiach polskich latający samolot zbudowano ok. 1910 r.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Pisz razem z nami
Dlaczego otwarty? Bo jego pisanie nigdy się nie kończy... Bo może go pisać każdy, także Ty...
przyślij swój tekst i zdjęcia
Dodaj komentarz