Ryga
Stolica pełna secesji
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Kilkaset metrów na północny wschód od Vecriga ? Starego Miasta w Rydze, znajduje się, razem z nim wpisany na Listę Dziedzictwa UNESCO, rejon secesji.
Secesja to kierunek w sztuce, rzemiośle artystycznym i architekturze popularny w krajach Europy zachodniej (ale również środkowej, w tym Polsce) i USA w ostatniej dekadzie XIX i pierwszych dwu XX w. Przypomnę, że secesja wywodziła się z braku zgody artystów i architektów na kontynuowanie akademizmu oraz naśladownictwa sztuki dawnej ? historyzmu. Była także protestem przeciwko masowej produkcji fabrycznej.
Najwięcej w Europie?
Jej istotą ? we Francji kierunek ten nazywany jest Art Nouveau, w Austrii i Niemczech Jugendstil, a w Wielkiej Brytanii Modern Style, było dążenie do stylowej jedności sztuki i integracji różnych jej dziedzin. W architekturze, zwłaszcza budownictwie mieszkaniowym, styl ten ograniczał się przede wszystkim do zdobnictwa, nie zmieniając XIX-wiecznych rozwiązań urbanistycznych i planów mieszkań. Ale jeżeli chodzi o pierwsze, to architekci poszaleli sobie tworząc stylizowane formy roślinne, płaskorzeźby i rzeźby z postaciami oraz głowami, zwłaszcza kobiet, różnych stworów, lub nawiązując do sztuki dalekowschodniej czy staroegipskiej.
Sadzę, że dla wielu Czytelników nie należących do znawców architektury tego okresu, zaskoczeniem będzie informacja, że to w Rydze, tak odległej od ówczesnych europejskich centrów secesji, jakimi były zwłaszcza Paryż, Londyn, Barcelona, Berlin, Monachium i Wiedeń, zachowało się prawdopodobnie najwięcej w Europie architektury secesyjnej. I to jakiej klasy! Ówczesne ryskie mieszczaństwo było co prawda dosyć zamożne, ale kamienice w mieście nad Dźwiną budowali także inwestorzy z głównych miast imperium carskiego, do którego wówczas należała Łotwa, a także Niemcy oraz Żydzi.
Udana rewaloryzacja
Ponad 800 secesyjnych kamienic oraz budynków użyteczności publicznej stanowi prawdziwe bogactwo łotewskiej stolicy. Jest też kolejnym magnesem przyciągającym do niej turystów. Proponowane są im specjalne trasy zwiedzania, a w bezpłatnym folderze ? przewodniku turystycznym o mieście i jego atrakcjach wydanym w języku polskim przez Centrum Koordynacji i Informacji Turystycznej w Rydze znalazłem opis, ze zdjęciami, 26 szczególnie polecanych do zobaczenia budynków. Dodam, że architektura secesyjna, jaką tu oglądam, jest w bardzo różnym stanie.
Część, z każdym rokiem coraz większa, zachwyca wspaniale wykonanymi, pod nadzorem konserwatora zabytków, remontami i rewaloryzacją. To zasługa zagranicznych, ale i krajowych firm, które w stolicy ponownie niepodległego kraju postanowiły mieć reprezentacyjne, jak to się tu określa, prestiżowe siedziby. Ponadto instytucji, ambasad, ale i wzbogaconych Łotyszy. Pięknie prezentuje się np. trzypiętrowy, duży gmach ambasady Federacji Rosyjskiej na rogu bulwaru Kalpaka i ulicy Antonijas. Nie widziałem znaku zakazu, więc ją oczywiście sfotografowałem.
Ulica Alberta
Najsłynniejszą ulicą zabudowaną secesyjnymi domami, jest Alberta iela. Dosyć krótka, z 14 budynkami w tym stylu, chyba już w większości w olśniewającym stanie. Ale również i czekającymi jeszcze na rewaloryzację. Jakie ona przynosi efekty, można zobaczyć na przykładzie jednej z kamienic po zachodniej stronie tej ulicy. Z frontonem już w połowie całkowicie odnowionym, pozostałą częścią w trakcie remontu. Sporo domów przy tej ulicy oraz w jej sąsiedztwie zaprojektowali zwłaszcza dwaj znakomici architekci.
Dodaj komentarz