Moskwa
Sobór Ikony Matki Bożej Kazańskiej
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Jedna z zabytkowych budowli, jakimi słynie Moskwa, stoi w rejonie Placu Czerwonego. Odbudowano ją po zniszczeniu ich w czasach stalinowskich. To Sobór Kazański, a ściślej Sobór Ikony Matki Bożej Kazańskiej.
Jego replika stoi znowu na dawnym miejscu, niewiele ponad trzydzieści metrów od (także zrekonstruowanej) Bramy Zmartwychwstania, na rogu odchodzącej od Placu Czerwonego ulicy Nikolskiej. Ikona Matki Bożej Kazańskiej należy do najbardziej czczonych w rosyjskim prawosławiu wizerunków Matki Bożej. Ma również pośredni związek z Polską, o czym za chwilę.
Znaleziona w Kazaniu
Kazańską została nazwana, gdyż jej pierwszy wizerunek znaleziono w Kazaniu nad Wołgą po zdobyciu tej stolicy chanatu tatarskiego w 1552 roku przez wojska cara Iwana IV Groźnego. Było to jedno z najważniejszych zwycięstw w ramach wyzwalania się ziem ruskich spod blisko trzywiekowego jarzma mongolsko-tatarskiego. Przywróciło ono carstwu moskiewskiemu dostęp i możliwości żeglugi po największej rzece ? Wołdze. A następnie możliwość ekspansji na wschód – do Uralu i dalej, zapoczątkowanej „zawojowaniem Syberii” przez wojska kozackiego atamana Jermaka Timofiejewicza Powolskiego.
Ukryta przed Tatarami
Według legendy po wielkim pożarze Kazania 28 czerwca 1579 roku, który pochłonął część tamtejszego kremla oraz spory fragment miasta, swój dom odbudowywał strzelec Danił Okuczin. Jego 9-letniej córce Matronie trzykrotnie objawiała się w śnie Matka Boża polecając wydobycie we wskazanym miejscu jej ikony, zakopanej w ziemi jeszcze w czasach panowania tatarskiego przez wyznawców prawosławia. Matrona wraz z matką kopały we wskazanym we śnie miejscu i odkopały tę niewielką ikonę. Arcybiskup Jeremiasz przeniósł ją w otoczeniu innych duchownych do najbliższej świątyni, a następnie w procesji do pierwszego soboru Kazania – Błagowieszczeńskiego (Zwiastowania).
Patronka wojsk
Kopię tej ikony, informację o okolicznościach jej odnalezienia oraz spis „cudów” jakie sprawiła, wysłano w tymże 1579 roku do Moskwy. Car Iwan IV Groźny polecił zbudować w Kazaniu, na miejscu znalezienia tej ikony poświęconą jej świątynię oraz założyć żeński klasztor. Wstąpiła do niego zarówno Matrona jak i jej matka. Ikona Kazańskiej Matki Bożej stała się szybko jedną z najbardziej czczonych w Rosji. Została też patronką wojsk prowadząc je do kolejnych zwycięstw. Szczególnie – i w tym miejscu miał miejsce jej epizod polski – podczas wypędzania „polskich i litewskich interwentów” z Kremla, Moskwy oraz Rosji w 1612 roku.
Polski epizod
Wygnano wtedy z Moskwy uczestniczących w awanturze Mniszchów, próbujących osadzić na carskim tronie dwu kolejnych Dymitrów Samozwańców. W dziejach Moskwy to okres Smuty – rozpadu rosyjskiej państwowości. Nie doszły wtedy do skutku plany osadzenia na moskiewskim tronie polskiego królewicza i naszego późniejszego króla – Władysława IV Wazy. Zainteresowanych szczegółami odsyłam do literatury historycznej. Wspomnę tylko, bo to fakt powszechnie mało znany, że wybito wówczas nawet, bardzo dziś rzadkie, srebrne kopiejki – „czeszujki” – z pociętego na kawałki i rozklepanego, jak to robiono wówczas na Rusi, srebrnego drutu, z carskim imieniem Władisław Zigismundowicz, oraz z jeźdźcem na koniu na rewersie.
Dodaj komentarz