Bardzo ciekawym i znakomicie zachowanym zabytkiem Sopotu jest grodzisko wczesnośredniowieczne. Zlokalizowane jest na jednym z polodowcowych wzgórz przy ulicy Haffnera.

Grodzisko w Sopocie ma strome zbocza i oddzielone jest od sąsiednich wzgórz głębokimi jarami, w których płynie woda zbierająca się w niewielkim stawie. Od strony zachodniej zabezpieczone było fosą i otoczone wałem obronnym w kształcie podkowy. Teraz sopocki gród jest skansenem archeologicznym. W miejscach wykopalisk postawiono zrekonstruowane obiekty. Na wzgórzu znajdziemy bramę drewnianą umocnioną murem kamiennym, ziemianki i chaty.

Co znaleźli archeolodzy

U podnóża grodziska stoi nowoczesny pawilon muzealno-edukacyjny wybudowany w 2011 roku.  W kilku salach prezentowane są eksponaty wydobyte na terenie wykopalisk. Pokazano codzienne życie mieszkańców grodu sprzed ponad tysiąca lat. Jak żyli, co robili, czym się żywili?  Zobaczymy ceramikę, bursztynowe korale, przedmioty żelazne i z kości. Wiadomo, że podstawą gospodarki mieszkańców grodu była hodowla bydła i trzody chlewnej oraz rybołówstwo. Wiele przedmiotów świadczy o handlu z dalekimi krajami Europy.

Od epoki kamienia

W Sopocie ślady bytności człowieka sięgają epoki kamienia. Z epoki neolitu pochodzą niektóre przedmioty krzemienne. Najciekawszym zabytkiem z tego okresu jest toporek o dwóch ostrzach. Są fragmenty naczyń glinianych zdobionych odciskiem sznura. Dużo więcej znalezisk pochodzi z epoki żelaza sprzed 2700 lat. Do nich należą cmentarzyska grobów skrzynkowych zbudowanych z płaskich kamieni i otoczaków. Wydobyto z nich urny gliniane, korale szklane i bursztynowe, popielnicę twarzową z rysunkiem gwiazdy i słońca.  Do IV wieku naszej ery teren dzisiejszego Sopotu zasiedlały plemiona kultury oksywskiej i wielbarskiej. Pozostały po nich  liczne osady i cmentarzyska.

Sto lat pod ochroną

W 1885 roku pierwsze badania prowadził niemiecki  archeolog H. Conwentz. Dzięki niemu teren grodziska został wykupiony od władz miejskich w 1907 roku i uznany za zabytek. Cały czas prowadzono badania archeologiczne, ale wiele materiałów zostało zniszczonych w czasie II wojny. Powojenne badania pozwoliły ustalić, że w VIII/IX wieku istniała tu osada otwarta. Później powstał warowny gród otoczony wałem drewniano-ziemnym. Badacze uważają, że był to gródek strażniczy kontrolujący przybrzeżny pas morski. Przypuszcza się, że funkcjonował on do powstania grodu gdańskiego w X wieku.

Warto wiedzieć

Na terenie skansenu organizowane są ciekawe imprezy i festyny oraz zajęcia edukacyjne dla dzieci i dorosłych. W pawilonie można obejrzeć wystawę „Sopot od starożytności do dziś”.

Przeczytaj także...

Dolina Prądnika. Dzieje jurajskiego Grodziska

Autorka: Barbara Górecka

Jedynie wśród mieszkańców Grodziska i Skały przetrwała pamięć o księżnej Salomei. Pozostały też resztki fosy i wałów ze średniowiecznego założenia obronnego. Do dawnej tradycji klasztoru wrócono w XVII wieku, w związku z procesem beatyfikacyjnym.

Dolina Prądnika. Pustelnia bł. Salomei na Grodzisku

Autorka: Barbara Górecka

Teraz pustelnia jest już zamykana. Wiele lat temu udało mi się tam być, bo wejście nie było zamknięte. Wewnątrz zachował się ołtarzyk bł. Salomei i resztki dekoracji stiukowej. W kącie celi jest Góra Kalwaria i Grób Chrystusa.

Grodzisko. Góra ? świadek niejednej epoki

Autor: Wiktor Głowacki

Górę porasta gęsty bukowy las, który ukrywa nie tylko właściwe uzasadnienie tej nazwy, ale i inne pamiątki bardzo bliskiej i bardzo odległej historii. Aby je poznać choć trochę, trzeba się wspiąć na szczyt.

Poczytaj więcej o okolicy:

Sopot. Cmentarz komunalny i parafialny

Sopot. Park Południowy, czyli na południe od Molo

Gdańsk. Największa ceglana świątynia świata

Gdańsk. Klimatyczna ulica Mariacka