Kraków
Stary Cmentarz Podgórski
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
We wschodniej części Krzemionek Podgórskich, na Wzgórzu Lasoty, a u podnóży Fortu św. Benedykta znajdziemy Stary Cmentarz Podgórski. Jest to najstarszy cmentarz komunalny na terenie obecnego Krakowa.
Założono go w związku z dekretem cesarza Austrii, Józefa II. Dekret pochodził z 1784 roku, a cmentarz założono w 1786 roku. Literatura podaje też zupełnie inne daty założenia cmentarza, ale ja tego nie dociekam, bo nie jest mi ta wiedza bardzo potrzebna. Wiem, że jest to najstarszy cmentarz…
Służył on mieszkańcom Podgórza, osobnego wtedy miasta do roku 1900, kiedy to założono po drugiej stronie drogi nowy cmentarz. Przylega on do Kopca Krakusa. Daty ostatnich pochówków na starym cmentarzu są podawane bardzo różnie, nawet sięgają końca I wojny światowej. W latach późniejszych pochówki możliwe były jedynie do istniejących murowanych grobowców.
Przy starej bramie
Na cmentarz wchodzi się przez kamienną, ładną bramę. Ma ona jedno duże wejście i dwa mniejsze, boczne. Cały cmentarz jest otoczony dość wysokim kamiennym murem z umieszczonym na nim metalowym płotkiem. Na bramie widnieje tablica pamiątkowa informująca o tym, że na cmentarzu spoczywa wielu ludzi kultury i nauki, pionierów handlu i przemysłu, zasłużonych dla miasta Podgórza, a także Edward Dembowski przywódca powstania z 1846 roku. Jego pomnik znajduje się zaraz za bramą, po prawej stronie.
Obecnie cmentarz jest w tragicznym stanie!
Jego upadek trwa od wielu lat. Część zniszczyli już Niemcy w 1942 roku, poprzez zniwelowanie terenu szykowanego pod budowę linii kolejowej. Bezpowrotnie zostały zniszczone nagrobki na tej części. Największych jednak zniszczeń dokonano w czasie rozbudowy dawnej ulicy Telewizyjnej (dziś Powstańców Śląskich), a było to w latach siedemdziesiątych tamtego wieku. Zabytkowe nagrobki miały być przeniesione na nowy cmentarz. Szczątki przenoszone na górną część starego cmentarza chowano bez jakiejkolwiek dokumentacji. Nakrywano najtańszymi nagrobkami lastrikowymi. Zabytkowy układ i architektura cmentarza zostały bezpowrotnie zniszczone. Została zniszczona neogotycka kaplica grobowa rodziny Cieślików z 1888 roku i mimo protestów konserwatora zabytków, nie udało się wyegzekwować od inwestora renowacji tego obiektu. Dzisiaj jest jeszcze gorzej. Widoczne są ślady celowego wandalizmu…
Kto leży na cmentarzu Podgórskim
* Najstarsza inskrypcja na tym cmentarzu, znana tylko z fotografii, pochodzi z 1794 roku i dotyczy grobu Agnieszki Drelinkiewiczówny. Grób został zniszczony w 1976 roku podczas budowy drogi.
* Największym i także zniszczonym grobowcem był należący do rodziny Zdzińskich, właścicieli Płaszowa, z 1886 roku. Grobowiec ten był przekształcony w kaplicę.
Dodaj komentarz