Aleja Zasłużonych znajduje się w pobliżu bramy głównej, którą wchodzimy na Stary Cmentarz Rakowicki. Jest to kontynuacja utworzonej w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku Kwatery Zasłużonych.

W tamtych czasach było to miejsce pochówku przede wszystkim dygnitarzy PZPR. Jej nowsza część dziś jest rzeczywistym panteonem Krakowa i narodowej kultury. Znajdziemy tu groby wielu znanych i zasłużonych dla miasta i kraju. Czesław Rzepiński, Jonasz Stern, Jerzy Panek, Włodzimierz Kunz to malarze. Stanisława Zawiszanka, Jerzy Bińczycki, Barbara Kwiatkowska-Lass, to znani aktorzy krakowscy. Znajdziemy groby kolejnych artystów – pianistki Haliny Czerny-Stefańskiej, pianisty Jana Hoffmana, artystki Operetki Krakowskiej, Iwony Borowickiej. Wśród zasłużonych znaleźli się też pisarz Jerzy Roszkiewicz, poeta Tadeusz Śliwiak i tłumacz Maciej Słomczyński. Nie ma możliwości opisać każdej postaci tu pochowanej… wspomnę kilka pochowanych w niezbyt odległym czasie.

W 1990 roku zmarł Tadeusz Kantor, malarz, reżyser i scenograf. Czołowa to postać życia artystycznego. Był współzałożycielem II Grupy Krakowskiej i Galerii Krzysztofory. Twórca teatru „Cricot2”. Wystawienie „Umarłej klasy” odniosło światowy sukces. Piękny jest pomnik przy grobie Kantora, a jego autorem był sam artysta. To postać chłopca w szkolnej ławce, czytającego książkę. Jest to postać ze spektaklu „Umarła klasa”. Artysta ustawił ją na grobie rodzinnym po śmierci swojej matki. Grób Kantora był już trzy razy okradany. Po pierwszej dewastacji wykonano replikę krzyża. Po drugiej, odnaleziono go w jednym z warsztatów w pobliżu cmentarza. Przy trzeciej kradzieży złodzieje zabrali rzeźbę, ale ją odnaleziono pociętą na kawałki. Odtworzono i posklejano. Na razie siedzi…

W 1997 roku pochowano twórcę i niezapomnianego konferansjera Piwnicy Pod Baranami – Piotra Skrzyneckiego. Na jego grobie leży dzwonek podobny do tego, jakiego używał podczas występu kabaretu. Obok Skrzyneckiego pochowano w październiku 2006 roku kompozytora i piosenkarza Marka Grechutę. W pierwszą rocznicę jego śmierci, na grobie poświęcono popiersie artysty wykonane przez krakowską artystkę Małgorzatę Olkuską. Rzeźba w patynowanym brązie przedstawia młodego artystę, trzymającego w ręce drewnianego konika. Rzeźba otoczona jest attyką z różowego granitu. Na płycie nagrobnej znajdują się motywy z dwóch rysunków Grechuty: gladiola i złamana róża.

W kwietniu 2010 roku w Alei Zasłużonych pochowano ofiary katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem. Miejsce spoczynku znaleźli tu: prezes IPN Janusz Kurtyka, poseł PSL Wiesław Woda, wiceminister spraw zagranicznych Andrzej Kremer i generał Włodzimierz Potasiński.

W ubiegłym roku pochowani zostali: dziennikarz Jan Rojek, malarz Jerzy Nowosielski, marszałek województwa małopolskiego Marek Nawara. W tym roku pochowano polityka Stefana Jurczaka. 9 lutego tego roku na Cmentarzu Rakowickim spoczęła noblistka Wisława Szymborska. Zgodnie z jej życzeniem pochówku dokonano w rodzinnym grobowcu w kwaterze GD-rz.10.gr.10, a nie w Alei Zasłużonych.

Aleja Zasłużonych liczy już około 150 grobów i na kolejne nie ma w niej miejsca. Wprawdzie jest też Aleja Zasłużonych na Nowym Cmentarzu Podgórskim, ale zainteresowanie tamtym miejscem jest niewielkie. Aby można było dokonać pochówku w takiej alei, musi być zgoda prezydenta Krakowa i spełnione dwa warunki. Obywatel musi być odznaczony Krzyżem Virtuti Militari, lub być honorowym obywatelem miasta.

Warto wiedzieć

Tu, na nowym cmentarzu zaczęto budowę kolumbarium, w którym spoczną prochy zasłużonych krakowian. Nowa aleja będzie znajdować się w części wojskowej, od strony ulicy Prandoty i jest to pierwsza taka aleja, gdzie oprócz grobów ziemnych będą nisze. Kolumbarium będzie się składać z trzech segmentów na 44 nisze.

Przeczytaj także...

Paryż. Nekropolia Wielkiej Emigracji

Autorka: Halina Puławska

Spośród cmentarzy paryskich szczególną dla Polaków stała się niewielka, licząca raptem jedenaście hektarów nekropolia na Montmartre, cmentarz sam w sobie ze względu na położenie i rzeźbę terenu niezwykły.

Kraków. Kto spoczywa w kryptach Wawelu

Autor: Stanisław Błachnio

Kiedy Władysław Łokietek zbudował państwo polskie po dwu wiekach rozbicia dzielnicowego, ustanowił swoją stolicę w Krakowie. On też był pierwszym władcą, który spoczął (?1333) w stołecznej katedrze, na Wawelu. Za nim przyszli kolejni, zabrakło tylko trzech.

Włodzimierz nad Klaźmą. Na skrzyżowaniu dróg rosyjskiej historii

Autor: Cezary Rudziński

Wiadomo, że nazwę nadał miastu, od swojego imienia, książę Włodzimierz. Tylko który, a więc i kiedy? Czy był to Włodzimierz Światosławowicz czy Włodzimierz Monomach? Uczeni nie są zgodni.

Poczytaj więcej o okolicy:

Kraków. Kaplica na Cmentarzu Rakowickim

Kraków. Pomniki na Cmentarzu Rakowickim

Kraków. Cmentarz na Salwatorze

Kraków. Zasłużeni na Cmentarzu Rakowickim