Kraków
Sukiennice, bo tu sprzedawano sukno
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Sukiennice otaczały drewniane kramy piekarzy, rybne, szklane, garncarskie, powroźnicze, solarzy (jest to robotnik solący ryby, mięsa czy skóry), garbarskie, szewskie itd.. Na rynku handlowano również ołowiem, węglem, solą, kurami. W XIV wieku wybrukowano rynek ale i tak trzeba było patrzeć pod nogi aby nie wejść do rynsztoka.
Mała i Wielka Waga
Również w XIV wieku w miejsce drewnianego zbudowano murowany budynek zwany Wielką Wagą. Budynek ten modernizowano aż w XV wieku stał się budowlą dwukondygnacyjną (parter i piętro), z ozdobnym stopniowym szczytem. W pomieszczeniach dolnych było urządzenie ważące w kształcie dwóch podwieszanych do poziomego ramienia szal o długości ok. 5 m.
W XIV wieku powstała Mała Waga będąca także budynkiem dwukondygnacyjnym na planie prostokąta, mająca piętro szersze niż parter. Ważono tam towary o wadze do 1 cetnara, czyli około 51 kg. Ważono więc wosk, przyprawy korzenne, minerały czy żywicę.
W duchu renesansu
Sukiennice z XV wieku były podłużnymi budynkami o długości 108 m i szerokości 10 m przykrytymi wysokim dwuspadowym dachem, z wieloma wejściami do kramów. Z dwóch stron dostawione były zadaszone kramy o głębokości 7,5 metra. Wzdłuż było ich 18. Od wschodu przylegały do Sukiennic Kramy Bogate. Wykonane były jako murowane i podpiwniczone pomieszczenia o wymiarach 5 na 2,5 metra w których handlowano towarami luksusowymi.
Po pożarze w roku 1555 odbudowano Sukiennice w stylu renesansowym. Projektantami renesansowych elementów byli włoscy architekci. Na pierwszym piętrze umieszczono smatruz – miejsce sprzedaży różnych drobiazgów. W roku 1601 wybito przejście w połowie hali targowej Sukiennic co skróciło drogę z zachodniej na wschodnią część Rynku. Od XVI wieku zamieniano parterowe pomieszczenia w kamienicach przy rynku na sklepy, składy itd.
W XIX wieku zlikwidowano liczne kramy w sąsiedztwie Sukiennic a sama hala targowa wymagała remontu. Konkurs na remont i modernizację wygrał Tomasz Pyrliński. Przy pomocy Jana Matejki dokonał on głębokich zmian. W czasie renowacji wybudowano ryzality (występy w elewacji budynku od fundamentów do dachu). Na całej budowli utworzono arkadowe podcienia. Elewacje ryzalitów i kolumny podtrzymujące arkady ozdobiono rzeźbionymi głowami. Zmieniono attykę i ozdobiono ryzality maszkaronami. Attyka to element elewacji a górze budynku jako ścianka, balustrada czy rząd sterczących ozdób osłaniających dach. Pełniła funkcję ozdobną a czasem zabezpieczała sąsiednie budynki przed rozprzestrzenieniem się pożaru.
W roku 1882 ustalono na Rynku obowiązującą do dziś numerację domów i przyjęto dwuczłonowa nazwę –Rynek Główny.
Już nie sukno a pamiątki
Dziś w Sukiennicach są głównie stoiska handlowe z biżuterią, rękodziełem czy pamiątkami. Na piętrze ulokowała się Galeria Polskiego Malarstwa i Rzeźby XIX wieku. W podziemiach jest ekspozycja fragmentów brukowanych dróg i pierwszych kramów.
Dodaj komentarz