Albania
To dla mnie bardzo ciekawy kraj
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Cokolwiek by nie napisać o dzisiejszej Albanii, to za parę lat może być nieaktualne. Kraj intensywnie się rozwija i swoją przyszłość wiąże z Unią Europejską.
Albania leży na Bałkanach nad morzami Adriatyckim i Jońskim. Graniczy z Grecją, Czarnogórą, Kosowem i z Macedonią Północną. Kraj ma powierzchnię 28 750 km kw., podobnie jak województwo wielkopolskie. Zamieszkuje go ok. 3 mln ludzi. Albańczycy stanowią ok. 89 proc. a pozostali to Macedończycy, Gorani, Grecy, Włosi, Rumuni, Romowie i pozostali. Etnicznie Albania dzieli się na tereny zamieszkałe przez Gegów i Tosków posługujących się własnymi dialektami. Największe miasta Albanii to stolica Tirana którą zamieszkuje około 386 tys.osób, Durrës, Elbasan, Wlora, Szkodra.
Albania jest krajem górzystym
Tu góry i wyżyny zajmują większość kraju. Góry na terytorium Albanii są południowym przedłużeniem bałkańskiego łańcucha Gór Dynarskich. Przy granicy z Macedonią Północną jest najwyższy szczyt albański Golemi Korab o wysokości 2764 m n.p.m.
Ze względu na obecność gór i morza opady są dość duże. Średnioroczne opady wynoszą od 600 do około 2000 mm. Maksimum opadów przypada w okresie od października do stycznia, lata są raczej suche. W południowej części kraju występują długotrwałe susze a w górach zimą obfite śniegi.
Woda jest i jej nie ma
Wszystkie rzeki znajdują ujście w morzach Jońskim i Adriatyckim. Główne rzeki to Drin, Seman i Vjosë. Na terenie Albanii są trzy duże jeziora pochodzenia tektonicznego. Są to jeziora Szkoderskie, Ochrydzkie i Prespa. Albania posiada bogate zasoby wód podziemnych. I tak na dachach domów na prowincji a nawet w stolicy Tiranie jest wiele zbiorników na wodę. Albania ma kryzys energetyczny i często brakuje prądu i wody w kranach. Ale widziałem na jednym z dachów też panele słoneczne. Wielu Albańczyków wyemigrowało po śmierci Hodży i to oni będą wspierać swoich rodaków i zwozić nowinki techniczne.
Pokrótce o historii
Ziemie na których leży Albania przechodziły z rąk do rąk. Kraj był uzależniony od Rzymian, wchodził w skład Cesarstwa Bizantyjskiego a potem w skład carstwa Bułgarii. Pierwsze państwo albańskie powstało w XII wieku. W roku 1435 Turcy zajęli Albanię, która się na pewien czas wyzwoliła po powstaniu zorganizowanym przez Skanderbega, dziś uznanego bohatera narodowego. Pomnik bohatera stoi przy placu jego imienia w Tiranie. W roku 1913 po konferencji londyńskiej nie rozdzielono Albanii między Serbię i Grecję. Do II wojny światowej Albania była kolejno księstwem, republiką i królestwem.
Pod komunistycznym reżimem
W dniu 28 listopada 1944 roku Albanię ogłoszono republiką ludową a władzę przejęła komunistyczna Albańska Partia Pracy kierowana przez Envera Hodżę. Był on przywódcą kraju w latach 1944-85, do swojej śmierci. Albański dyktator zasłynął jako budowniczy około 700 tys. bunkrów. Utrzymywał sojusze najpierw z Jugosławią, potem z ZSRR a później z chińskim przywódcą Mao w czasie jego rewolucji kulturalnej. Sojusznicy udzielali Albanii pomocy gospodarczej. W latach 70. nastąpił rozłam chińsko-albański. Sprawiło to izolacje międzynarodową Albanii.
Reżim komunistyczny Hodży przeprowadzał reformy. Wielką wagę przykładał do elektryfikacji i industrializacji kraju. Zlikwidował analfabetyzm który w roku 1939 na obszarach wiejskich sięgał nawet 90-95 proc. Dziś jako pamiątki oferuje się popielniczki w kształcie bunkra i kubki z podobizną Envera Hodży. Można zwiedzić Muzeum Etnograficzne w Gjirokastra, dom rodzinny dyktatora.
Religijne przebudzenie
Enver Hodża uważał że religie należy zlikwidować. 13 listopada 1967 roku Zgromadzenie Ludowe przyjęło ustawę znoszącą statuty wspólnot religijnych. Albania oficjalnie stała się pierwszym ateistycznym państwem na świecie. Za rządów Envera Hodży obowiązywał zakaz uczestniczenia w obrządkach religijnych pod karą więzienia lub grzywny. Dziś różne religie się odradzają. W Albanii islam deklaruje 60 proc. mieszkańców, prawosławie 17 proc. i katolicyzm 13 proc. Dlatego że przeważają muzułmanie, po śmierci Hodży wiele pomocy przy budowie świątyń udzieliły państwa arabskie. Katolicy w Tiranie postawili, jako jeden z pierwszych na świecie, pomnik żyjącego papieża Franciszka.
Ostrożnie na drodze
Reżim Hodży wprowadził zakaz posiadania prywatnych aut. Mogli je posiadać tylko uprzywilejowani obywatele. W roku 2002 w Albanii było ok. 190 tys. samochodów osobowych co przy ludności około 3 mln osób dawało ok. 59 aut na 1000 mieszkańców. Ze względu na małą liczbę aut nie budowano dróg, brakuje serwisów i warsztatów samochodowych, nie ma przy drogach moteli i gastronomi.
Kierowcy nie zawsze przestrzegają przepisów drogowych. W nocy zalecana jest szczególna ostrożność ze względu na zły stan techniczny albańskich pojazdów i czasem brak oświetlenia. Zaleca się wozić ze linkę holowniczą oraz podstawowe narzędzia i części wymienne. A to ze względu na słabo rozwinięty system autoryzowanych serwisów samochodowych i minimalne zapasy części zamiennych w stacjach obsługi.
Głównym portem morskim jest Durrës, a lotniczym Tirana. Sieć kolejowa jest uboga, jej całkowita długość wynosi 447 km i składa się z linii biegnących na wschód do Pogradec, na południe do Wlory i północ do Szkodry z odgałęzieniem do Tirany.
Jak żyją ludzie
Dochody Albańczyków są niewielkie a ceny jak u nas. Maksymalna emerytura w czerwcu 2019 roku w Albanii wynosiła 25 tys. leków, równa się to około 200 euro. Minimalna płaca 24 tys. leków, więc również około 200 euro.
Albańczycy od roku 2014 starają się o wejście do Unii Europejskiej. Zmieniają ustawy, zaczęli segregować śmieci, mają na tablicach rejestracyjnych aut miejsce na logo Unii, z prawej strony puste kółko. Ale nadal buduje się domy bez pozwolenia, nawet wieżowce, a potem legalizuje się je.
W roku 2016 Albanię odwiedziło ponad 4 mln. turystów zostawiając 1,7 mld. dolarów.
Czy Albania jest bezpieczna?
W albańskich górach trzeba zachować szczególną ostrożność. Nie ma odpowiednika GOPR, idziesz na własną odpowiedzialność. Góry na północy Albanii to teren niebezpieczny. Są tam nielegalne plantacje maku i konopi strzeżone przez uzbrojonych cywili. Nasz przewodnik wspomniał, że w zeszłym roku przejeżdżali obok miejsca, gdzie policja paliła skonfiskowane narkotyki. W Albanii nie wymawiaj słowa „droga” bo oznacza ono narkotyk. Można też trafić na psy pasterskie pilnujące stada, mogą być one dla obcych agresywne.
W Albanii istnieje prawo wendetty. Tam gdzie rodziny są zagrożone honorową zemstą, w każdej takiej wiosce mają broń.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
Przed wyjazdem do Albanii przeczytaj uwagi Ministerstwa Spraw Zagranicznych
Komentarze: 2
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dwugłowy orzeł jest w godle kilku państw .
Dziś w godle orła dwugłowego ma Albania , Czarnogóra , Serbia i Rosja .
Orzeł ten popularnie nazywany jest bizantyjskim bo jako pierwszy pojawił się na godle
w Cesarstwie Bizantyjskim , którego stolicą był Konstantynopol , dzisiejszy Stambuł .
Na zdjęciu jest albańskie godło pochądzące z pieczęci Skanderberga ,
bohatera narodowego z XV wieku .
Jeśli Albania , Czarnogóra i Serbia były w granicach Cesarstwa Bizantyjskiego
to w Rosji godło Cesarstwa Bizantyjskiego zostało przejęte przez Wielkie Księstwo Moskiewskie
po zawarciu małżeństwa w roku 1472 przez wielkiego księcia moskiewskiego Iwana III Srogiego
z ostatnią dziedziczką tronu bizantyjskiego , księżniczką Zofią Paleolog . Cesarstwo Bizantyjskie
przestało istnieć w roku 1453 .
W Rosji po latach komuny przywrócono wizerunek orła z dwiem głowami w roku 1993 .
Pewien mnich Filoteusz z Pskowa w XV wieku wyliczył że były trzy Rzymy .
Głosił on że pierwszy Rzym , Cesarstwo Rzymskie , upadło z powodu herezji .
Drugi Rzym , Cesarstwo Bizantyjskie , upadło z powodu zdrady prawdziwej wiary .
Trzecim Rzymem to jest Moskwa a czwartego Rzymu już nie będzie .
Więcej o godle państwowym na stronie :
https://pl.wikipedia.org/wiki/Herby_i_god%C5%82a_pa%C5%84stw_%C5%9Bwiata
Albania , pomnik Matki Teresy na granicy .
Matka Teresa , jako Agnes Gonxha Bojaxhiu , urodziła się 26 sierpnia 1910 r.
w Skopje , Macedonia Północna , w rodzinie albańskiej.
Została ochrzczona następnego dnia i ten dzień obchodziła później
jako swoje urodziny.
Pomnik znanej na całym świecie misjonarki Matki Teresy z Kalkuty
odsłonięto na lotnisku w stolicy Albanii Tiranie .
Przed laty z lotniska Rinas zabrano pomnik poświęcony Matce Teresie
autorstwa kosowskiego rzeźbiarza Luana Mulliqiego .
Na jego miejscu umieszczono pomnik rzeźbiarza Thoma Thomaita .
Dziś usunięty pomnik stoi przy granicy Albanii z Macedonią Północną .
A oto opinia Albańczyka na temat feralnego pomnika :
Praca Mulliqa była bardzo pospieszna , pełna wad .
Jej ciało jest bardzo smukłe , sprawia wrażenie włóczni , rakiety ,
nawet minaretu meczetu i wznosi się ku niebu .
Nie jest dobrym uczuciem , gdyby obcokrajowiec przyjechał do Albanii ( chodzi o lotnisko )
i zobaczył w ten sposób słynną postać Matki Teresy.
Postać ta miała mieć poczucie spokoju i dumy , drugi
element duchowy , nawet niezauważalny jest .
Postać musi być oryginałem człowieka , a postać przypomina
figurę Jezusa Chrystusa w Rio De Janeiro , tyle że w posągu Mulliqi brakuje brody.
Wrażenie, że odprawia modlitwę powszechną , nie jest nawet zauważone ,
ręce są jak u aktora pozbawionego emocji , który pokazuje aktorstwo ,
aby przekonać publiczność z zewnątrz , strona duchowa jest bardzo kiepska .
Matka Teresa z Mulliqi układa dłonie tak , jakby się modliła ,
jednocześnie witając ludzi na lotnisku .
To humanistyczna deformacja pomnika i rząd , który usunął ją z lotniska Rinas ,
dobrze postąpił . Z przesadnej stylizacji i dążenia do nowoczesności
całkowicie zatraca duchowy i estetyczny efekt rzeźby.