Gjirokastra
Muzeum etnograficzne i prawda o nim
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Gjirokastra jest stolicą okręgu o tej samej nazwie w południowej Albanii. Zamieszkuje ja około 34 tys. ludzi. Miasto leży na wysokości 300 m n.p.m. wśród gór, które są przedłużeniem południowego łańcucha bałkańskich Gór Dynarskich. Na stromych zboczach doliny rzeki Drino.
Gjirokastra nosi nazwę miasta-muzeum, a zawdzięcza to kamiennym domom starówki pokrytymi szarymi łupkami. Są dwa miasta z Albanii uznane za muzea i wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Gjirokastra wpisano na listę w roku 2005 a Berat w roku 2008.
Budynek według tradycyjnych wzorów
Muzeum, które zwiedzaliśmy, bardzo mnie zasugerowało że jest to rodzinny dom Envera Hodży, dyktatora z czasów komuny. Muzeum Etnograficzne znajduje się w historycznej dzielnicy Gjirokastra, Palorto. Tutaj stał dom, w którym urodził się w roku 1908 albański dyktator, rządzący w latach 1944-85. Jednak dom rodzinny Hodży spalił się w roku 1916. Budynek obecnego muzeum powstał w roku 1966.
Według lokalnych źródeł oryginalny dom Envera Hodży miał jedno piętro i komin. Dzisiejszy budynek skonstruowany jest jak tradycyjne budynki w mieście z wieloma ich cechami – duże wielopiętrowe domy mieli zamożni kupcy. Nawet wystrój domu został skopiowany z innych domów z XIX wieku. Parter, zbudowany głównie z kamienia, był wykorzystywany w zimie. Pierwsze piętro ma tradycyjnie niskie sufity i małe okna, natomiast drugie piętro, wyższe od innych i wykonane głównie w drewnie, mieści pokój gościnny. Trzecie piętro mieści najpiękniejszy pokój w całym domu. Jest dużą, otwartą przestrzenią z wysokimi sufitami.
Zbiory etnograficzne, bez pamięci dyktatora
Chociaż budynek jest identyfikowany jako dom dyktatora, i to jest podkreślane w folderach i podczas zwiedzania, to w środku nie ma nic wspólnego z życiem ani dobytkiem jego rodziny. Jest tylko parę zdjęć Envera. Eksponaty zostały zebrane w mieście. W latach 1966-91 było tu muzeum antyfaszystowskie, które pokazywało różne działania dyktatora i męczenników wojennych. Potem powstało tu Muzeum Etnograficzne.
Pokoje są zaaranżowane tak jakby były rzeczywiście używane. Muzeum Etnograficzne wyposażone jest w przedmioty gospodarstwa domowego, ręcznie tkane dywany, stroje ludowe, przedmioty artystyczne charakterystyczne dla bogatej rodziny kupców w Gjirokastra. Jest i wnęka z bronią palną, której pewnie w Albanii nie brakuje. Wśród eksponatów było naczynie wyglądające na patelnię do dużych jajek sadzonych. Przewodnik powiedział, że to nie do smażenia jaj, a do potrawy składającej się z ryżu, jaj i mięty. Nazywa się ona „qifqi” (czytaj czifczi ). Podobno została wynaleziona w Gjirokastra. To kotleciki z ryżu.
I inne słynne domy
W sąsiedztwie muzeum znajdują się najsłynniejsze domy w kraju. Należą one do znanego na całym świecie albańskiego pisarza Ismaila Kadare oraz rodzin Cabej, Babaramo i Fico. Wszystkie te domy prezentują konstrukcje o rzadkiej wartości architektonicznej, ale żaden z nich nie ciekawi turystów tak jak dom Hodży.
Oprócz niego w mieście są także trzy inne domy udostępnione do zwiedzania. Wśród nich jest dom rodziny Skenduli. Już władze komunistyczne ogłosiły go w roku 1964 muzeum etnograficznym. W końcu odebrano rodzinie ten dom. Dziś członkowie rodziny oprowadzają po odzyskanym domu turystów.
* * *
Dlaczego powstało Muzeum Etnograficzne w opisanym domu? Może żeby od czasu do czasu wspomnieć o dyktatorze i komunistycznym przywódcy Enverze Hodży który w tym miejscu się urodził? A może wspomnienie Hodży przyciąga bardziej turystów?
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- Strona miasta z opisem muzeum
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz