Ikalto
Tu uczył się Szota Rustaweli

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
?Witeź w tygrysiej skórze? to średniowieczna epopeja narodowa napisana przez najbardziej znanego gruzińskiego poetę Szotę Rustaweli (przełom XII i XIII w.).
Dedykowana jest wielkiej królowej Gruzji ?Tamarze ( ok. 1165-1213 ). Od dawna znajduje się w kanonie literatury światowej. Przetłumaczona na wiele języków, w tym kilkakrotnie ? po raz pierwszy w 1960 roku ? na polski, zaliczana jest do arcydzieł światowej poezji, zachwycając zarówno treścią opiewającą miłość, przyjaźń i braterstwo, jak i formą oraz bogactwem języka. Składa się z około 1600 czterowierszowych strof napisanych wierszem 16 zgłoskowym.
Jej autor uczył się w sławnej, nie tylko w ówczesnej Gruzji, Akademii w monastyrze Ikalto. W Kachetii, na wschodzie kraju. Z dawnego gmachu tej uczelni zachowały się tylko mury, gdyż zniszczona została ona na początku w XVI w. przez perskich najeźdźców. Klasztor jednak, a przede wszystkim trzy kościoły w obrębie jego murów, przetrwały do naszych czasów. W linii prostej z Tbilisi jest tutaj niespełna 60 kilometrów. Stolica leży jednak po drugiej stronie sięgającego 2 tys. m n.p.m. pasma górskiego, a przejazd jest trudny. Warto więc nadłożyć ponad dwukrotnie więcej drogi i dostać się tu bez większych problemów.
Bo zobaczyć Ikalto warto. Zwłaszcza, że w pobliżu znajduje się kilka innych zabytkowych obiektów i miejsc, m.in. główne miasto Kachetii ? Teławi, monastyr Aławerdy, Cinandali z pałacykiem carskim i winoteką, wśród skarbów której znajdują się dwa omszałe butelki polskiego miodu pitnego z 1814 roku, a także uzdrowisko Gurdżaani ze sławnym błotnym wulkanem. O nich piszę osobno. Kompleks klasztorny Ikalto założony został w drugiej połowie VI w. przez Zenona, ucznia Symenona Sylity Młodszego, jednego z tzw. Ojców Syryjskich. Nad jego grobem wzniesiono później świątynię św. Ducha ? Chwateba, przebudowaną na przełomie X i XI w ? główny kościół tego klasztoru.
Monastyr Ikalto znany był przede wszystkim ze swojej szkoły filozofii. Mieszkał w nim i tworzył wielki gruziński filozof Arseni Ikaltojski, a wśród uczniów był m.in. wspomniany już Szota Rustaweli, chociaż nie wiadomo gdzie i dokładnie kiedy napisał swój wielki epos. Do naszych czasów dotrwała w tym zespole klasztornym świątynia św. Ducha. Z apsydą i arkadami, ale o dosyć surowym wnętrzu, czekająca chyba na kompleksową rewaloryzację. Z niewielkim, prowizorycznym ikonostasem, paroma ikonami na ścianach oraz sprzętami liturgicznymi oraz z resztkami starego fresku z głową Chrystusa na ścianie nad drzwiami.
Obok wznoszą się kościoły: Sameba ? św. Trójcy oraz Kwelacminda. Jest też refektarz oraz, jak wspomniałem, ruiny Akademii, której najstarsze części zbudowano prawdopodobnie już w VIII i IX wiekach. A także winnica. Pod wewnętrznym, niezbyt wysokim murem klasztoru, zobaczyć też można stare gliniane amfory różnych wielkości: na wino, oliwę, a także ziarno. Na zewnątrz monastyru toczy się zaś niespieszne, wiejskie życie głębokiej gruzińskiej prowincji.
Dodaj komentarz