Warta
Warto wpaść do miasta nad Wartą
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Każdy Polak potrafi wymienić nazwy najważniejszych polskich rzek. Nie powinien też mieć trudności z określeniem terenów, przez które przepływają. Zdziwienie może jednak wywołać fakt, że większość z nich ma swój odpowiednik w takich samych nazwach miast lub wiosek leżących nad ich brzegami.
O ile znana jest miejscowość Wisła, gdzie znajduje się pałac-rezydencja Prezydenta RP, o ile wędrujący szlakiem Orlich Gniazd nierzadko zaglądają do Pilicy, zaś przemierzający tereny Podlasia docierają do urokliwej Narwi, o tyle mało znana jest Warta. Kto jednak nie zdołał do tej pory zwiedzić historycznej ziemi sieradzkiej, zapewniam, że warto wpaść do Warty!
Miasto liczące 3600 mieszkańców położone jest w Kotlinie Sieradzkiej na wysokości 120 m n.p.m. Jest siedzibą gminy należącej do powiatu sieradzkiego w województwie łódzkim. Jadąc z Łodzi krajową 12. w stronę Kalisza należy w Sieradzu odbić na północ w kierunku Turka, dokąd wiedzie trasa nr 83, a ta doprowadzi nas po 15 kilometrach do Warty.
Przy przeprawie przez rzekę
Dzisiaj trasa ta nie należy do głównych traktów komunikacyjnych, ale w średniowieczu spełniała istotną rolę i dzięki niej Warta otrzymała prawa miejskie już w 1255 roku. Początki osiedla, które przerodziło się w miasto, związane były z targowiskiem i przeprawą przez rzekę na trakcie z Sieradza na północ, do Wielkopolski. Z racji położenia na ważnym trakcie handlowym oraz posiadania dużego zaplecza gospodarczego miasto od XIII wieku szybko się rozwijało jako ośrodek handlu i rzemiosła, zwłaszcza sukiennictwa. Złotym okresem jego rozwoju był wiek XVI. Odnotowano wówczas działalność aż 96 rzemieślników (m.in. sukienników, tkaczy, kuśnierzy, garbarzy, kowali, złotników, młynarzy i wyrobników ceramiki). O randze miasta świadczy fakt, że w 1459 roku wysłało na wojnę pruską 25 zbrojnych, podobnie jak Sieradz czy Łęczyca. Przebywający w tym okresie w Warcie król Kazimierz Jagiellończyk wydał pierwsze prawo dotyczące ochrony przyrody w Polsce, zakazując wycinania cisa. Te i inne rewelacje dokumentuje Muzeum Miasta i Rzeki Warta.
Miasto szlacheckich sejmików
Niebagatelną rolę Warta odegrała w procesie kształtowania się demokracji szlacheckiej. W XV i XVI wieku była miejscem sejmików szlachty z ziemi sieradzkiej. Kto zgłębiając ten temat starał się zapamiętać kolejne przywileje polskiej szlachty, potrafi wymienić tzw. Statut Warecki z 1423 roku. To właśnie w tym mieście król Władysław Jagiełło opieczętował dokument gwarantujący szereg przywilejów ekonomicznych polskiej szlachcie. Najczęściej wymienianym jest prawo „do rugowania krnąbrnych sołtysów” i wykupywania sołectw, co zapewniło rozwój szlacheckich folwarków i całej gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej.
Pamiątki w farze
Świadkiem tamtych odległych czasów pamiętającym nie tylko czasy króla Jagiełły, ale nawet Kazimierza Wielkiego jest kościół farny p.w. św. Mikołaja. Jego ceglana, gotycka sylwetka pojawia się w południowo-zachodnim narożniku rynku. Wzniesiony ok 1340 roku jest pseudobazylikową budowlą z cegły o układzie polskim. W oszkarpowanych murach świątyni zachowały się oryginalne portale z formowanej cegły. Czworoboczna masywna wieża jest też istotnym punktem orientacyjnym. Wnętrze trójnawowej świątyni zostało przebudowane w XVII wieku, ale zachowało gotycki charakter. To właśnie tutaj musiały odbywać się pierwsze zjazdy szlachty nazywane sejmikami, które dały początek obywatelskiej odpowiedzialności polskiego rycerstwa za losy ojczyzny, czyli demokracji szlacheckiej.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz