Kraków
We wnętrzu bazyliki Mariackiej

Największym skarbem Bazyliki Mariackiej jest piętnastowieczny Ołtarz Wita Stwosza. Jest to arcydzieło rzeźbiarskie z czasów późnego gotyku. Wykonany był w latach 1477-89 z drewna dębowego.
fot: Barbara Górecka
Kraków. We wnętrzu bazyliki Mariackiej
W nawie można przebywać bezpłatnie, a do prezbiterium należy wykupić bilet. Ołtarz jest uroczyście otwierany o godzinie 11.50, ale obowiązuje zakaz fotografowania?Może kiedyś mi się to uda?
To już 10 lat! Materiał został zamieszczony w naszym portalu ponad dekadę temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Mariackie dzwony

Niższa wieża ma wysokość 69 metrów i jest dzwonnicą kościelną. Zbudowana jest na planie kwadratu i podzielona jest na kondygnacje. Przykrywa ją hełm z 1592 roku. Składa się z eliptycznej kopuły zwieńczonej ażurową latarnią. Otoczony jest czterema małymi wieżyczkami z kopułkami. Wieża kryje w sobie pięć średniowiecznych dzwonów. Najstarszy pochodzi z XIV wieku i nie ma nazwy. Dwa kolejne to Misjonał i Tenebrat z końca XIV wieku. Te były odlane przez Jana Weygela z Nowej Wsi. Czwarty i zarazem największy to Półzygmunt. Waży 4300 kilogramów. Wykonał go Jan Freudental w 1438 roku. Piąty dzwon, najmłodszy bo z 1564 roku to Zegarowy. Niegdyś współdziałał z tym na wyższej wieży. Na piętrze mieści się renesansowa kaplica pw. Nawrócenia św. Pawła. Obok okna kaplicy, pod trójspadowym daszkiem, zawieszony jest dzwonek ?za konających?.Z wieżami związana jest legenda, ale tym w innym artykule.

Gotycka fasada, barokowe wnętrze

Fasadę kościoła uzupełnia duże ostrołukowe okno, oraz późnobarokowa kruchta z połowy XVIII wieku. Tędy prowadzi główne wejście od strony Rynku. Kształt kruchty jest wzorowany na formie architektonicznej Grobu Chrystusa. Drewniane drzwi ozdobione są rzeźbionymi głowami polskich świętych, proroków i apostołów. Dekoracyjny podział okna nad kruchtą jest według projektu Jana Matejki, a witraże wykonali Stanisław Wyspiański i Józef Mehoffer. Wnętrze bazyliki jest zdominowane przez dzieła sztuki z okresu baroku. W XVIII wieku zastąpiły one oryginalny gotycki wystrój. Obecna polichromia została wykonana pod koniec XIX wieku przez Jana Matejkę i jego uczniów: Stanisława Wyspiańskiego i Józefa Mehoffera. Oni są też twórcami przepięknych i cennych witraży w prezbiterium oraz nad chórem.

Pod gwiaździstym sklepieniem

Nawa główna ma 28 metrów wysokości i krzyżowo-żebrowe sklepienie. Z nawami bocznymi, do których przylegają kaplice tworzy czteroprzęsłowy bazylikowy korpus. W nawach bocznych znajdują się barokowe ołtarze. Nad gzymsem otaczającym nawę umieszczone są drewniane posągi św. Stefana, św. Kingi, św. Stanisława Kostki, św. Kazimierza, św. Jadwigi Andegaweńskiej, św. Urszuli, św. Jacka, św. Wojciecha, bł. Salomei i bł. Bronisławy. Rzeźby wykonano z początku XX wieku. Na tęczowej belce łączącej nawę główną z prezbiterium znajduje się niezwykły krucyfiks, dzieło Wita Stwosza. Nakryty jest gwiaździstym sklepieniem ozdobionym herbami Polski, Krakowa oraz Iwona Odrowąża. Zamyka je absyda ze strzelistymi ostrołukowymi oknami. Wypełnione one są XIV wiecznymi witrażami, zaliczanymi do najstarszych w Polsce. Przy ołtarzu Krzyża Świętego znajduje się renesansowe cyborium. Jest to ażurowa obudowa ołtarza. Wykonane było w latach 1551-1554. Budowla wykonana jest z piaskowca, czerwonego marmuru i alabastru. W trójosiowym łuku triumfalnym umieszczono pozorne tabernakulum. W połowie XVIII wieku, cyborium dodano barokowe kartusze i wazony. Tralkowa balustrada i ażurowe bramki oddzielają cyborium od naw. Jest tu również chórek z zabytkowymi organami. W tym miejscu, 25 marca 1794 roku klęczał Tadeusz Kościuszko i ponowił przysięgę powstańczą.W prezbiterium po obu stronach ustawione są wczesnobarokowe stalle nakryte baldachimami. Wykonane zostały w 1586 roku. W 1635 roku uzupełniono je zapleckami, które są ozdobione płaskorzeźbami przedstawiającymi sceny z życia Marii i Jezusa. Autorem ich jest Fabian Möller. Są tu też nagrobki bogatych mieszczan z rodu Montelupich i Cellarich.

Czytaj dalej - strony: 1 2 3

Poczytaj więcej o okolicy:

Komentarze: 3

    blach, 4 listopada 2013 @ 10:54

    Czy na pewno z dębu? Drzewo dębowe kiepsko nadaje się do rzeźbienia. Lipa!

    barbara.g, 4 listopada 2013 @ 15:51

    Konstrukcja ołtarza jest z dębu, figury są z lipy, a tło jest z modrzewia

    barbara.g, 4 listopada 2013 @ 16:00

    na stronie nr 3 napisano
    …Zdobi go około 200 figur wyrzeźbionych w drewnie lipowym…

Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij