Kijów
Złote kopuły nad Dnieprem
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Wspomniany Podół – dzielnica naddnieprzańska – był dolnym miastem, osadą rzemieślniczą już w czasach Rusi Kijowskiej. To tam zbudowano, w 945 r., pierwszą świątynię chrześcijańską prawdopodobnie na całej Rusi, jeszcze przed jej chrztem w 988 roku – Swjato Ilińśkyj Chram. Według przekazów w płynącym obok niej Dnieprze odbył się, w tym samym 988 roku, w którym książę Włodzimierz przyjął chrzest w Chersonezie na Krymie, pierwszy chrzest mieszkańców Kijowa. Fakt zawarcia w tej świątyni, w roku 945, umowy między księciem Igorem Rurykowiczem i cesarzem bizantyjskim Romanem, przypomina tablica na ścianie obecnej (pierwsza, drewniana, padła ofiarą najazdów mongolskich) cerkwi z 1692 r. W jej pobliżu godnych uwagi jest także kilka innych zabytkowych świątyń, poczynając od czasów Rusi Kijowskiej, a także budowli świeckich, m.in. dom, w którym na początku XVIII wieku, w okresie wojny ze Szwecją, mieszkał car Piotr I Wielki.
Trzy pozostałe, najważniejsze obiekty najstarszej architektury kijowskiej, znajdują się poza ścisłym centrum miasta, chociaż w niewielkiej od niego odległości. Jednym z nich jest sławna Ławra Pieczerska. Zespół 50 budowli i obiektów sakralnych i świeckich na wysokiej skarpie nad Dnieprem. Duża jego część stanowi Rezerwat Architektoniczno-Historyczny, ale jest także monastyr i obiekty sakralne należące do Cerkwi prawosławnej. Wspaniała jest w Ławrze Troicka Cerkiew Nadbramna z 1108 roku. Również z XII w. cerkiew Spasa (Zbawiciela) na Berestowie, m.in. z grobowcem założyciela Moskwy, ks. Jurija Dołgorukiego. I odbudowany – wysadzony został i uległ niemal kompletnemu zniszczeniu w 1941 r., zachowane fragmenty oglądałem przez parę dziesięcioleci – XI-wieczny Sobór Uspieński. A także budowle barokowe, wśród nich Wielka Dzwonnica i Refektarz. Oczywiście również sławne pieczary – Bliskie i Dalekie, ze zmumifikowanymi zwłokami mnichów. No i muzea. Zwłaszcza Istorycznych Kosztownostiej – skarbiec wyrobów złotniczych, wśród nich wykopalisk ze scytyjskich kurhanów (VI w), dzieł sakralnych, antycznych, brązowych waz greckich (V w. p.n.e.) itp. A dla miłośników teatru i poloników – Teatralne, z licznymi pamiątkami z polskich teatrów lwowskich.
Kolejny zespół architektoniczny sięgający czasów Rusi Kijowskiej, to Monastyr Wydubyćkyj. Zobaczenie go warto połączyć z wizytą w interesującym nie tylko gdy kwitną bzy, Ogrodzie Botanicznym UAN, gdyż znajduje się w jego pobliżu. Sobór w tym zespole powstał w XI w, zaś w 1116 roku ihumen (przeor) Sylwester napisał tam jedną z redakcji najsłynniejszej staroruskiej kroniki – „Powiesti wremiennych let”. Warte zobaczenia są także inne klasztorne budowle w stylu ukraińskiego baroku. Oprócz już wymienionych, perłą staroruskiej architektury i sztuki jest również Kiriłłowska Cerkwa – cerkiew św. Cyryla, też leżąca na uboczu głównych turystycznych szlaków, ale osiągalna z centrum Kijowa w ciągu kilkunastu-kilkudziesięciu minut. W tym zabytku z XII w. – rodowego monastyru, a zarazem nekropolii czernihowskich książąt Olegowiczów, zachowało się m.in. około 800 m. kw. XII – wiecznych fresków.
Są w Kijowie i inne, szalenie ciekawe, chociaż późniejsze obiekty. W centrum miasta, w pobliżu placu Lwowskiego dwa interesujące XIX-wieczne klasztory: Pokrowski i Mykołaiwśky, zaś przy jednej z pryncypialnych ulic – Prospekcie Szewczenki, niemal vis a vis malowniczo położonego Uniwersyteckiego Ogrodu Botanicznego, także XIX-wieczny katedralny Sobór Wołodymirśki, sławny z fresków m.in. znakomitych malarzy rosyjskich W. Wasniecowa, M. Wrubla i M. Niestierowa. Nie brak w ukraińskiej stolicy również godnych uwagi budowli świeckich, że wymienię Twierdzę Peczerską, Operę, teatry, pałace oraz ulic i placów z zabytkowymi domami z przełomu XIX i XX wieku. A także terenów zielonych, łącznie z pobliską Puszczą Wodicą, do której dojeżdża się… miejskim tramwajem.
Dodaj komentarz