Sztumska Wieś
Głaz upamiętniający rozejm

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
W miejscowości o nazwie Sztumska Wieś, położonej kilka kilometrów na południe od Sztumu na Pomorzu, leży głaz upamiętniający rozejm pomiędzy Rzecząpospolitą a Szwecją.
Rozejm ten został zawarty po tzw. ?wojnie o ujście Wisły?. Podpisano go 12 września 1635 roku. Zawarto go na 26 lat, do 1661 r. Pamiętamy jednak wszyscy, że złamany został już w 1955 r. wielkim najazdem Szwedów na Rzeczpospolitą, który przez potomnych nazwany został potopem. Ostateczny pokój zawarto w 1660 roku, w Oliwie.
Długie rokowania pokojowe toczyły się w namiotowym obozie na północnym skraju wioski. W obradach pośredniczył francuski poseł Klaudiusz de Mesmes hrabia d?Avaux. Rzeczpospolitą reprezentował Jakub Zadzik, wielki kanclerz koronny i szereg innych dygnitarzy, stronie szwedzkiej przewodniczył Per Brahe. Negocjacje trwały prawie cztery miesiące.
Głaz upamiętniający rozejm ustawiono wkrótce po jego podpisaniu. Obelisk ma dwa metry. Nie wiadomo, czy od razu były na nim napisy. Wiadomo, że około 1870 r. nie było na głazie żadnej inskrypcji. Najprawdopodobniej w 1935 r. w 300 rocznicę rozejmu, wykuto na głazie napis Waffenstilstand [rozejm] 1635 ? okolice Sztumu należały wtedy do Niemiec, a Sztumska Wieś nazywała się Stumsdorf. Po wojnie zatarto niemieckie litery i wykuto polskie.
Warto wiedzieć
Głaz pierwotnie znajdował się na skraju wsi, tam gdzie stało obozowisko negocjatorów. Dopiero w 2012 roku podczas prac rewitalizacyjnych we wsi przeniesiono go do centrum miejscowości, na teren przy neogotyckim kościele z drugiej połowy XIX wieku. Za kościołem malownicze pola z wiatrakami.
Dodaj komentarz