Białogród nad Dniestrem
Biała Twierdza w Akermańskim Stepie
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Ten sonet znają, a przynajmniej powinni znać, wszyscy absolwenci polskich podstawówek. Napisał go Adam Mickiewicz jako pierwszy w cyklu Sonetów Krymskich – plonu podróży na Krym w 1825 roku.
Jechał m.in. przez Step Akermański roztaczający się na zachód i północ od Odessy.
Wpłynąłem na suchego przestwór oceanu;
Wóz nurza się w zieloność i jak łódka brodzi;
Śród fali łąk szumiących, śród kwiatów powodzi,
Omijam koralowe ostrowy burzanu.
Już mrok zapada, nigdzie drogi ni kurhanu;
Patrzę w niebo, gwiazd szukam, przewodniczek łodzi;
Tam z dala błyszczy obłok – tam jutrzenka wschodzi…
To błyszczy Dniestr, to weszła lampa Akermanu!
Jestem w tych stronach niemal w dwa wieki po naszym poecie. Stepu oczywiście już nie ma. Są na jego miejscu pola uprawne, miasta i wioski. Ale Dniestr, po pokonaniu 1352 kilometrów od źródeł w Karpatach wschodnich, przez Wołyń, Podole i Bukowinę, Ukrainę, Mołdawię i ponownie Ukrainę, wpada do tego samego limanu Dniestrowego połączonego z Morzem Czarnym.
Lenno polskich królów
Najsłynniejszym miejscem na dawnym Stepie Akermańskim jest Biała Twierdza. Ak-Kerman po tatarsku i turecku, Biłhorod Dnistrowśkyj (Білгород-Дністровський) po ukraińsku, Cetatea Albă po rumuńsku i mołdawsku, Białogród nad Dniestrem po polsku. I Akerman do 1944 roku. Związki z Polską ma on nie tylko dzięki temu sonetowi. Od 1387 roku niemal do końca XV wieku należała ona bowiem do mołdawskich hospodarów, lenników polskich królów. Niemal 60-tysięczne dziś miasto i twierdza położone 80 km na południowy zachód od Odessy i 18 km od Morza Czarnego, ma niezwykłą, burzliwą przeszłość.
Założyli je, w VI wieku p.n.e. jako grecką kolonię Tyras, osadnicy z Miletu w Azji Mniejszej. W I w n.e. było miastem Alba Julia w rzymskiej prowincji Dolnej Mezji, później bizantyjskim Leukopolis. Niszczyli je, około 250 r. n.e., Goci i około 370 Hunowie. Od VI wieku tutejsze ruiny zasiedlali Słowianie. W XIII w. swoją faktorię handlową założyli tu Genueńczycy i to oni rozpoczęli wznoszenie twierdzy. Wkrótce pojawili się jednak Tatarzy przekształcając osadę w miasto Ak-Libo.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz