Szczecin
Gryf – genius loci pomorskiego grodu
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
W herbie Szczecina
Gryf w Szczecinie, lokowanym przez Barnima I w latach 1237-1243 na prawie magdeburskim, funkcjonuje w świadomości miasta w różnych formach, używany jako element dekoracyjny, jest nieprzerwanie jego herbem, symbolem samorządności. Herb Szczecina – ukoronowana głowa gryfa zwrócona w prawo (tak jak na obecnym herbie) pojawia się na tzw. pieczęci miejskiej mniejszej, używanej w korespondencji w połowie XIV wieku. Taki herb funkcjonował do końca XVII wieku, w którym, w 1660 r., zastąpiony został tzw. herbem wielkim Szczecina. Powrócił w podstawowym obrazie na początku XX wieku. Gryf symbolizuje zależność miasta od księcia i jest wskazaniem na jego założyciela, korona – na jego rezydencjonalny charakter. W okresie średniowiecza nadawanie herbów miejskich nie było uregulowane prawnie. Zwyczajowo było wyróżniającym znakiem.
Ze szwedzkiego nadania
W okresie, gdy Szczecin znajdował się w rękach Szwedów na terenie Pomorza Szwedzkiego, powstałego w wyniku wojny trzydziestoletniej i rozbioru księstwa po śmierci ostatniego panującego Gryfity, pomiędzy Brandenburgię i Szwecję, Szczecin otrzymał od szwedzkiej korony nowy herb – prawnie usankcjonowany – herb wielki. Dokument podpisany przez matkę nieletniego króla Karola X, Jadwigę Eleonorę 14 września 1660 r. w Sztokholmie, stanowił: (…) Aby zatem naszą łaskawość dla chwały miasta pokazać chcemy herb miasta powiększyć i uświetnić w ten sposób, że ponad tarczą, w której jak dotychczas widnieć będzie głowa gryfa, dwa ukoronowane lwy trzymać będą przednimi łapami koronę królewską, zaś tylnymi łapami stać będą na wieńcu laurowym, który jako znak odniesionego zwycięstwa otaczać będzie całość (…) Wszędzie i zawsze w sprawach publicznych i prywatnych, przy wszystkich uroczystych i ważnych okazjach, na chorągwiach, namiotach, pierścieniach, pieczęciach, pomnikach, budynkach, portretach, obrazach i przy innych wydarzeniach i okazjach, ma nasze miasto Szczecin prawo i przywilej posługiwać się tym herbem i cieszyć się nim według swego uznania i bez sprzeciwu kogokolwiek. (…)
Gryf w krajobrazie miasta
Zarówno herb „mały” jak i „wielki” wyszły z urzędów na zewnątrz, znakując wiele frontów budowli miejskich o charakterze publicznym, szkoły, urzędy, bramy, pompy miejskie… Przetrwało do naszych czasów 8 przykładów herbu wielkiego i kilkanaście herbu małego na licach budynków oraz na 30 istniejących (z 70) pompach miejskich (zdjęcie 12). Wykonywane są z kamienia, czerwonego piaskowca, ceramiki. Są kolorowe (ceramika) lub monochromatyczne, pełnoplastyczne lub położone na płytach.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz