Szczecin
Gryf – genius loci pomorskiego grodu

Przywędrował prawdopodobnie do Europy Zachodniej wraz z rycerstwem w czasie wypraw krzyżowych. Stał się elementem europejskiej heraldyki, schodząc z tarcz rycerskich, na których był znakiem zakutych w zbroje po czubek głowy wojów.
fot: Halina Puławska
Szczecin. Gryf – genius loci pomorskiego grodu
To mityczne zwierzę ? na poły lew, na poły orzeł ? z korpusem, ogonem i tylnymi łapami lwa, a potężnymi skrzydłami, przednimi szponami i głową orła wywodzi się z wyobrażeń religijnych starożytnych Egipcjan, Chaldejczyków czy Persów.
To już 10 lat! Materiał został zamieszczony w naszym portalu ponad dekadę temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Najstarszy gryf na Nowej Bramie

Najstarszym przedstawieniem herbu wielkiego jest umieszczona pierwotnie na Bramie Nowej (istniała w latach 1661-1772) polichromowana płyta wykonana z czerwonego piaskowca, obecnie eksponowana wewnątrz budynku nowego tzw. czerwonego ratusza (zdjęcie 2). Ryzality środkowych fasad – wschodniej i zachodniej – tego ratusza, wybudowanego w latach 1875-1879 zdobią pełnoplastyczne przedstawienia herbu z terakoty, nawiązującej w kolorze czerwoną cegłę. Mają wysokość ok. 150 cm (zdjęcie 3). Glazurowana ceramika stała się materiałem  herbów umieszczonych w dwóch tympanonach budynku Wydziału Elektrycznego ZUT, wykonanych w 1900 r. (zdjęcie 4). Elewację budynku miejskiego, obecnie Rektoratu Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego zdobią herby wielkie z czerwonego piaskowca, wykonane przez rzeźbiarza Friedricha Volke (zdjęcie 5). Na zachodniej ścianie gmachu Muzeum Narodowego na Wałach Chrobrego jest herb wykonany w technice sgraffito, drugi wykonany z piaskowca znajduje się na północnej ścianie ryzalitu wejściowego (zdjęcie 6). Obecnie pod herbem umieszczona jest płyta z napisem Muzeum Narodowe, która przykryła niemieckojęzyczny napis: Naukom i sztukom pięknym.

 Ilustracją herbu małego niech będą szczególnie interesujące:

* kartusz herbowy ze zwieńczenia portalu wejściowego Ratusza Starego (ul. Mściwoja), obecnie siedziba Muzeum Historii Szczecina, z połowy XIX w. (zdjęcie 7),
* herb na fasadzie remizy strażackiej z końca lat 60.tych XIX w. (zdjęcie 8),
* kamienne kartusze herbowe w tympanonach pawilonów wieńczących reprezentacyjne wejście na Wały Chrobrego, wykonane przez Friedricha Volke (zdjęcie 9),
* herb na budynku dawnej łaźni i pływalni miejskiej przy ul. Koński Kierat (zdjęcie 10),
* wykonany w technice ceramiki glazurowanej herb nad wejściem do Szkoły Sportowej (ul. Małopolska), dawniej Szkoły Średniej dla Dziewcząt (zdjęcie 11).

Gryf to genius loci, duch opiekuńczy Szczecina.

Warto wiedzieć

* Herb księstwa szczecińskiego i miasta Szczecina jest przykładem odstępstwa od heraldycznej zasady, w myśl której wolno kłaść metal na barwę lub barwę na metal, nigdy metal na metal, czy barwę na barwę. Tutaj na barwę niebieską tła położona jest barwa czerwona gryfa.
* Okoliczności nadania przez Szwecję herbu wielkiego związane są z obroną Szczecina w walce z Brandenburgią, dążącą do zdobycia miasta w 1659 r.

Czytaj dalej - strony: 1 2 3

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 17 lutego 2013; Aktualizacja 3 marca 2020;
 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij