Wyżyna Wieluńska
Jaskinia Szachownica odzyskała życie

Gdy górnicy opuścili kamieniołom, na rozdartym wierzchołku Krzemiennej Góry zapanował spokój. Przełomy wapiennych skał zaczęła pokrywać pionierska roślinność. Aż którejś nocy, być może w pogoni za ćmą, pojawił się nietoperz. Potem drugi?
fot: Maurycy Ignaczak (5), Przemysław Skrzypiec (2), Maciej Stobierski (5), Jerzy Zygmunt (3)
Wyżyna Wieluńska. Jaskinia Szachownica odzyskała życie
Po każdej zimie od stropu Szachownicy odłupywały się kolejne bloki skalne i wszystko wskazywało, że jaskinia w końcu się zawali. I tylko niczego nieświadome nietoperze zlatywały się każdego roku w coraz to większej liczbie, jakby na przekór losowi....
  • Wyżyna Wieluńska. Jaskinia Szachownica odzyskała życie
  • Wyżyna Wieluńska. Jaskinia Szachownica odzyskała życie
  • Wyżyna Wieluńska. Jaskinia Szachownica odzyskała życie
  • Wyżyna Wieluńska. Jaskinia Szachownica odzyskała życie
  • Wyżyna Wieluńska. Jaskinia Szachownica odzyskała życie
  • Wyżyna Wieluńska. Jaskinia Szachownica odzyskała życie
  • Wyżyna Wieluńska. Jaskinia Szachownica odzyskała życie
  • Wyżyna Wieluńska. Jaskinia Szachownica odzyskała życie
  • Wyżyna Wieluńska. Jaskinia Szachownica odzyskała życie
  • Wyżyna Wieluńska. Jaskinia Szachownica odzyskała życie
  • Wyżyna Wieluńska. Jaskinia Szachownica odzyskała życie
  • Wyżyna Wieluńska. Jaskinia Szachownica odzyskała życie
  • Wyżyna Wieluńska. Jaskinia Szachownica odzyskała życie
  • Wyżyna Wieluńska. Jaskinia Szachownica odzyskała życie
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Jura Polska, czyli Wyżyna Krakowsko-Wieluńska, słynie z wielu podziemnych grot, w dużym stopniu decydujących, obok wapiennych ostańców i zamkowych ruin Orlich Gniazd, o wyjątkowej atrakcyjności tej krainy.

Do najbardziej znanych należą Smocza Jama pod krakowskim Wawelem, Jaskinia Łokietka w Ojcowskim Parku Narodowym i Jaskinia Głęboka w Górze Zborów, a także skupiska popularnych wśród grotołazów jaskiń w okolicy częstochowskiego Olsztyna, Złotego Potoku i Kroczyc; w sumie około 2,5 tys. takich obiektów. W północnej części Jury, czyli na Wyżynie Wieluńskiej, opisano zaledwie 40 stosunkowo niedużych jaskiń. Ale to właśnie tutaj znajduje się jedna z najciekawszych grot, jedyna, dla ochrony której powołano rezerwat przyrody, oraz którą Komisja Europejska zakwalifikowała do europejskiej sieci ?Natura 2000? jako Specjalny obszar ochrony siedlisk ? Szachownica PLH240004.

Dom nietoperzy zagrożony

Jaskinia Szachownica, ukryta w gęstych borach Krzemiennej Góry, jest miejscem tajemniczym i niezwykłym, o dużym znaczeniu dla nauki oraz ludzi i dla zwierząt. Długa na 872 m jest największą jaskinią Wyżyny Wieluńskiej i jedną z najdłuższych na całej Jurze. Ale miarą jej niezwykłej wartości jest inna liczba ? co najmniej 2000 nietoperzy, hibernujących tu każdej zimy. Aktualnie jest to jedno z pięciu największych, znanych w Polsce, zimowisk tych latających ssaków. Niestety, temu wyjątkowemu miejscu grozi zagłada. Jaskinia w dużym stopniu została przekształcona przez człowieka, który przez 100 lat, aż do 1962 r., prowadził tu podziemną eksploatację kamienia wapiennego, powiększając znacznie wymiary korytarzy i sal. To z kolei pociągnęło za sobą drastyczne zmiany klimatyczne. Procesy erozyjne powodowały, że korytarze groty zaczęły rozsypywać, grożąc zawaleniem całej jaskini.

Nowość: jaskinia proglacjalna

A powstała ona ok. 150 tys. lat temu, gdy ablacyjne wody lądolodu warciańskiego, płynąc po powierzchni sandrowej jego przedpola, napotkały przeszkodę w postaci wapiennego ostańca Góry Krzemiennej. Większość wód łatwo ominęła wzgórze ale część przenikała do jego szczelin i spękań, drążąc podziemne korytarze. Ich budowa różniła się od jaskiń powstałych w wyniku typowych procesów krasowych. Na planie Szachownicy wyraźnie jest widoczny regularnie pokrzyżowany i gęsty system korytarzy, rozwiniętych na jednym poziomie wzdłuż sieci szczelin tektonicznych. Korytarze mają charakterystyczne przekroje poprzeczne w postaci wąskich, pionowych soczewek.

Czytaj dalej - strony: 1 2 3

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 12 września 2016; Aktualizacja 26 czerwca 2018;

Komentarze: 2

    Halina, 14 września 2016 @ 20:15

    Bardzo ciekawy artykuł. A zdjęcie nietoperza śliczne – i jak nie pokochać takiego stworzenia?

    blach, 15 września 2016 @ 20:36

    Pokochać nietoperza? To niemożliwe. Ohydztwo.

Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij