Lucerna
Kolejką zębatą na Pilatus
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Czyż można nie wierzyć w smoki? Od czasu do czasu po zboczu Pilatusa przemyka taki stwór. Wesoły smoczek stał się bowiem logo kolejki zębatej Pilatus Bahnen.
Wyrusza z Alpnachstadt, do którego dojechać można z Lucerny koleją wąskotorową Zentralbahn lub dopłynąć promem z Jeziora Czterech Kantonów przesmykiem do Jeziora Alpnachstadt. Pilatus wdzięczy się do oglądających go z poziomu tafli jeziora i obiecuje nie lada wrażenia.
Kolej zębata na górę Pilatus jest ewenementem w skali światowej. O jej unikalności zadecydowało ekstremalne podłużne nachylenie toru sięgające 48 proc. (przy średnim 38 proc.), które wymusiło zastosowanie nietypowych rozwiązań technicznych. Już w 1873 r. powstały pierwsze plany budowy kolejki z zastosowaniem zębatki Riggenbacha i – w trosce o bezpieczeństwo pasażerów – pochyleniu nie przekraczającym 25 proc. Projekt ten poszedł do lamusa po przedstawieniu kosztorysu budowy trasy z takim ograniczeniem. Topografia góry wymagała bowiem przeprowadzenia ogromnych robót ziemnych w trudnym, skalistym podłożu i budowy estakad. Istniała poza tym obawa przed możliwością podrywania wagonów przez silne i porywiste wiatry. Nie dano oczywiście za wygraną. Poszukiwano odmiennych rozwiązań głównego problemu przyczepności taboru do toru: zębatki, która uniemożliwiałaby zdjęcie wagonu z toru przez porywy wiatru i takiego wytyczenia trasy, by była atrakcyjna, z założeniem większego pochylenia. Projekt kolejki obejmował zarówno torowisko jak i tabor – wagony i parowóz, wyposażony w koła stabilizujące, współpracujące z szyną zębatą.
Przez wiele lat, tworząc i modyfikując projekty, pracowali nad kolejką inżynierowie kolejowi Eduard Locher i jego szwagier Eduard Guyer-Freuler. W czerwcu 1885 r. otrzymali koncesję. W marcu 1886 r. powstało Towarzystwo Kolei Pilatus, które przekazało na rzecz inwestycji 2 mln franków szwajcarskich i 850 tys. w obligacjach. Termin zakończenia określono nie później niż 15 czerwca 1889 r. W umowie z inżynierem Locherem obłożono każdy dzień zwłoki karą 1000 franków. Budowa uwieńczona sukcesem trwała 400 dni roboczych z udziałem 800 pracowników. Ostatecznego odbioru (11 dni przed terminem) dokonano 17 maja 1889 r., a planowy ruch pasażerski prowadzony jest od 4 czerwca tegoż roku.
Linia biegnie przez trzy tunele (40, 47 i 97 m) do mijanki w Ämsigen położonej na 2,3 kilometrze na wysokości 1355 m n.p.m.. Pnie się wyżej halami, skręca nagle na północ i osiąga szczyt po minięciu czterech tuneli (40, 50, 46 i 9 m). Długość linii mierzona wzdłuż osi toru wynosi 4618 m, różnica wysokości 1635 m. Minimalne nachylenie wynosi 19,4 proc., maksymalne (dwukrotnie) 48 proc., a średnie 38,1 proc. Linia została zelektryfikowana w 1935 r.
Wsiadamy do czerwonego wagonika o ściankach przypominających równoległobok. Motorniczy pieczołowicie zamyka za nami od zewnątrz drzwi przedziałów. Niektórzy siedzą usztywnieni strachem na kanapkach, inni wychylają się przez spuszczane szyby napawając się urokiem podróży. Nie miałam, niestety, szczęścia spotkać się oko w oko z kozicą lub koziorożcem tej góry. Z rogatych były tylko jasnobrązowe krowy, zajęte swoim szczypaniem trawy na halach.
Naprawdę warto wyłożyć trochę kasy, aby odbyć tę podróż dla przyjemności samej podróży. Trwa tylko 30 minut.
Warto wiedzieć
* Pierwsza całkowicie zębata kolej Mount Washington Cog Raiway powstała w latach 1866-69 w Nowej Anglii (stan New Hampshire). Do dzisiaj czynna, wznosi się na wysokość 1904 m n.p.m. Jej konstruktorem był Sylwester Marsh.
* Pierwsza kolej zębata w Europie to powstała w latach 1869-71 Rigi Bahn, wznosząca się na wysokość 1750 m n.p.m.
* Najczęściej spotykanymi szynami zębatymi, których nazwy pochodzą od nazwisk konstruktorów, są: system Struba, Riggenbacha, Abta i Lochera.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
Komentarze: 2
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
witam; chhcialem sie zapytac, czy na te kolejke zebata na Pilatus obowiazuje bilet Inter Rail? I jesli Pani wie, to ktore koleje wysokogorskie czy wSzwjacarii czy Austrii sa objete biletem Inter Rail?
Nigdy nie korzystałam z takiego biletu, chociaż sądzę, z Inter Rail można uzyskać na Pilatusa jakąś zniżkę! Pozdrawiam