Kalisz
Miejskie bramy, baszty i mury obronne
Był to bardzo duży i pamiętający wiek XIII. gmach czteroskrzydłowy. Według badaczy mógł liczyć nawet 45 pomieszczeń. Miał głęboką fosę i most zwodzony. Przed zamkiem był duży pusty plac wystawiający napastników na ostrzał utrudniając im dostęp do wnętrza.
Spacerkiem wzdłuż murów
Obok zamku, przy dzisiejszym Placu Jana Pawła II, była Brama Toruńska, najokazalsza ze wszystkich. Bramy Łazienna i Piskorzewska znajdowały się na wylocie ulic o tych samych nazwach (dziś do parku i na planty).
Przeprawę przez Prosnę umożliwiał drewniany most zwodzony. Po obu stronach przed mostem stały dwie okrągłe baszty kryte dachówką i podwójny mur o długości 20 metrów tworzący korytarz. Dochodziło się nim do bramy, w której opuszczano kratę. Dziś zaznaczono za pomocą kostki na nawierzchni ulicy kształt fundamentów bramy i korytarza, co widać na zdjęciach.
Dalej mury biegły w kierunku dzisiejszego starostwa. Ciekawostką jest budowa gmachu obecnego starostwa w latach 1586-91 z fundacji prymasa Polski księdza Stanisława Karnkowskiego. Budynek projektowany przez Jana Marię Bernardoniego nie mieścił się w obrębie miejskich murów obronnych. W roku 1590 przesunięto więc mury, na co zgodę wyraził król Zygmunt III. Powstałą w tym czasie nową basztę przerobiono później na Basztę Artyleryjską, która zachowała się wraz fragmentami muru obronnego.
Obok Bazyliki Wniebowzięcia NMP (Narodowe Sanktuarium św. Józefa) zachowała się jedyna baszta wzniesiona na przełomie XIV i XV w. Najpierw miała podstawę prostokątną, a po przebudowie w XVI w. – półokrągłą. Zachowana baszta jest budowlą dwukondygnacyjną ze stożkowym dachem. Jej wysokość to około 9,5 m a średnica 5,4 m. Mury przylegające do baszty zrekonstruowano w latach 60. XX wieku. Baszta nazywana jest Dorotką.
Idziemy dalej. Przy ulicy Kadeckiej i Łaziennej w podwórzu starej kamieniczki jest najstarszy fragment murów obronnych pochodzący z końca XIII wieku. Jeszcze dalej, przy klasztorze franciszkanów, przy samym kościele znajduje się fragment murów z okresu średniowiecza. Tutaj znajdowała się Baszta Franciszkańska.
Wędrując stąd wzdłuż ulicy Kazimierzowskiej dojdziemy do XIX-wiecznego Mostu Kamiennego. Tutaj znajdowała się Brama Wrocławska. Przy moście kamiennym za pomocą kostki brukowej zaznaczono po niej ślad.
Najdłuższy odcinek murów o długości ok. 90 metrów zachował się przy ulicy Parczewskiego a jednym z jego elementów architektonicznych są trzy ceglane wsporniki, które pewnie dawniej podtrzymywały basztę nadwieszoną nad murem.
I owal się zamyka
Wracamy do liceum im. A. Asnyka. Tu, obok niego, znajdują się pozostałości zamku kaliskiego. W sumie w Kaliszu zostało sporo fragmentów murów obronnych. Aby je obejść pokonamy ok. 2 km.
Przy ruinach zamku w Kaliszu postawiono
nowe tablice informacyjne .