Distomo
Óssios Lukás, czyli klasztor św. Łukasza

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Na stokach masywu Helikon, w niedalekiej odległości od słynnych wykopalisk Delfy, w miejscowości Distomo, znajdziemy majestatyczny klasztor św. Łukasza. Jest to zespół kościołów, których patronem jest miejscowy pustelnik Łukasz Styriota, zmarły w połowie X wieku. Miejsce położenia klasztoru to niejako koniec świata – droga tu się kończy.
Informacje na temat założenia klasztoru pochodzą z „Żywota św. Łukasza”, spisanego kilka lat po śmierci mnicha, przez nieznanego scholara. Pierwszą budowlą miał tu być był kościół św. Barbary. Zbudowano go dzięki wsparciu finansowemu jednego z bizantyjskich dostojników wojskowych, mieszkającego w Tebach. Jest to dzisiejszy kościół Matki Boskiej (Theotókos). W XI wieku zbudowano katolikon, czyli główny kościół klasztorny. Do dziś zachował się on w niezmienionym kształcie. Budowę wspierali finansowo cesarz Roman II, Bazyli Bułgarobójca, oraz Konstantyn IX Monomach. Przez dwieście lat klasztor rozwijał się i umacniał pozycję. Otrzymał tytuł klasztoru królewskiego.
Dobre i złe czasy
W wyniku IV krucjaty skończyły się dobre czasy dla klasztoru. Mnichów prawosławnych wygnano, a zastąpiono katolickimi. Ci wcale nie troszczyli się o klasztor. W XIII i XIV wieku budynki przechodziły w ręce różnych, konkurujących wojsk. Na szczęście zabudowania nie ucierpiały wiele, a opisał to włoski podróżnik z Ancony, będący tu w początkach XV wieku. Naprawdę trudne czasy nastały dla klasztoru w 1460 roku, kiedy to region zajęli Turcy, ale i oni nie zniszczyli klasztoru. Opowiadali o nim francuscy i angielscy podróżnicy w XVII wieku. W czasie powstania, w 1821 roku, klasztor udzielił dużego wsparcia finansowego Grekom. Po wyzwoleniu mnisi opuścili klasztor i wrócili tu dopiero za panowania króla Jerzego (1863-1913). Poodczas II wojny światowej, klasztor został uszkodzony przez Niemców, ale nie były to wielkie szkody.
Wnętrze klasztoru jest zachwycające…
Katolikon, czyli główny kościół ma plan ośmiokąta. Konstrukcję tą przykrywa kopuła o średnicy 9 metrów. Na niej znajdują się malowidła przedstawiające Chrystusa Pantokratora w otoczeniu sześciu archaniołów. Ściany są wyłożone marmurem i dekorowane ikonami. Sklepienia i łuki pokryte są mozaikami , na ścianach są doskonale zachowane malowidła z XI wieku.W podziemiach znajduje się krypta św. Barbary, w której spoczywają szczątki św. Łukasza. Za katolikonem znajduje się kościół Theotókos (Matki Boskiej). Można do niego wejść z katolikonu. Zbudowano go w X wieku i jest pierwszą świątynią wspartą na czterech kolumnach i zaprojektowaną jako krzyż wpisany w kwadrat.
Warto wiedzieć
* Na dziedzińcu klasztornym są sklepiki z pamiątkami, widokówki oraz wspaniałe miody i nalewki. Można tu też napić się pysznej kawy.
* W bardzo bliskiej odległości od Distomo, jest miejscowość Arachowa. Kiedyś był to ważny ośrodek pasterstwa, a dzisiaj to kurort narciarski u podnóża gór Parnasu. Tutaj ateńczycy budują swoje domki weekendowe.
Dodaj komentarz