Pałac Dioklecjana w Splicie to jedna z najlepiej zachowanych budowli rzymskich na świecie. Dioklecjan kazał go zbudować w 295 roku, a zamieszkał w nim pod koniec życia. Po jego śmierci w fortecy schronili się uciekinierzy z Salony. Byli to przeważnie chrześcijanie, a z tymi właśnie walczył Dioklecjan. Taka to ironia losu?

Pałac zbudowano na planie prostokąta o wymiarach 215 metrów na 180 metrów. Warowne mury o grubości dwóch metrów wzmocnione były szesnastoma wieżami. Postawiono go z kamienia z wyspy Brač. W XVII wieku większość murów rozebrano, a budulec wywieziono do Wenecji. Żeby ozdobić pałac, sprowadzono z Egiptu sfinksy wyrzeźbione w XV wieku p.n.e.
Ściana frontowa ozdobiona piękną galerią z arkadami i trzema loggiami wznosiła się bezpośrednio z morza. Do dziś została jedna loggia i wbudowano ją w mieszkania.

Po galerii spacerował tylko cesarz…

Uważa się, że nad piwnicami przy Bramie z Brązu były zlokalizowane sale cesarskie. Zostały jednak zniszczone w czasie II wojny światowej. Dzisiaj w odrestaurowanych piwnicach organizowane są wystawy. Wewnątrz pałacu przebiegały dwie prostopadłe ulice, które kończyły się bramami. Przy skrzyżowaniu tych ulic znajdował się pałacowy dziedziniec zwany perystylem. Była to część budowli przeznaczona do publicznych wystąpień. Dziś też się takie odbywają o godzinie 12. Na perystyl wchodzi Dioklecjan i przemawia? Barwne to widowisko i gromadzące wielu turystów. Perystyl jest otoczony dwoma rzędami korynckich kolumn. Wokół były apartamenty prywatne, oraz pomieszczenia dla służby i wojska. Po południowej stronie placu znajduje się mały czworoboczny przedsionek zwany westybulem. Nakryty jest kopułą z oculusem, okrągłym otworem okiennym. Przedsionek prowadził do dworskich komnat, a po śmierci Dioklecjana był tam grobowiec i jego mauzoleum. Całość otaczały mury obronne o 26 metrach wysokości. Wodę dostarczano dziewięciokilometrowym akweduktem z Salony.

Prastara katedra

Pod koniec VII wieku zbudowano na nim kościół św. Marii, a później katedrę pod wezwaniem Sv. Dujama. Święty Dujam był jednym z pierwszych chrześcijańskich męczenników. Zginął za czasów Dioklecjana. Dziś jest patronem Splitu. Katedra splicka jest najstarszą na świecie.Wnętrze jest koliste i podzielone rzędem kolumn. Są one zwieńczone kopułą z wypalanej cegły. Nad kolumnami jest portret Dioklecjana i jego żony Priscy wkomponowany w mitologiczny obrazek Erosa na polowaniu. Główny ołtarz wykonano z białego marmuru a poświęcony jest św. Anastazjusowi, męczennikowi z czasów prześladowań chrześcijańskich.

Przeczytaj także...

Split. Miasto wyrosłe wokół pałacu

Autorka: Barbara Górecka

Split zaczął powstawać w murach opuszczonego pałacu Dioklecjana.Cesarz ten zapisał się w dziejach historii jako okrutny prześladowca chrześcijan...

Split. Port i starożytny pałac Dioklecjana

Autor: Waldemar Rusek

W latach 295-305 rzymski cesarz Dioklecjan zbudował tu swoją rezydencję. Wzniesione przez niego budowle są najważniejszymi zabytkami Splitu. Pałac założony na planie rzymskiego obozu wojskowego został wpisany na listę UNESCO.

Split. Kościółki w murach pałacu Dioklecjana

Autorka: Agnieszka Puszczewicz

Po tym jak pałac Dioklecjana stał się zalążkiem dzisiejszego miasta Split w jego murach zaczęło się nie tylko rozwijać miasto, ale i chrześcijaństwo. Potwierdza to przemianowanie mauzoleum cesarza w chrześcijańską katedrę i liczne kościółki.

Poczytaj więcej o okolicy:

Podgora. Kurort u podnóża gór Biokovo

Brijuni. Turystyczną kolejką przez Veli Brijun

Trogir. Katedra świętego Wawrzyńca

Komiža. Dalmatyńskie miasteczko na wyspie Vis