Jadąc drogą z Zielonej Góry przez Kożuchów do Żagania zatrzymajmy się koniecznie we wsi Zatonie, nawet jeśli po lekturze przewodników turystycznych wyda nam się, że nie ma po co. Jest. To bardzo dobre miejsce, by zadumać się, jak łatwo zmieść z powierzchni ziemi kawał historii.

Miejscowość do 1945 roku nazywała się Günthersdorf. Po wschodniej stronie drogi prowadzącej w stronę Żagania (wtedy to miasto nazywało się Sagan), w rozległym parku stał ogromny pałac. Teraz też stoją jego resztki: ogromna budząca grozę ruina. Że był tu kiedyś park rozpoznamy po starych drzewach. Teraz ten obszar nazwać by można raczej lasem, nieliczne tylko alejki służą komunikacji obecnych mieszkańców. Nie ma tu spacerowiczów, czasem tylko zajrzy przygodny turysta.

Po drugiej stronie drogi zobaczymy inne ruiny. Stał tu kiedyś kościół wybudowany na początku XIV wieku. Informuje o jego dawnym istnieniu tablica informacyjna (dobrze, że choć tyle), podobna zresztą stoi obok ruin pałacu. Zarys kościoła z trudem rozpoznamy wśród zarośli.

Wieś, dziś dość zaniedbana i nieciekawa, wzmiankowana była już w 1305 roku. Przechodziła przez wieki z rąk do rąk, była własnością kolejnych możnych rodów. W 1840 roku sprowadziła się do Zatonia księżna kurlandzka Dorota de Talleyrand-Périgord. Przebudowała pałac w duchu klasycystycznym, w  tym samym stylu urządziła park. Światowa kobieta gościła tu tutaj Franciszka Liszta, Wiktora Hugo, Ryszarda Wagnera, Aleksandra von Humboldta, a nawet koronowane głowy – cara Mikołaja I i króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV. Kiedy po kilku latach przeprowadziła się na żagański zamek, odwiedzała nadal swą zatońską siedzibę, po jej jednak śmierci pałac znów zaczął zmieniać właścicieli. W nadanym mu przez księżną Dorotę kształcie przetrwał, aż został spalony w 1945 roku.

Przeczytaj także...

Żagań. Tropem Wielkiej Ucieczki

Autorka: Anna Ochremiak

Ta spektakularna historia rozegrała się w utworzonym wiosną 1942 r. obozie dla zestrzelonych lotników alianckich – Luft 3. Swobodną relację z wydarzeń przedstawia dość historyczny już, ale bardzo znany film „Wielka ucieczka”. 110-metrowym tunelem uciekło wtedy 80 jeńców.

Gödöllő. Największy pałac na Węgrzech

Autor: Waldemar Rusek

W czasach królewskich w pałacu było 136 pokoi mieszkalnych, z których 67 zamieszkiwały osoby pracujące w pałacu. Zrekonstruowano na razie i udostępniono do zwiedzania 26 pomieszczeń w pałacowym muzeum.

Żelazno. Transgraniczny Festiwal Wrażeń w pałacu

Autor: Cezary Rudziński

Pałac Żelazno służy zarówno jako hotel i miejsce wypoczynku, jak i organizacji konferencji, spotkań biznesowych i rodzinnych. Można go też zwiedzać w czasie, gdy nie ma imprez. A więc po uzgodnieniu terminu.

Poczytaj więcej o okolicy:

Świdnica. Taka mała lubuska wieś

Łagów. Filmowy zamek między jeziorami

Osiecznica. Słup milowy i kamień przy drodze

Długie. Na wodzie i pod wodą