Tatry
Symboliczny cmentarz pod Osterwą
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Symboliczny cmentarz pod Osterwą (Symbolický cintor?n pod Ostrvou) znajduje się w dolinie Mięguszowieckiej (Mengusovská dolina) w słowackich Tatrach Wysokich.
Na początku XX wieku zaczęto umieszczać tablice pamiątkowe w różnych miejscach Tatr. Tablice te umieszczali przyjaciele osób, które zginęły w górach. Pomysł utworzenia symbolicznego cmentarza wysunął w roku 1922 malarz i miłośnik gór, Otokar Štafl. Zrealizował go z pomocą Klubu Czechosłowackich Turystów (KČST, później KSTL) w limbowym gaju pod Osterwą w latach 1936-40. W 1936 r. postawiono tu kapliczkę, a jej oficjalne otwarcie odbyło się 11 sierpnia 1940 r. W tej uroczystości wziął udział prezydent Republiki Słowackiej ? dr Jozef Tiso.
Martwym na pamiątkę
Zgromadzono tu tablice z różnych okolic Tatr. Z czasem zaczęły przybywać też nowe. Statut tego cmentarza dopuszcza upamiętnianie osób związanych z Tatrami, które zginęły w innych górach, więc i takich tablic jest tu wiele. Motto cmentarza brzmi: ?Mŕtvym na pamiatku, živým na výstrahu? (Martwym na pamiątkę, żywym ku przestrodze). Przejęły je wszystkie budowane później cmentarze symboliczne. W 1970 r. cmentarz pod Osterwą wpisano do rejestru pamiątek narodowych Słowacji.
Od Szczyrbskiego Jeziora
Do cmentarza można dojść dwiema drogami. Od Szczyrbskiego Jeziora (Štrbské pleso) przez Drygant (Drigant) lub od stacji ?elektriczki? Popradské pleso. Idąc od Szczyrbskiego Jeziora dochodzimy do schroniska kapitana Moravki (chata kpt. Morávku) nad Popradzkim Stawem (Popradské pleso). Stąd brzegiem stawu dochodzimy do szlaku żółtego, który wśród głazów i kosodrzewiny, pod groźnymi filarami Osterwy doprowadza do cmentarza.
W centralnym miejscu stoi kapliczka
Wzorowana jest na spiskich kaplicach ludowych. Kaplicę można wewnątrz oglądać. Biletem wstępu na cmentarz i do kaplicy jest informatorek z nazwiskami ludzi tu upamiętnionych i z kwaterami, w których znajduje się tablica. W zamian pobierana jest symboliczna opłata na opiekę nad cmentarzem. W kaplicy znajduje się płaskorzeźba Ladislava Tfirsta przedstawiająca znoszenie rannego. Jest też dzwon ofiarowany przez Genię Vyskočilovą z Pragi, a umieszczono go w wieżyczce. Co godzinę rozlega się bicie tego dzwonu. Na całym cmentarzu ustawione są drewniane krzyże tzw. detwiańskie a wykonane przez Józefa Šumnego z Detvy.
Polskie ślady
Pośród setek tablic znajdziemy tu takie nazwiska jak: Mieczysław Karłowicz, Klimek Bachleda, Wiesław Stanisławski, Tadeusz Strumiłło, Jan Długosz. Są też tablice ludzi zasłużonych dla Tatr a zmarłych poza nimi: Wawrzyńca Żuławskiego, Stanisława Grońskiego, Jerzego Potockiego i wielu innych. W ostatnich latach tablic przybyło. W 1995 r. umieszczono tablicę upamiętniającą ratowników TOPR ? Janusza Kubicę i Stanisława Mateję oraz pilotów Bogusława Arendarczyka i Janusza Rybickiego. Zginęli w katastrofie śmigłowca ?Sokół? w Dolinie Olczyska w 1994 r. Znajdziemy tu też tablicę poświęconą Jerzemu Kukuczce, Piotrowi Morawskiemu oraz polskim ratownikom Markowi Łabunowiczowi i Bartkowi Olszańskiemu, którzy zginęli podczas akcji. Ich śmierć wzbudza wiele kontrowersji? czy musieli iść po ciała zasypanych turystów? Nie znieśli ich, a sami zginęli pod lawiną?
Warto wiedzieć
W 2006 r. na cmentarzu było 278 tablic z 412 nazwiskami. Zachowało się 56 detwiańskich krzyży. W 2005 Jozef Krnáč ofiarował 6-metrowy krzyż, który jest ustawiony przy wejściu od Popradzkiego Stawu. Co roku w przededniu Święta Zmarłych zbierają się na tym cmentarzu polscy i słowaccy ratownicy, aby uczcić pamięć, tych którzy zginęli w górach.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz