Sziraz
Stolica poetów, miasto róż i słowików
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Ponieważ wiersze umożliwiają różną interpretację, służą Irańczykom jako przepowiednie przyszłości. W każdym irańskim domu znajduje się tom wierszy Hafiza, Diwan. Często trzyma się go pod poduszką i rano wybiera na chybił trafił jeden gazal który staje się mottem dla zaczynającego się dnia. Gazale Hafiza to również rady filozoficzne, jak ta:
Słuchaj rad wina i muzyki,
tajemnic świata nie dociekaj,
bo nikt rozumem nie rozwiązał
i nie rozwiąże tej zagadki.
W Szirazie przed ogrodami otaczającymi grób Hafiza mali chłopcy lub ubodzy starcy chodzą z koszyczkami pełnymi kartek z wierszami Hafiza i kanarkiem, który dziobem wyciąga jedna kartkę za bardzo małą opłatą. Wiersz który wylosował dla mnie kanarek w czasie ostatniego pobytu w Szirazie mówi:
Zniosłaś wiele trudności, wielu ludzi cię ignorowało, to wzmocniło twoją wolę i dzięki temu osiągasz to czego pragniesz. Ale pamiętaj, że nade wszystkim jest wola Boga, nie zapomnij o tym licząc na powodzenie.
Przy grobie Hafiza w Szirazie jest więcej niż na grobie Sadiego młodych – grupek, uczennic w szkolnych mundurkach, młodych par które szukają tu dobrej wróżby dla przyszłości ich narzeczeństwa i małżeństwa. Mówi Hafiz:
Dwa światy przedstawiłem
zrozpaczonemu sercu;
poznało że wszystko jest niczym
oprócz jedynej miłości.
Władze Republiki Islamskiej tolerują w tym miejscu i tylko tutaj obecność mieszanych par bez ślubu. Żadna policja moralności nie przychodzi i nie sprawdza kto jest kim ani kto przyszedł z kim. To też jest Iran. Bóg ale i Hafiz.
Zbliża się perski Nowy Rok – na stole noworocznym zwanym stołem „haft sin” – siedmiu „s” – leży zawsze Divan Hafiza. Irańczycy kochają tego poetę chyba dlatego że jego poezja jest odniesieniem nie do szarej, pospolitej, materialnej rzeczywistości ale do rzeczywistości kulturowej i idealnej.
Poświęciłam ten tekst grobom dwóch ważnych, najważniejszych poetów irańskich, ale Sziraz to również wspaniale meczety, w tym osiemnastowieczny meczet Regenta Vakil, meczet Nasir ol Molk, Mauzoleum Szach Czeragh z grobowcem brata Imama Rezy gdzie niechętnie wpuszczają nie muzułmanów ale nam się udało. Sziraz to ogrody Eram zwane rajskimi ogrodami, cytadela Arge Karim Khan, brama wjazdowa, zwana bramą Koranu i jeden z najciekawszych bazarów Iranu. To miasto uniwersyteckie, stolica Persji pod panowaniem dynastii Zand od 1750 do 1794 roku. Sziraz jest uważany dzisiaj za kulturalną stolice Iranu. A 60 kilometrów od Szirazu znajduje się jedno z najciekawszych miejsc w Iranie – Persepolis, dawna stolica ceremonialna Dariusza I, szacha Iranu.
* * *
Wiersze w tłumaczeniu Władysława Dulęby z tomiku „Dywan perski” Wydawnictwo Literackie, Kraków, 1977.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz