Warszawa
Dlaczego na liście UNESCO?

Honorowym elementem rekonstrukcji stolicy po wojnie stała się odbudowa, a właściwie budowa Starówki. W efekcie na autentycznych piwnicach stanęła zabudowa w niewielkim tylko stopniu przypominająca budynki sprzed wojny.
fot: Małgorzata Raczkowska
Warszawa. Dlaczego na liście UNESCO?
W 1980 roku UNESCO wpisała warszawskie Stare Miasto na swoją listę, jako wyjątkowy przykład niemal całkowitej odbudowy zabytków. Fakt ten upamiętnia tablica wmurowana w bruk staromiejskiej ulicy Zapiecek.
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Jest Warszawa, po prostu jest? tak śpiewała Regina Pisarek w latach 70 ubiegłego wieku. Aż trudno to sobie wyobrazić, że Warszawy mogłoby nie być?

Jak wyglądała warszawska starówka po zakończeniu II wojnie?  Aż 95 proc. starego miasta leżało w gruzach. Powstanie przyniosło ogromne zniszczenia, a po jego upadku Niemcy przystąpili do metodycznego burzenia pustych już murów. Kto nie widział filmu ?Miasto ruin?, niech go zobaczy przy okazji w warszawskim Muzeum Powstania. Widok morza gruzu z lotu ptaka robi ogromne wrażenie. Łatwo wtedy zrozumieć pojawiające się po zakończeniu działań wojskowych pomysły, by miasta nie odbudowywać, a stolicę zainstalować w nietkniętej wojną a opustoszałej Łodzi.

Tak się jednak nie stało…

Po pierwsze o odbudowie miasta zadecydowali sami mieszkańcy. W ciągu pierwszego kwartału po wypędzeniu Niemców (stało się to 17 stycznia 1945 roku)  wróciło aż sto tysięcy mieszkańców. Natychmiast złapali za łopaty. W lutym powstało Biuro Odbudowy Stolicy (BOS). I przystąpiono do prac. Honorowym elementem rekonstrukcji stolicy stała się odbudowa, a właściwie budowa Starówki. Zakończono ją w 1953 roku. W efekcie tego procesu na autentycznych piwnicach stanęła zabudowa w niewielkim tylko stopniu przypominająca budynki sprzed wojny. Sięgano co prawda do przedwojennych zdjęć, ale najsilniejszą inspiracją dla architektów były obrazy, m. in. Canaletta, przedstawiające stolice z drugiej połowy XVIII wieku. Dlatego obecny wygląd Starówki przypomina tę z czasów króla Stanisława Augusta. Pozostawiono jednak silne gotyckie akcenty: wyeksponowano mury, które wcześniej zanikły w XIX-wiecznej zabudowie, zbudowano barbakan, którego w tym kształcie wcale nie było? Ostatnim akordem odbudowy Starówki była odbudowa Zamku Królewskiego prowadzona dopiero w latach 1971-1984. A warto wiedzieć, że podpierające zamkową skarpę od strony Wisły Arkady Kubickiego otwarto zaledwie w 2009 roku.

Powie ktoś, że Starówka jest atrapą?

Tak, ale w 1980 roku UNESCO, organizacja zajmująca się ochroną najważniejszych dla  światowego dziedzictwa obiektów wpisała warszawskie Stare Miasto na swoją listę jako wyjątkowy przykład niemal całkowitej odbudowy zabytków pochodzących z nieprzerwanego ciągu historycznego, od XIII do XX wieku. Fakt ten upamiętnia tablica wmurowana w bruk staromiejskiej ulicy Zapiecek.

Tekst ukazał się w nr 8/2016 tygodnika Świat & Ludzie

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 1 kwietnia 2016; Aktualizacja 11 kwietnia 2016;
 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij