Szczecin
Wielka Mapa Lubinusa
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
?Matka wszystkich map?, jak nazywa się często Wielką Mapę Księstwa Pomorskiego, opracowaną w latach 1610 -18, przez Eilharda Lubinusa jest dziełem o wielkim rozmachu i w treści i w formie.
W pierwotnym założeniu miała być mapą atlasową, osiągnęła wymiar 125 x 221 cm, stając się jednym z najbardziej okazałych zabytków kartograficznych 17-wiecznej Europy. Powstała dzięki księciu Filipowi II, zainspirowanemu Mapą Księstwa Rugijskiego.
Wielkie dzieło kartografów
Mapa Lubinusa pomyślana została jako jeden z elementów reprezentacji rodu Gryfitów i Księstwa i stała się ostatecznie wielostronnym źródłem wiedzy o Pomorzu. Lubinus zajął się opracowaniem mapy bardzo wszechstronnie. W latach 1611-12, po przestudiowaniu opisów i opracowań kartograficznych, sporządził rękopiśmienny, liczący 123 karty ?Opis Pomorza doktora Eilharda Lubinusa profesora w Rostocku, podjęty na polecenie księcia, aby wielką mapę geograficzną, solidnie zakończyć?. Następnie odbył dwie podróże, których efektem było uzupełnienie dokumentacji z archiwów miejskich i dworskich, zebraniem danych historycznych i dotyczących mieszkańców Księstwa, a przede wszystkim dokonanie pomiarów. Pierwsza podróż obejmowała Pomorze na zachód od Odry, druga, trwająca od 19 sierpnia do 10 października 1612 r – na wschód od rzeki. Ta druga wyprawa została udokumentowana w dzienniku prowadzonym przez nieznanego z nazwiska pomocnika Lubinusa: Dokumentacja, jak to wspólnie z doktorem Lubinusem przemierzyłem Pomorze i wykorzystałem w mapie geograficznej. Wiadomo, że pomiędzy Szczecinem a Gdańskiem, na trasie południowej zatrzymali się w 94 punktach mierniczych i wykonali 2384 pomiary obiektów w terenie, a średnia odległość między punktami wynosiła 5 km. Na trasie północnej, w drodze powrotnej, dokonali 3409 pomiarów w 62 punktach, przy średniej odległości 35 km. Już te wartości zdecydowały, że druk mapy ? w oficynie Jodocusa Hondiusa w Amsterdamie ? miał być wieloarkuszowy.
Wizytówka księstwa Gryfitów
Pomysłodawcą obramowania mapy ozdobną bordiurą złożoną z dwóch pasów: widoków miast pomorskich i herbów miejscowej szlachty oraz umieszczenia drzewa rodowego Gryfitów na ?akwenie morskim? był książę Filip II. Widoki miast wschodniej części Pomorza wykonał malarz Hans Wolfart, nieznany jest wykonawca widoków zachodniej części. Mapa opracowana w skali 1:235 000 przedstawia całe Księstwo Pomorskie wraz z przygranicznymi terenami Meklemburgii, Marchii Brandenburskiej i Polski oraz wyspa Rugia. Nasycona treścią mapa zawiera ukształtowanie terenu, roślinność z podziałem na lasy iglaste i liściaste, nieużytki, krzewy, bagna, akweny wodne i sieć osadniczą.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz