Położone w południowej części Doliny Rajeckiej Cziczmany (Čičmany) z jednej strony otaczają Góry Strażowskie, a z drugiej ? Mała Fatra. To wyjątkowe miejsce, które nie ma sobie równych w Europie Środkowej.

Wioska słynie z jedynych w swoim rodzaju, geometrycznych zdobień domów. Kompleks stu trzydziestu sześciu drewnianych chat ozdobionych białymi ornamentami wygląda niezwykle. Nie wiadomo, jak długa jest tradycja malowania domów w Cziczmanach, z których najstarsze mają około 200 lat. Ornamenty tworzyły kobiety, które pierwotnie ozdabiały gliną, a później wapnem, wyłącznie naroża swoich domów. Jednak stopniowo, począwszy od XIX wieku stylowe ornamenty pokrywały całe nieotynkowane powierzchnie chat. Malowidła miały chronić drewniane belki przed wilgocią i słońcem.

Rozetki, meandry, spirale

Choć Cziczmany nawiedzały liczne pożary ? ostatnio w 1907, 1921 i w 1945 roku, domostwa odbudowywano ciągle w tym samym, tradycyjnym stylu. W motywach dekoracyjnych wielu budynków powtarzają się rozetki, meandry, krzyżyki i spirale, ale są także  przypominające nieco sztukę egipską wizerunki ptaków z profilu. Tak bogate zdobnictwo pojawiło się po pożarze wsi w 1921 roku.

Życie codzienne mieszkańców

W kompleksie wyróżniają się piętrowy Dom Radena (Radenov dom) zrekonstruowany po pożarze w latach 50. ub. wieku oraz sąsiadujący z nim Dom Grzegorza (Gregorov dom) z początku XX w., w którym aż do 1980 roku mieszkała wdowa po Ondreju Gregorze ? Anna Gregorova. Obecnie w obu domach mieści się muzeum, w którym prezentowane są przedmioty codziennego użytku i sposób życia ludności. Zobaczymy tam tradycyjny strój ludowy, narzędzia i maleńkie sypialnie. Ekspozycji towarzyszą zdjęcia przedstawiąjące mieszkańców Cziczman z lat 20. i 30. XX wieku autorstwa znanego fotografa Karola Plicki.

Przeczytaj także...

Kraków. Kościół św. Barbary, mojej patronki

Autorka: Barbara Górecka

Z kościołem św. Barbary związane jest też podanie mówiące, że został on wykonany przez murarzy krakowskich, jako wotum, a do wzniesienia jego użyto cegły pozostałej z budowy kościoła Mariackiego.

Pardubice. Stare miasto bogate w zabytki

Autor: Cezary Rudziński

Rozkwit miasto zawdzięcza Wilhelmowi z Pernštejna, ochmistrzowi Królestwa Czeskiego. Zbudował miasto godne jego stanowiska. Z takim rozmachem i tak wspaniałego, że w Czechach nadal używane jest określenie „lśni jak Pardubice”.

Jaworzyna Spiska. Wieś między Tatrami

Autorka: Barbara Górecka

Historia miejscowości sięga XVIII w. W 1759 r. rodzina Horváthów uruchomiła tu hutę żelaza. Wokół huty powstała niewielka osada. Zaczęła ona jednak podupadać w drugiej połowie XIX w., kiedy złoża rudy się wyczerpały, a w Zakopanem otwarto hutę.

Poczytaj więcej o okolicy:

Košariská. O współtwórcy Czechosłowacji

Valaská Belá. Wydmuchaj własny szklany sen

Valaská Belá. Z konopi, lnu, owczej wełny

Strážky. Przez wieki w dobrych rękach