Wiedeń
Ankeruhr i zegary zebrane w muzeum
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Jest wielu pasjonatów zegarów. Jedni kolekcjonują a inni tylko patrzą na nie i podziwiają. Ja chciałbym wspomnieć o kilku zegarach z Wiednia.
Pierwszy na myśl mi przychodzi Ankeruhr (zegar Anker) zobaczycie go na zdjęciu głównym i pierwszych dwu w galerii. Znajduje się on w północnej części śródmieścia Wiednia, na dawnym placu Hohen Markt. W roku 1911 firma ubezpieczeniowa Der Anker zaplanowała budowę zegara publicznego w swojej nowej siedzibie. Projekt artystyczny opracował Franz von Matsch, malarz i rzeźbiarz secesyjny. Zegarmistrz dworu cesarskiego i królewskiego Franz Morawetz zaprojektował mechanizm. W uruchomieniu zegara przeszkodziła I wojna światowa. Co prawda po raz pierwszy ruszył 18 sierpnia 1915 r., ale po 12 godzinach, po pełnym obrocie figur, zatrzymano go i zdecydowano, że zegar będzie uruchomiony po wojnie.
Koniec wojny przyniósł również koniec monarchii, a wraz z nim niektóre postacie, które służyły do chwalenia domu Habsburgów, nie cieszyły się już większą popularnością. Dlatego też zegar został po prostu włączony, bez ceremonii, a hymn cesarski został usunięty z programu muzycznego.
Podczas II wojny światowej zegar Anker został poważnie uszkodzony. Jedenaście lat po jej zakończeniu został naprawiony, ale organy z 800 piszczałkami nie mogły być naprawione i obecnie zostały zastąpione cyfrowym systemem nagłośnienia.
Ankeruhr ma 10 m długości i 7 wysokości. Średnica samej tarczy wynosi 4 m. Zegar umieszczony jest na mostku nad ulicą, łączącym budynki będące dawniej siedzibą towarzystwa ubezpieczeniowego Der Anker. Most jest wsparty na czterech konsolach figuralnych z Adamem i Ewą z przodu oraz aniołami i diabłami z tyłu. Są też wizerunki popularnych postaci historycznych, które w ciągu godziny przesuwają się liniowo. Projektant chciał pokazać, jak szybko mija czas, co odpowiada samej naturze ubezpieczenia. Nad każdą cyfrą cyfry rzymskie pokazują dokładną godzinę, a skala pozioma nad nią pokazuje minuty. Niezwykłą rzeczą jest to, że czas nie jest rozłożony na okrąg, ale poziomo.
Postacie ilustrujące godziny przedstawiają ważne osobistości Wiednia. Na przykład o godzinie pierwszej pokazuje się Marek Aureliusz, o godzinie czwartej Walter von der Vogelweide, o godzinie jedenastej cesarzowa Maria Teresa a o dwunastej Józef Haydn. Co godzinę wraz z ukazaną postacią zegar odgrywa także odpowiedni dla epoki związanej z życiem postaci utwór muzyczny. O godzinie 12 pojawiają się wszystkie figury wraz z ich muzyką.
W Wiedniu jest też ciekawe Muzeum Zegarów
Wiedeńskie Muzeum Zegarów (Uhrenmuseum) Znajduje się w pobliżu stacji metra Herrengasse pod adresem Schulhof 2, w pałacu Obizi, jednym z najciekawszych architektonicznie budynków wiedeńskiej starówki.
Rada Miejska Wiednia postanowiła założyć Muzeum Zegarów w roku 1917 po otrzymaniu kolekcji od nauczyciela gimnazjum Rudolfa Kaftana. Został on pierwszym dyrektorem placówki i był z muzeum związany przez 44 lata, do śmierci. Muzeum rozrastało się. Do kolekcji Kaftana dołączono kolekcje zegarków kieszonkowych pisarki Marie von Ebner-Eschenbach. Podczas II wojny światowej wiele eksponatów zaginęło.
Obecnie wystawiono do oglądania około 700 eksponatów od małych zegarków kieszonkowych aż po większe mechanizmy. Wystawa mieści się na trzech piętrach w 19 pokojach. Zgromadzone zbiory to ponad 3 tys. mechanizmów zegarowych z wieku XV do XX.
Wystawę zwiedzamy od najdawniejszych czasów do nowszych. Są i zegary w obrazach. Obrazy przedstawiają krajobrazy lub sceny historyczne. Tam gdzie byłby namalowany zegar, jest ten działający i wskazujący czas. Takie obrazy były popularne w pierwszej połowie XIX w.
Ciekawy jest zegar astronomiczny zaprojektowany w XVIII wieku przez mnicha Davida a Santo Cajetano (ostatnie zdjęcie). Jest w nim około 150 kół zębatych łączących się z precyzją aby pokazać dokładnie porę dnia, ruch planet a nawet zaćmienia Słońca i Księżyca. Zegar astronomiczny z dużą dokładnością pokazuje nie tylko precyzyjnie czas ale także bieg planet czy bieżący znak zodiaku.
Warto wiedzieć
* Na jednym ze zdjęć widać świeczkę, która wypalając się też wskazywała czas.
* Największy eksponat to mechanizm zegarowy pierwotnie zainstalowany w południowej wieży katedry św. Stefana w roku 1699. Waży prawie tonę.
Dodaj komentarz