Przełęcz Małastowska to  miejsce, gdzie droga z Gorlic do przejścia granicznego w Koniecznej przekracza grzbiet Magury. Odnajdziemy tu cmentarz wojenny nr 60. To jeden z niemal czterystu takich cmentarzy z okresu I wojny światowej. Ten jest jednym z większych i ładniejszych ładniejszych. Jest na pewno bardziej zadbany niż te zlokalizowane w głębi lasów na Magurze Małastowskiej.

Cmentarz zaprojektował słowacki architekt Dusan Jurkovič, który był również projektantem innych cmentarzy. Kiedyś był założony na otwartej przestrzeni. Dziś otoczony jest lasem. Ogrodzony jest kamiennym murem, na którym leżą drewniane bale nakryte drewnianym daszkiem. Wchodzi się przez interesująca architektonicznie bramę. Na wprost niej widoczna jest oryginalna drewniana budowla, która przypomina kapliczkę. Drewniana konstrukcja umieszczona jest na kamiennym murku. Budowla ma spadzisty dach zwieńczony kompozycją z krzyży. Pośrodku za szklaną obudową jest drewniana płaskorzeźba Matki Boskiej Częstochowskiej. Wykonał ją wybitny czeski grafik Adolf Kašpar. Została odnowiona w 2014 roku. Poniżej obrazu widnieje tablica z napisem.

Na cmentarzu w równych rzędach stoją drewniane krzyże. Takich mogił jest 63. Są też cztery mogiły zbiorowe. To polegli w 1915 roku, w czasie operacji gorlickiej.
Spoczywa tu 174 żołnierzy różnych narodowości. Tylko 36 osób nie jest znanych z nazwiska. Cmentarz jest często odwiedzany przez turystów, a sprzyja temu dogodna jego lokalizacja. Stąd poprowadzono ścieżkę przyrodniczo-historyczną o  nazwie ?Magura Małastowska?.

Przeczytaj także...

Beskidek. Cmentarz na granicznym grzbiecie

Autorka: Małgorzata Raczkowska

Cmentarz zaprojektował słowacki architekt Dušan Jurkovič, autorwielu wojennych nekropolii, które cechuje lekkość i nawiązywanie do słowiańskich tradycji budownictwa.

Magura Małastowska. Najsłynniejszy cmentarz pierwszej wojny

Autorka: Renata Majek

Cmentarz nr 60, bo taki ma numer, założono w miejscu walk z maja 1915 roku. Leży na trasie samochodowej prowadzącej z Gorlic w kierunku granicy ze Słowacją i na pieszym niebieskim szlaku z Magury Małastowskiej do Banicy.

Gładyszów. Cmentarz nr 55 Dušana Jurkowiča

Autorka: Halina Puławska

Kompozycję i wystrój gładyszowskiego cmentarza zaplanował słowacki architekt Dušan Jurkowič. Zawierają one charakterystyczne dla tego architekta-artysty elementy, które nadały mu miano „poety drewna”.

Poczytaj więcej o okolicy:

Грибів. Як синагога стала місцем збору пияк

Beskid Dukielski. Piotruś ma skały na szczycie

Łużna. Największy cmentarz na wzgórzu Pustki

Szymbark. W pogórzańskim skansenie