Nad otaczająca zatokę piaszczystą plażą widać potężne wzniesienie z ruinami na szczycie. To agadirska twierdza, kazba, jedna z nielicznych pamiątek dawnej przeszłości miasta. Resztę starej zabudowy zniszczyło doszczętnie potężne trzęsienie ziemi. 

Ziemia zatrzęsła się 50 lat temu, 29 lutego 1960 roku. To trwało ponoć tylko 15 sekund, lecz wystarczyło, by z miasta nie zostało nic. Zginęło 15 tys. ludzi, 20 tys. straciło dach nad głową. Poruszające zdjęcia i pierwsze strony gazet sprzed lat zobaczymy w skromnym muzeum, które kolekcjonuje pamiątki katastrofy.

Agadir odbudowano. Miasto posadowiono jednak w innym  miejscu niż stała dawna medyna. Rzędy nowoczesnych hoteli wyrosły na płaskim lądzie nad zatoką. Nowe miasto stało się centrum nowego przemysłu – turystycznego. Wcześniej domy wspinały się na wzgórze, na którym stała kazba. Teraz jego stoki porastają krzaki, między którymi tu i ówdzie wystają resztki dawnych budowli: tu schody z nikąd do nikąd, tam fragment fundamentów, zarys ścian… Z gruzów, jakie zostały po trzęsieniu ziemi nie udało się wydobyć ciał wszystkich ofiar. Pozostawiono więc zmarłych w spokoju. Zbocza agadirskiej kazby są dziś ogromnym cmentarzyskiem.

Mury twierdzy otaczają pusty plac. One w znacznej części przetrwały trzęsienie ziemi, w ich obrębie nie zostało nic. Teraz odnowione są jedną z większych atrakcji miasta, celem wycieczek wszystkich chyba przebywających tu turystów.  Z góry roztacza się ładny widok na Agadir, plażę, port i zamglone pasma gór Antyatlasu. Przy wejściu do twierdzy gromadzą się poganiacze wielbłądów, sprzedawcy czego bądź i przebierańcy pozujący do zdjęć w tradycyjnych strojach nosiwodów.

Nad  bramą widać XVIII-wieczny napis, który każe „drżeć przed Bogiem i czcić króla”. Nowszy, ogromny, świecący w nocy nad miastem napis ułożony na zboczach wzgórza układa się w słowa:

BÓG
KRÓL OJCZYZNA

Warto wiedzieć

Początki twierdzy sięgają 1505 r. Niewielki fort Santa Cruz de Cap de Gué wybudowali tu Portugalczycy. W 1540 roku kontrolę nad miastem przejęli władcy Maroka i rozbudowali twierdzę.

Przeczytaj także...

Agadir. Drugie życie marokańskiego miasta

Autor: Cezary Rudziński

Agadir jest chyba najbardziej znanym Polakom miastem Maroka. Jest to jednak miasto na wskroś europejskie, przynajmniej z wyglądu, układu ulic oraz porządku. Bo Agadir, jest miastem zupełnie nowym, choć zbudowanym na ruinach.

Kłodzko. Twierdza – kolos z niezwykłą historią

Autorka: Elżbieta Tomczyk-Miczka

Twierdza Kłodzko to jeden z największych obiektów warownych z przełomu XVII i XVIII wieku. Ten majstersztyk wiedzy strategicznej, stworzony przez wybitnych fortyfikatorów, nigdy nie został należycie wykorzystany.

Ouarzazate. Filmowa kazba Ait Benhaddou

Autorka: Halina Puławska

Położona kilkanaście kilometrów przed miastem filmowa kazba Ait Benhaddu jest ponoć najbardziej egzotyczną, najlepiej zachowaną w całym Atlasie twierdzą. Stoi samotnie na hamadzie – kamienistej pustyni, otoczona palmami, wznosi się stożkowo, wysoko i ma oczywiście kolor czerwony.

Poczytaj więcej o okolicy:

Marrakesz. W zakamarkach medyny

Tarudant . W tym mieście najciekawsze są targi

Warzazat . Turystyczna brama Sahary

Agdz. Prowincjonalne miastko u stóp Atlasu