Lipsk
Dysputa Lipska z Marcinem Lutrem w tle

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Od połowy kwietnia do stycznia 2018 roku w Muzeum Historii Miasta (Stadtgeschichtliches Museum), które mieści się w starym lipskim ratuszu ma miejsce specjalna wystawa pod nazwą „Luter debatuje”.
Słynna Dysputa Lipska to była wielodniowa dyskusja, której dalszym efektem był rozłam w Kościele i powstanie nowego wyznania ewangelickiego. Marcin Luter, który wziął w niej udział, choć nie był tam pierwszoplanowa postacią, nazwał ją „kościelną bitwą”. Jak do niej doszło?
Próby pojednania
Gdy Marcin Luter (Martin Luter) w październiku 2017 r. opublikował swoje słynne tezy, w kościele rozgorzała dyskusja. Liczba jego zwolenników rosła. W 1518 r. papież Leon X wezwał kaznodzieję do Rzymu na przesłuchanie. Obawiano się jednak, że przesłuchanie to zakończy się stosem. Wtedy elektor saski, Fryderyk Mądry, wymógł na dostojnikach kościelnych, by przesłuchanie odbyło się przed kardynałem Kajetanem w Augsburgu podczas sejmu Rzeszy. Kajetan usiłował odwieść Lutra od jego poglądów, ten jednak pozostał nieugięty. Potrzeba naprawy zaczęła jednak świtać w Kościele. Nowa bulla papieska potępiła nadużycia w dziedzinie odpustów, a na dwór elektorski papież przysłał Karola Miltitza, którego misją było załagodzenie sporu. Marcin Luter obiecał, że będzie unikał wypowiedzi, jeśli sam nie będzie atakowany.
W stronę rozłamu
I dotrzymać miał rozejmu, lecz przeciwnicy nie złożyli broni. To zwolniło Lutra z obietnicy danej Miltitzowi. Wreszcie rezydujący w Lipsku książę saski Jerzy Brodaty zorganizował akademicką dyskusję teologiczną. Dysputa Lipska, bo tak ją nazwano w historii, odbyła się w pałacu Pleißenburg (obecnie na jego miejscu stoi Nowy Ratusz) i trwała prawie trzy tygodnie – od 27 czerwca do 16 lipca 1519 r. Wzięli w niej udział katolicki duchowny i legat papieski Johannes Mayer von Eck z jednej strony i zwolennicy reform w Kościele z drugiej. Stronie dysydenckiej przewodził profesor z Wittenbergi Andreas Bodenstein (zwany Karlstadtem), wspierali go Filip Melanchton oraz Marcin Luter. Ten ostatni w początkowej fazie dyskusji trzymał się z boku. Atmosfera zaogniła się, gdy wygłosił pogląd, że ani papieże, ani sobory nieomylne nie są, a nauka Jana Husa – wbrew ich stanowisku – nie była w całości herezją (Jan Hus, reformator Kościoła z Czech, spłonął na stosie w 1415 r.).
Dokument epoki
Po zakończeniu dysputy obie strony sobie przypisały sobie zwycięstwo, ale jej efektem nie stało się pojednanie, ale coraz wyraźniejszy rozłam w Kościele. I o tym właśnie wydarzeniu opowiada wspomniana wystawa. Pokazano na niej wiele inkunabułów i starodruków, w tym jeden z egzemplarzy przetłumaczonej na niemiecki Biblii Lutra, jego pisma publikowane mu współcześnie, obrazy Lucasa Cranacha Starszego przedstawiające najważniejszych uczestników dysputy ze strony reformatorów i inne wydarzenia z epoki. Wśród eksponatów znajduje się srebrny puchar należący do Marcina Lutra oraz kilka pierścieni, w tym ślubna obrączka Katarzyny von Bora, przyszłej pani Lutrowej. Ofertę muzeum uzupełnia obszerny program związany z wystawą – są wśród nich liczne dyskusje panelowe oraz wycieczki z przewodnikiem.
Nie samą reformacją…
Wystawa poświęcona Lutrowi zajmuje jednak tylko kilka sal Ratusza. Warto zwiedzić też pozostałą część muzeum zwłaszcza ze względu na niezwykle ciekawe wnętrza jednej z najsłynniejszych renesansowych budowli w Niemczech. Ale też i zorganizowane w nich wystawy dotyczące dziejów rady miejskiej, skarbiec, sale pamięci Jana Sebastiana Bacha i Wilhelma Richarda Wagnera, kompozytorów ściśle związanych z Lipskiem. Na drugiej kondygnacji znajduje się nowoczesna, multimedialna ekspozycja opowiadająca jaką rolę pełnił Lipsk w historii Niemiec od Republiki Weimarskiej po upadek NRD. Wstęp do ratusza kosztuje 6 euro, młodzież do lat 18 zwiedza bezpłatnie.
Dodaj komentarz