Wittenberga
W kolebce reformacji
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Położone nad Łabą niewielkie miasto w Saksonii-Anhalt w pełni zasłużyło na miano Lutherstadt Wittenberg. Wittenberga stanowiła centrum życia i działalności Marcina Lutra przez ponad 35 lat. Tu mieszkał najpierw jako mnich augustiański, a potem jako mąż i ojciec rodziny. Tu głosił kazania, tu 31 października 1517 roku przybił na drzwiach kościoła zamkowego swoje słynne 95 tez.
Już teraz w mieście roi się od przyjezdnych, a co będzie się działo za rok, łatwo przewidzieć: sznury autokarów, tysiące turystów i protestanckich pielgrzymek. W 2017 roku przypada 500-lecie reformacji i obchodzony jest Rok Lutra, a na świecie żyje ponad 800 milionów protestantów, z czego 73 miliony to luteranie.
Katarzyna spod magnolii
Wszystkie cztery wittenberskie budowle wpisane na listę UNESCO związane są z reformacją. Najważniejszy jest Dom Lutra w dawnym klasztorze augustiańskim, największe na świecie muzeum reformacji z niemal tysiącem obiektów. Jest tu m.in. mnisi habit noszony przez Lutra, ambona, z której głosił kazania, pierwsze egzemplarze tłumaczonej przez niego na niemiecki Biblii czy ?Dziesięcioro przykazań?, ogromny obraz Łukasz Cranacha Starszego. Są jeszcze liczne portrety wielkiego reformatora i jego żony Katarzyny von Bora, byłej zakonnicy. Imponująco przedstawia się Wielkie Audytorium ? miejsce dysput teologicznych. Zachowały się pokoje, w których żyła rodzina i młodzi lokatorzy ? energiczna Katarzyna z powodzeniem prowadziła bursę dla studentów. W refektarzu przetrwał oryginalny stół, ławy i pięknie rzeźbiony piec. Pomnik Lutra wzniesiono na rynku przed renesansowym ratuszem. Znacznie skromniejszy, ale pełen dynamizmu pomnik Katarzyny von Bora stoi pod wielkim drzewem magnolii na dziedzińcu Domu Lutra.
Odlana z brązu ?brama tez?
Inne zabytki z listy UNESCO to mieszczący się w renesansowej kamienicy Dom Filipa Melanchtona, wybitnego teologa, sojusznika Lutra oraz dwa kościoły. Kościół miejski pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, gdzie Luter wygłaszał kazania i odprawiał msze, szczyci się obrazem tablicowym pędzla obu Cranachów, Starszego i Młodszego, na głównym ołtarzu (w tryptyku znalazł się też wizerunek ojca reformacji). Równie ważny jest zwieńczony wysoką okrągłą wieżą gotycki Schlosskirche, czyli kościół zamkowy, w którym Luter został pochowany. Kościoła zamkowego zwiedzać teraz nie można ? trwa właśnie wielki remont. Na brązową kopię słynnych drzwi (oryginalne drewniane spłonęły dawno temu) też można zerknąć tylko przez szparę w ogrodzeniu. Na XIX-wiecznym tympanonie nad drzwiami zobaczymy Jezusa na krzyżu i klęczących Lutra i Melanchtona. W tle ? pejzaż Wittenbergi.
Sojusznik z pędzlem
Miejscem o szczególnym uroku jest brukowany dziedziniec Domu Cranacha przy Schlossstraße 1, ze starymi drzewami i pomnikiem malarza. Łukasz Cranach Starszy nabył tę prestiżową nieruchomość w 1518 roku. Mieścił się tu jego dom, pracowania malarska, drukarnia i apteka, którą kupił dzięki książęcemu przywilejowi. Pracownia mistrza ledwo nadążała z zamówieniami. Pieniądze płynęły obficie. Cranach, zamożny i szanowany, trzykrotnie pełnił funkcję burmistrza Wittenbergi. Z Lutrem łączyły go więzy przyjaźni: był świadkiem na jego ślubie z Katarzyną, a potem ojcem chrzestnych ich pierworodnego syna. Szybko stał się też ideowym sojusznikiem reformatora. Tworzył duże obrazy religijne ilustrujące założenia reformacji, drukował propagandowe ulotki, sporządził drzeworyty do pierwszego niemieckiego wydania Biblii w przekładzie Lutra. Był jedynym malarzem, który portretował go za życia.
Warto wiedzieć
Przełomową datą w historii miasta był rok 1502 ? powstał wtedy pierwszy książęcy uniwersytet w Niemczech, wkrótce jeden z najważniejszych w Europie. Powołano do niego sławnych wykładowców, w tym profesora filozofii i teologii Marcina Lutra. W latach 1586-88 studentem uniwersytetu w Wittenberdze był Giordano Bruno.
Poczytaj więcej o okolicy:
Szlakiem Marcina Lutra
W 1517 roku Marcin Luter przybił na drzwiach kościoła w Wittenberdze 95 tez... W 2017 roku, w 500-lecie reformacji, ruszamy jego śladem.
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz